Trzymający w napięciu samurajski majstersztyk - "Straż przyboczna" Akiry Kurosawy, i "Tokijska opowieść" Yasujiro Ozu, "najcenniejszy skarb kina japońskiego" - m.in. te tytuły są w programie Przeglądu Filmów Japońskich, który w niedzielę rozpocznie się w Warszawie.
Projekcje w kinie Kultura potrwają do 20 czerwca. Pokazane będą zarówno japońska klasyka, jak i najnowsze produkcje filmowe z tego kraju. Program układał reżyser Jerzy Skolimowski, miłośnik japońskiej kultury, którego firma Skopia Film organizuje tę imprezę wspólnie ze Stowarzyszeniem Filmowców Polskich i Polskim Instytutem Sztuki Filmowej.
Publiczność obejrzy m.in. trzy filmy, zaliczane do dziesiątki najlepszych, jakie powstały w całej historii kina światowego: "Straż przyboczną" Kurosawy z 1961 r., "Tokijską opowieść" Ozu z 1953 r. i "Kobietę z wydm" Hiroshiego Teshigahary z 1964 r.
"Straż przyboczna" to "trzymający w napięciu samurajski majstersztyk, zainspirowany powieścią Dashiella Hammetta +Krwawe żniwo+" - przypomnieli organizatorzy przeglądu. "Tajemniczy ronin, samuraj bez pana, przybywa do małego miasteczka, gdzie rywalizują ze sobą dwa gangi. Ronin, który przedstawia się jako Kuwabatake Sanjuro, oznajmia gangom, iż przejdzie na stronę tego, kto złoży mu najlepszą ofertę. Następnie Sanjuro używa swych sprytnych taktyk do rozgrywania gangów przeciwko sobie - manipuluje nimi tak, by wymordowały się nawzajem i w efekcie oczyszcza miasto" - czytamy w opisie filmu.
"Mrożące krew w żyłach, realistyczne sceny walki, deformacja postaci za pomocą prostetycznego makijażu oraz brawurowa reżyseria mieszanki scen okrutnych i humorystycznych - wszystko to razem miało znaczący wpływ na japońskie kino kostiumowe i posłużyło jako inspiracja dla - wielu spaghetti westernów" - piszą o "Straży przybocznej", zapraszając na pokaz, organizatorzy przeglądu.
"Tokijska opowieść", jak podkreślili, to "bodaj najcenniejszy skarb kina japońskiego i najbardziej ponadczasowe arcydzieło Yasujiro Ozu", nakręcone w surowym, a zarazem wyrafinowanym stylu. Przez pryzmat losów starzejącej się pary, która podróżuje ze swojej wioski z wizytą do mieszkających w Tokio dzieci, w filmie ukazane zostały: relacja rodziców z dorosłymi dziećmi, więzy rodzinne, starzenie się, śmierć i izolacja. Wreszcie - upadek rodziny.
Opowieść przedstawiona w "Kobiecie z wydm" rozpoczyna się, gdy pewien mężczyzna odwiedza okolice wydm - by zbierać owady do kolekcji - i spędza noc w domu wdowy. Bohater przeżywa szok, kiedy odkrywa, że został uwięziony, aby pomagać w kopaniu piasku następnego dnia. Człowiek podejmuje liczne, bezskuteczne próby ucieczki z domu, przypominającego mu tunel wykopany w piaszczystej ziemi przez larwę mrówkolwa. W końcu mężczyzna i wdowa stają się dla siebie niczym mąż i żona. On zostaje jednym z mieszkańców wioski.
"Kobieta z wydm" to "alegoryczne, krytyczne spojrzenie na cywilizację - absurd niekończącego się trudu pracy, który wydaje się karą - a także na niepewność egzystencji współczesnego człowieka" - piszą o dziele Teshigahary organizatorzy przeglądu.
Podczas pięciodniowej imprezy pokazywane będą także nowsze produkcje japońskie, w tym te z ostatnich lat. Obejrzeć można np. film sensacyjny Nagisy Oshimy "Wesołych Świąt, pułkowniku Lawrence" (1983), w którym główną rolę zagrał David Bowie. Akcja rozgrywa się w 1942 r. w obozie jenieckim armii japońskiej na Jawie. Film ukazuje m.in. zderzenie dwóch kultur, zachodnioeuropejskiej i japońskiej.
"Pacchigi! Kiedyś zwyciężymy" (2004, reż. Kazuyuki Izutsu) to z kolei dramatyczna, a zarazem zabawna historia o miłości. Akcję osadzono w mieście Kioto w 1968 r. Film opowiada o relacji japońskiego chłopca i dziewczyny, która pochodzi z Korei Północnej, a mieszka w Japonii. Dwójka młodych ludzi stara się przezwyciężyć różnice etniczne w imię szczerych uczuć. Tytułowe "pacchigi" oznacza "zderzenie głowami". W związku z pokazem filmu reżyser Kazuyuki Izutsu przyleci do Warszawy i weźmie udział w spotkaniu z publicznością po seansie.
