W poniedziałek ruszyła kampania społeczna "Tiry na tory", przygotowana przez Instytut Spraw Obywatelskich z Łodzi. Jej celem jest doprowadzenie do przeniesienia tranzytu towarów przez Polskę z dróg na tory oraz promocja kolei.
Rozwiązania pozwalające na transport TIR-ów tranzytem koleją wprowadziły już m.in. Szwajcaria, Austria, Niemcy, Holandia, Czechy, Włochy i Francja.
Prezes ISO Rafał Górski mówił w Warszawie na konferencji prasowej promującej akcję, że jednym z powodów uprzywilejowanej sytuacji transportu drogowego w Polsce są jego niskie koszty. Opłata za używania dróg i autostrad w euro za kilometr wynosi 9 eurocentów. Według danych z 2008 r., w Czechach było to 21 centów, w Austrii 36 centów, Francji 22 centów, Hiszpanii 18 centów, w Niemczech 16 centów, a we Włoszech 12 centów - wyliczał Górski. W Szwajcarii samochody ciężarowe powyżej 3,5 tony płaciły w 2009 r. ok. 85 euro za każde przejechane 100 km, a w Polsce 46 zł (ok. 11 euro) kosztowała jednodniowa winieta.
Dodatkowe koszty zewnętrzne przewozu 1000 ton ładunku na każdy kilometr, to według ISO dla transportu kolejowego 5 euro, a dla drogowego - 24 euro. Koszty te związane są m.in. z degradacją krajobrazu, niszczeniem budynków przy drogach i infrastruktury oraz dewastacją dróg.
Według organizatorów kampanii, przejazd jednego TIR-a po drodze powoduje jej zniszczenia równoważne przejazdowi przez nią 163 840 samochodów osobowych. Prezes ISO podał, że przewozy TIR-ami są bardziej niebezpieczne dla ludzi - w Polsce na 100 wypadków z udziałem TIR-ów 19 kończy się śmiertelnie.
W Polsce zarejestrowanych jest 2,5 mln pojazdów ciężarowych - podał Instytut. Do tego dochodzą te zagraniczne, które przejeżdżają przez nasz kraj. 75 proc. przewożonych towarów to transport drogowy, pozostała jedna czwarta - inne rodzaje transportu.
Sebastian Świniarski z PKP Cargo mówił podczas konferencji, że spółka ma analizy dotyczące rozwoju prowadzonych przez nią tzw. przewozów intermodalnych. W jego ocenie obniżenie stawek za dostęp do infrastruktury kolejowej dla tego typu przewozów może je upowszechnić. Uważa, że stawki powinny być stałe.
Górski zachęcał do podpisywania się pod petycją o upowszechnienie transportu kolejowego towarów. Pod koniec 2001 r. petycja z podpisami ma zostać przekazana premierowi.
Na dworcu Warszawa Centralna można oglądać wystawę promującą akcję. Będzie ona eksponowana w trakcie kampanii w wielu miejscowościach. W 2010 r. organizatorzy chcą się skupić na korytarzu transportowym wschód - zachód, w 2011 r. będą ją prowadzić wzdłuż tras północ - południe.
Projekt łódzkiego ISO został dofinansowany przez Unię Europejską w ramach programu Infrastruktura i Środowisko oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.(PAP)
ago/ je/ jbr/
