Rada Federacji, izba wyższa parlamentu Rosji, ratyfikowała w środę protokół dodatkowy nr 14 do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, dotyczący reformy Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu. 15 stycznia dokument ten zatwierdziła Duma Państwowa, niższa izba rosyjskiego parlamentu.
Rosja jest ostatnim spośród 47 krajów Rady Europy, który ratyfikował ten protokół. Bez akceptacji Rosji dokument nie mógł wejść w życie i nie była możliwa reforma Trybunału, która ma usprawnić jego prace.
Było to drugie podejście parlamentu Rosji do ratyfikacji protokołu. Po raz pierwszy rozpatrywał on dokument w 2006 roku. Duma uznała jednak wówczas, że niektóre z jego zapisów są niezgodne z rosyjskim prawem.
Rosyjscy deputowani zgłosili wtedy zastrzeżenia m.in. do artykułu 8 protokołu, dopuszczającego, że w skład trzyosobowego komitetu orzekającego w danej sprawie nie musi obowiązkowo wchodzić sędzia z kraju, którego dotyczy skarga.
Podpisując dokument, Moskwa zastrzegła sobie prawo do występowania o włączanie sędziego z Rosji do komitetów orzekających w dotyczących jej sprawach.
Podczas niedawnej debaty w Dumie wiceminister spraw zagranicznych Rosji Andriej Denisow oświadczył, że Moskwa otrzymała ze strony Komitetu Ministrów Rady Europy i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wyczerpujące deklaracje, rozwiewające jej wcześniejsze obawy. Denisow podkreślił, że ratyfikacji protokołu wzmocni pozycje Rosji w dialogu z Radą Europy.
Rosja - obok Turcji - jest liderem pod względem liczby skarg, rozpatrywanych przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Większość z nich dotyczy niewykonywania wyroków sądów, przewlekłości postępowań sądowych i warunków panujących w miejscach pozbawienia wolności.
Rosyjskie media utrzymują, że ratyfikacji dokumentu i odblokowania reformy Trybunału, a tym samym poprawy relacji z Radą Europy, domagał się prezydent Dmitrij Miedwiediew.
Europejski Trybunał Praw Człowieka został powołany w 1998 roku na miejsce Europejskiej Komisji Praw Człowieka i Trybunału Praw Człowieka. Orzeka w sprawach praw człowieka zapisanych w Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i protokołach dodatkowych.
Przyjęty w 2004 roku protokół dodatkowy nr 14 przewiduje m.in. wydłużenie kadencji sędziów z sześciu do dziewięciu lat. Jednocześnie zniesiona zostanie możliwość ich reelekcji. Skargi w sposób oczywisty niedopuszczalne będą mogły być odrzucane mocą decyzji jednego sędziego (obecnie decyzje takie podejmują komitety złożone z trzech sędziów), a powtarzające się sprawy będą rozpatrywane przez komitety trzech sędziów (a nie siedmioosobowe izby Trybunału, jak obecnie).
Jerzy Malczyk (PAP)
mal/ jo/ ap/
