Działalność na rzecz poszkodowanych w wyniku katastrofy w elektrowni atomowej w Czarnobylu, praca naukowa z dziedziny teologii, historii i literaturoznawstwa oraz popularyzacja wiedzy o prawosławiu wyróżnione zostały tegorocznymi nagrodami im. księcia Konstantego Ostrogskiego.
Przyznała je po raz 21. redakcja wydawanego w Białymstoku miesięcznika "Przegląd Prawosławny". Siedmiu tegorocznych laureatów, m.in. duchownych, naukowców i publicystów z Ukrainy, Białorusi, Rosji, Serbii i Polski wybrała obradująca w sobotę kapituła wyróżnienia.
Nagroda im. księcia Ostrogskiego przyznawana jest za zasługi dla prawosławia, zwłaszcza w dziedzinie kultury, myśli i duchowości prawosławnej oraz działania na rzecz jednoczenia chrześcijan.
Tegoroczni laureaci, to Jurij Andrejew i ojciec Nikołaj Jakuszyn z Ukrainy, ojciec Władimir Kozak z Białorusi, prof. Walery Aleksiejew z Rosji, prof. Dragisza Bojović z Serbii oraz Polacy: Jarosław Charkiewicz i Grzegorz Jacek Pelica.
Inżynier Jurij Andrejew, w kwietniu 1986 roku, gdy doszło do katastrofy, był kierownikiem zmiany w czwartym bloku elektrowni w Czarnobylu. Potem, w skrajnie trudnych warunkach, likwidował skutki radioaktywnego wybuchu. Obecnie jest prezesem związku "Czarnobyl Ukrainy", który opiekuje się ofiarami katastrofy, proponując im pomoc medyczną, materialną i duchową.
Ojciec Nikołaj Jakuszyn w elektrowni pracował jako ślusarz. Po powrocie do Czarnobyla osób wysiedlonych z tamtych terenów po katastrofie, przyjął święcenia kapłańskie i podjął służbę jako duchowny w czarnobylskiej cerkwi św. Eliasza. Żyje tam jak asceta - podkreśliła w komunikacie kapituła nagrody.
Ojciec Władimir Kozak zaangażował się w pomoc ofiarom Czarnobyla na Białorusi, m.in. w ramach akcji "Dzieci Czarnobyla". Prof. Walery Aleksiejew z Uniwersytetu im. Łomonosowa w Moskwie, od piętnastu lat, czyli od założenia kieruje, Fundacją Jedności Prawosławnych Narodów, aktywnie wspierającą Cerkiew w misji odrodzenia wiary i kultury rosyjskiego narodu. Prof. Dragisza Bojović jest specjalistą od starej literatury serbskiej i jednym z pierwszych jej badaczy z teologicznego punktu widzenia.
Jarosław Charkiewicz, sekretarz wydawnictwa Warszawskiej Metropolii Prawosławnej jest autorem i tłumaczem około dwudziestu książek dotyczących prawosławia, na przykład publikacji "Męczennicy XX wieku". "Pracuje z rozmachem, niezwykle wydajnie, przybliżając prawosławnym w Polsce wartościowe prace teologiczne i historyczne" - podkreśliła kapituła.
Grzegorz Jacek Pelica, doktor nauk historycznych i nauczyciel w liceum w Łęcznej, zajmuje się burzliwymi dziejami prawosławia na Lubelszczyźnie. Także na łamach "Przeglądu Prawosławnego", gdzie pisał m.in. o akcji burzenia cerkwi w 1938 roku. Patron nagrody, książę Konstanty Ostrogski (1526-1608) żył w Wielkim Księstwie Litewskim. Zasłynął z umacniania pozycji Cerkwi w państwie, w trudnych dla niej czasach Unii Brzeskiej. Przy jego osobie skupiali się najwybitniejsi protektorzy prawosławia. Budował i wyposażał cerkwie, fundował i opiekował się monasterami (w sumie ponad sześćset świątyń).
W siedzibie rodu - Ostrogu - stworzył najważniejsze na ruskich ziemiach Rzeczypospolitej prawosławne centrum oświatowo-kulturalne. Trzonem tego centrum stała się Akademia Ostrogska i drukarnia. Był także zwolennikiem zbliżenia z Kościołem katolickim. Z tego powodu w minionych latach wśród laureatów nagrody znalazły się także osoby innych wyznań, propagujące ekumenizm.
Kapituła nagrody związana jest z redakcją "Przeglądu Prawosławnego", jedynego takiego pisma w Polsce. Pismo wydaje Fundacja im. Księcia Ostrogskiego.
Nagrody przyznane w styczniu, wręczane są w ciągu roku. W ostatnich latach m.in. w czasie Hajnowskich Dni Muzyki Cerkiewnej, odbywających się w maju w Hajnówce (Podlaskie). (PAP)
rof/ itm/
