Rzecznik Praw Obywatelskich apeluje o szybkie wdrożenie zmian w systemie emerytalnym służb mundurowych, m.in. policji, ABW, AW, CBA i straży pożarnej. Janusz Kochanowski zwrócił się w tej sprawie do premiera Donalda Tuska.
RPO przypomina, że ustawa z 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy policji, ABW, AW, CBA a także straży granicznej, BOR i straży pożarnej przewiduje, że uprawnienia emerytalne otrzymuje osoba, która ma co najmniej 15 lat służby; wiek tej osoby nie odgrywa żadnego znaczenia.
Rzecznik zwraca uwagę, że w wyniku tego uprawnienia emerytalne nabywają osoby w młodym wieku, które nadal pracują, zachowując przy tym prawo do co najmniej połowy świadczenia. RPO przytacza dane, wskazujące, że w 2008 r. wśród nowo przyznawanych emerytur wojskowych mniej niż połowę (47 proc.) stanowiły świadczenia przyznane z tytułu wysługi wynoszącej ponad 25 lat, podczas gdy w 2002 r. ten wskaźnik wynosił ponad 63 proc.
Rzecznik podaje, że ponad 7 proc. nowo przyznanych w 2008 roku stanowiły emerytury wojskowe przyznane z tytułu minimalnej wysługi 15 lat służby (w 2002 roku - 2 proc.). W ocenie RPO sytuacja gospodarcza spowodowała konieczność zmiany systemu emerytalnego w Polsce. Apeluje o podniesienie wieku emerytalnego i ewolucyjną likwidację uprawnień do wcześniejszej emerytury.
Zwraca uwagę, że zgodnie z powszechnym systemem emerytalnym od 1 stycznia 1999 r. wiek emerytalny został ustalony na poziomie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn, a prawo do niego zostało uzależnione od minimalnego stażu ubezpieczeniowego (20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn).
RPO zwraca uwagę, że "w dalszym ciągu obowiązują w systemie ubezpieczeń społecznych odrębne systemy emerytalne górników, rolników i służb mundurowych, zawierające rozwiązania niedostosowane do uwarunkowań społeczno-gospodarczych". W ocenie Rzecznika "utrzymanie dotychczasowych rozwiązań zawartych w tych systemach emerytalnych spowoduje dalsze drastyczne pogorszenie stanu finansów publicznych".
W ocenie Kochanowskiego "zaopatrzenie emerytalne funkcjonariuszy służb mundurowych powinno być traktowane jako integralna część systemu ubezpieczenia społecznego", a system ubezpieczeń społecznych powinien mieć w zasadzie powszechny i jednolity charakter.
Uważa on również, że "regulacja uzależniająca nabycie prawa do emerytury przez funkcjonariuszy służb mundurowych jedynie od spełnienia warunku wysługi (15 lat w służbie) pozbawiona jest racjonalnego uzasadnienia i może nasuwać wątpliwości konstytucyjne".
RPO wskazuje, że obok wydłużenia okresu służby konieczne jest wprowadzenie granicy wieku emerytalnego i wydłużenie okresu służby, z którego ustalana jest podstawa wymiaru świadczenia". Rzecznik zaapelował do premiera o podjęcie działań, zmierzających do zmiany tych przepisów. (PAP)
dom/ pz/ gma/
