Roztocze - niewielkie pajęczaki bytujące w różnorodnych środowiskach - mogą być cennym źródłem wiedzy w sprawach kryminalnych. Specjalista w tej dziedzinie - akarolog - badając roztocze na ubraniu ofiary może określić datę zgonu i miejsca w jakich przebywała.
Jak poinformował w rozmowie z PAP kierownik Zakładu Parazytologii Wydziału Farmacji z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej w Sosnowcu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego prof. Krzysztof Solarz, roztocze są w takich przypadkach lepszym źródłem informacji, niż owady bytujące na zwłokach - mucha zielona, mucha ścierwica czy ćma zadarlica tłuszczówka, których liczba i stadium rozwojowe również mogą dostarczyć istotnych informacji śledczym.
"Roztocze są jednak lepszym narzędziem przede wszystkim dlatego, że to bardzo drobne organizmy, wykorzystujące dużą plastyczność środowiskową - występują w glebie, w ściółce, w pomieszczeniach gospodarskich, jako szkodniki roślin, w szklarniach, na trawach, są też roztocze wodne czy glebowe - mechowce" - powiedział prof. Solarz.
"Badając ciało lub ubranie ofiary przestępstwa czy też narzędzie zbrodni i dysponując szczegółową wiedzą o życiu roztoczy możemy precyzyjnie określić, jak długo te zwłoki były w mieszkaniu, jak długo poza domem, i w jakich warunkach, a nawet to, czy znaleziona w mieszkaniu osoba leżała w łóżku czy też na sofie lub na podłodze" - dodał.
Prof. Solarz przygotował kiedyś kryminalistyczną ekspertyzę dla śledczych w Wielkiej Brytanii. Sprawa dotyczyła zamordowanego mężczyzny, którego znaleziono w piżamie w chlewie. Prowadzący postępowanie chcieli wiedzieć, gdzie zginęła ofiara i jak długo była we własnym łóżku, a jak długo w chlewie. "Dostałem kurz z kilku piżam - jedna grupa to takie, w których osoba spała przez pewien czas w łóżku, w drugą grupę ubrano świnie, które +nosiły+ je przez pewien czas. Wyniki badań wskazywały na to, że mężczyzna został zabity w łóżku, a zwłoki były potem przez pewien czas w chlewie" - wyjaśnił prof. Solarz.
Cennych informacji może dostarczyć choćby badanie bardzo powszechnego roztocza kurzu domowego. Rozwój jaja zajmuje około ok. 9 dni, następne stadia - larwa, protonimfa i tritonimfa trwają po ok. 7 dni; tritonimfy rozwijają się już w postaci dorosłe. Ogółem rozwój trwa więc ok. miesiąca, a dorosłe osobniki żyją 2-3 miesiące. "Jeśli więc znajdujemy żywą populację tych roztoczy, to znaczy, że zgon nie nastąpił dawno" - mówił akarolog.
Wiedza specjalistów może być przydatna również w badaniu innych przestępstw. "Badając np. zarekwirowaną marihuanę i analizując obecne tam gatunki roztoczy można określić, skąd pochodzi i jaką drogę pokonała" - zaznaczył prof. Solarz.
Jak mówił, z wiedzy akarologów korzystają przede wszystkim śledczy na zachodzie Europy i w Stanach Zjednoczonych - we Francji pierwsze takie sprawy opisano w XIX w.
"W Polsce trudno wskazać takie przypadki, a szkoda. To jest wiedza nie do przecenienia, bo roztocze występują bardzo powszechnie w całym środowisku człowieka" - podsumował prof. Solarz.
Anna Gumułka (PAP)
lun/ ula/
