Szczyt lizboński będzie nowym startem w relacjach NATO-Rosja - zapowiada sekretarz generalny Sojuszu Anders Fogh Rasmussen. Ma nadzieję, że na szczycie Rosja i NATO zdecydują o "wspólnej analizie", jak będzie wyglądać w przyszłości współpraca w obronie przeciwrakietowej.
"Naszą wizją jest strategiczne partnerstwo między NATO a Rosją; rozmawialiśmy o tym z sojusznikami w ramach przygotowywania nowej koncepcji strategicznej. Myślę, że wszyscy sojusznicy, w tym wschodni, zdają sobie sprawę z wagi poprawy relacji NATO i Rosji. Wzmocniona relacja poprawi środowisko bezpieczeństwa w całej przestrzeni euroatlantyckiej. To szczególnie ważne dla wschodnich członków NATO" - odpowiedział na pytanie PAP sekretarz generalny podczas spotkania z grupą dziennikarzy w Brukseli.
Zdaniem Rasmussena, rozpoczynający się w piątek w Lizbonie szczyt NATO, "będzie stanowił świeży start w relacjach NATO z Rosją". Ocenia on, że dotychczasowa współpraca, oparta na ustanowionej w 2002 roku Radzie NATO-Rosja, "nie osiągnęła pełnego potencjału". W drugim dniu szczytu, w sobotę, weźmie udział prezydent Rosji Dmitrij Miedwiediew.
"Na szczycie zgodzimy się w sprawie praktycznych projektów współpracy, w tym zwłaszcza w sprawie obrony przeciwrakietowej. A także w sprawie Afganistanu - jak Rosja może bardziej zaangażować się w naszą operację - współpracy antyterrorystycznej i walki z piractwem morskim. To będzie więc bardzo produktywne spotkanie NATO-Rosja" - podkreśla Rasmussen.
Oczekuje się, iż przywódcy państw NATO zdecydują na szczycie w sprawie rozwijania natowskiej obrony antyrakietowej obejmującej cały europejski kontynent. Mają uzgodnić przeznaczenie 200 milionów euro w ciągu 10 lat na połączenie swych istniejących systemów obrony przeciwrakietowej oraz pocisków przechwytujących rakiety i radarów, które Waszyngton planuje rozmieścić w Europie.
Rasmussen nie tylko liczy na zgodę 28 państw NATO na rozwój natowskiej tarczy, ale chce do projektu zaprosić Rosję. Jednak - wskazuje - "to NATO podejmie decyzję na szczycie i nie można oczekiwać jasnej odpowiedzi od Rosji w ciągu zaledwie kilku godzin".
Jeżeli chodzi o współpracę z Rosją w sferze obrony przeciwrakietowej, to po spotkaniu z Miedwiediewem w sobotę Rasmussen oczekuje trzech rezultatów. "Po pierwsze, abyśmy zgodzili się w sprawie wspólnej oceny zagrożeń. Po drugie byśmy, mam nadzieję, także zgodzili się wznowić współpracę w sprawie obrony przeciwrakietowej teatru działań wojennych. Mieliśmy taką współpracę aż do 2008 roku (zawieszoną po wybuchu wojny w Gruzji - PAP), włączając w to wspólne ćwiczenia. Powinniśmy wznowić ją bez problemów" - powiedział. Ta współpraca ma być rozszerzona na ochronę wojsk.
"Po trzecie, co do terytorialnej obrony przeciwrakietowej, oczekuję zainicjowania wspólnej analizy, jak ta współpraca mogłaby być wdrażania - wyjaśnił. - Jeśli ta decyzja (o wspólnej analizie) zostanie podjęta, to będzie prawdziwy przełom".
NATO powinno zaprosić Rosję do dialogu, ale nie ma potrzeby, by Rosja już teraz była włączana do natowskiej tarczy przeciwrakietowej - mówił w październiku w Brukseli szef MON Bogdan Klich.
"Rosja powinna być zaproszona do dialogu i o tym akurat mówi nowy projekt koncepcji strategicznej (NATO). Z Rosją powinniśmy rozmawiać o sprawach, które dla bezpieczeństwa na kontynencie europejskim są ważne. Jednym z nich jest sprawa tarczy antyrakietowej. Ale nie bardzo widzę potrzebę, aby Rosja była włączana do natowskiej tarczy antyrakietowej, a na pewno nie w tym momencie" - powiedział Klich dziennikarzom.
Z Lizbony Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ ro/ jbr/