W Kulturze pokazany będzie także "Notatnik śmierci" (2006, reż. Shusuke Kaneko). "+Notatnik śmierci+ (+Death Note+) to cykl manga stworzony przez pisarza Tsugumiego Ohbę i twórcę mangi Takeshiego Obatę. Został zaadaptowany jako dwuczęściowy film akcji w reżyserii Shusuke Kaneko. Film cieszył się wielkim powodzeniem nie tylko w Japonii, lecz także w Azji, Europie i USA" - przypominają organizatorzy przeglądu.
Wszystko zaczyna się, gdy pewien człowiek przypadkowo znajduje notatnik, który okazuje się być "Death Note" - pozwala posiadaczowi uśmiercić dowolną osobę poprzez zapisanie jej imienia w notatniku. Właściciel wykorzystuję moc notatnika do dokonywania egzekucji na przestępcach, których nie może dosięgnąć ręka sprawiedliwości. Opinia publiczna nadaje egzekutorowi przydomek "Kira". Ludzie wielbią go, niczym bóstwo. Tymczasem policja uznaje jego działania za przestępcze i wysyła za nim L, wybitnego detektywa. Rozpoczyna się rozgrywka między dwoma geniuszami.
W kinie Kultura zaprezentowany zostanie również dramat "Norwegian Wood" (2010, reż. Tran Anh Hung), adaptacja powieści znanego pisarza japońskiego Harukiego Murakamiego. Tytuł filmu nawiązuje do popularnej piosenki Beatlesów. Powieść "Norwegian Wood", opublikowana w 1987 r., przyniosła Murakamiemu ogromny rozgłos. Akcja rozgrywa się w drugiej połowie lat 60. Bohaterem jest młody Toru, zafascynowany piękną Naoko. Na uczuciu tych dwojga cieniem kładzie się dramatyczne wydarzenie o ich wspólny przyjaciel popełnił samobójstwo. Film, produkcji japońskiej, wyreżyserował reżyser z Wietnamu, Tran Anh Hung.
W programie są ponadto: film dokumentalny "I zamieszkam wśród przodków" (2013, reż. Kaoru Ikeya) i film animowany "O dziewczynie skaczącej przez czas" (2006, reż. Mamoru Hosoda).
"I zamieszkam wśród przodków" to poruszająca opowieść o staruszku, o którego losie przesądziło trzęsienie ziemi w Japonii w marcu 2011 r. Bohater, Naoshi Sato, to 77-latek z miasta Rikuzentakata, które zostało zniszczone. Wskutek tsunami starzec stracił dom. Syn mężczyzny zginął w powodzi. Naoshi jest jednak zdeterminowany, pragnąc odbudować swój dom w dokładnie tym samym miejscu. "Reżyserem filmu jest Kaoru Ikeya. Ukazując upartego staruszka, walczącego samotnie w rodzinnym mieście, doszczętnie zniszczonym przez kataklizm, dokument opowiada o konsekwencjach nieprzewidywalnych katastrof, roli administracji w ich usuwaniu oraz sile ducha narodu japońskiego" - czytamy w opisie filmu.
Podstawą dla zrealizowania animacji pt. "O dziewczynie skaczącej przez czas" była powieść science fiction Yasutaki Tsutsuiego z 1967 r. Bohaterka, nastolatka, odkrywa w sobie zdolność przemieszczania się w czasie - gdy postanawia wykorzystać ten dar, rodzi to zaskakujące konsekwencje.
Wstęp na wszystkie projekcje w ramach przeglądu będzie biletowany (bilety w cenie 5 zł), oprócz jednego bezpłatnego seansu - pokazu filmu "Pacchigi! Kiedyś zwyciężymy" (w niedzielę o godz. 16).
Ceremonia otwarcia przeglądu odbędzie się w niedzielę wieczorem, z udziałem małżonki premiera Japonii Akie Abe - zapowiedzieli organizatorzy wydarzenia. Podczas gali otwarcia pokazany zostanie film "Norwegian Wood". Na pokazie obecna będzie aktorka Reika Kirishima, która w nim zagrała.
Informacje o Przeglądzie Filmów Japońskich dostępne są m.in. na stronie internetowej www.kinokultura.pl. Przeglądowi towarzyszyć będzie wystawa malarstwa Jerzego Skolimowskiego "Ślady Tokio", prezentowana w Galerii Skwer na Krakowskim Przedmieściu (od 16 do 30 czerwca).(PAP)
jp/ mlu/
