"Polska pochowa wdzięczność wobec radzieckich żołnierzy" - pod takim tytułem prokremlowska "Komsomolskaja Prawda" pisze w środę o planach przeniesienia Pomnika Wdzięczności w Szczecinie z centrum miasta na cmentarz. Tekst ukazał się w rubryce "Bluźnierstwo".
O sprawie tej we wtorek wieczorem informowała także kontrolowana przez koncern gazowy Gazprom telewizja NTV, według której "w Polsce rozpoczęto wojnę z historią".
Monument, upamiętniający żołnierzy Armii Czerwonej, którzy w 1945 roku walczyli z hitlerowcami o Szczecin, został odsłonięty w 1950 roku.
Według rosyjskiej gazety "historia w Szczecinie do bólu przypomina tallińską inicjatywę z Brązowym Żołnierzem". Także zdaniem NTV plany szczecińskich urzędników przypominają "estońską historię".
"Nawiasem mówiąc, Szczecin - lub Stettin w niemieckim wariancie - przed II wojną światową był niemieckim miastem. Na konferencji w Poczdamie radziecka delegacja pod przewodnictwem Stalina wymusiła włączenie w skład Polski wielkiego terytorium byłej Rzeszy o powierzchni 101 tys. kilometrów kwadratowych, w tym Stettina" - wskazuje "Komsomolskaja Prawda".
"Przy wyzwalaniu Polski od nazistów zginęło 600 tys. radzieckich ludzi. I teraz taka +wdzięczność+" - dodaje ten wielkonakładowy tabloid.
"Komsomolskaja Prawda" odnotowuje, że na miejscu Pomnika Wdzięczności planuje się wznieść monument ku czci polskich żołnierzy poległych w Iraku. Rosyjska gazeta wspomina również, że we wtorek w Warszawie położono kamień węgielny pod pomnik, upamiętniający ofiary Wielkiego Głodu na Ukrainie w latach 1932-33.
Natomiast NTV przypomniała, że pomnik w Szczecinie "postawiono w znak wdzięczności Polaków wobec radzieckich żołnierzy, którzy nie tylko rozprawili się z faszyzmem, ale także rozszerzyli obszar Polski".
"W wyniku Konferencji Poczdamskiej to niegdyś niemieckie miasto portowe stało się polskie. Jednak dzisiaj o tym prawie nikt tutaj nie mówi. Dyskutuje się tylko o przeniesieniu monumentu" - relacjonował wysłannik rosyjskiej telewizji Wiktor Kuźmin.
Brązowy Żołnierz, jak w Estonii nazywano Pomnik Wyzwolicieli Tallina, w 2007 roku został przeniesiony z placu w centrum estońskiej stolicy na tamtejszy cmentarz wojskowy. Monument stał przy zbiorowej mogile, w której spoczywały szczątki kilkunastu radzieckich żołnierzy, poległych podczas wkraczania Armii Czerwonej do Tallina w 1944 roku.
Demontaż pomnika i przeniesienie szczątków żołnierzy na cmentarz wywołało gwałtowne protesty rosyjskiej mniejszości w tym bałtyckim kraju. W starciach z policją rannych zostało 44 demonstrantów. Ponad 300 osób aresztowano.
W czasie zajść zginął 20-letni Rosjanin pchnięty nożem przez nieznanego sprawcę.
Przeniesienie pomnika doprowadziło do ostrego pogorszenia i tak już napiętych relacji między Estonią i Rosją. Najbardziej ucierpiały dwustronne stosunki gospodarcze i handlowe. Rosja m.in. drastycznie ograniczyła tranzyt swoich towarów i surowców przez estońskie porty, a niektóre regiony Rosji wezwały do bojkotu estońskich towarów.
Jerzy Malczyk(PAP)
mal/ kar/ mow/
