Większość klubów sejmowych poparła w środę projekt ustawy o cudzoziemcach; PiS uzależniło swoje stanowisko od przyjęcia poprawek. Projekt powtórnie skierowano do komisji, która rozpatrzy poprawki zgłoszone podczas drugiego czytania.
Projekt przygotowało MSW. Zawiera on pakiet rozwiązań wprowadzających ułatwienia dla cudzoziemców pracujących i studiujących w Polsce oraz tych, którzy chcieliby zalegalizować swój pobyt. Dostosowuje też polskie prawo do 14 dyrektyw Unii Europejskiej.
Sprawozdawca podkomisji, która zajmowała się projektem, Marek Wójcik (PO) przypomniał, że ma to być całkiem nowa ustawa regulująca wszystkie sprawy związane z pobytem cudzoziemców w naszym kraju. Projekt jest obszerny - zawiera 524 artykuły.
Wójcik podkreślił, że w pracach podkomisji aktywny udział brali przedstawiciele organizacji pozarządowych współpracujących z cudzoziemcami i udzielających im pomocy prawnej, m.in. Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz Stowarzyszenia Interwencji Prawnej. Posłowie uwzględnili większość postulatów zgłaszanych przez stronę społeczną. Jak poinformował Wójcik, podkomisja wprowadziła do projektu aż 166 poprawek o charakterze merytorycznym.
Również Krystyna Łybacka (SLD) zwracała uwagę, że jest to pierwsza ustawa, która ujmuje problematykę dotyczącą cudzoziemców "w sposób całościowy", dotychczas była ona regulowana w różnych aktach prawnych. Jednak - jak podkreśliła - powoduje to, że ustawa jest bardzo obszerna, dlatego zaproponowała, by wydać przewodnik dla cudzoziemców, który zawierałby najistotniejsze dla nich kwestie oraz m.in. dane teleadresowe instytucji, które mogą służyć im pomocą. Zapowiedziała, że jej klub poprze projekt.
Anna Nemś (PO) powiedziała, że w ocenie jej klubu nowa ustawa przyspieszy procedury imigracyjne z równoczesnym utrzymaniem odpowiedniego nadzoru nad bezpieczeństwem państwa i porządkiem publicznym. "Ustawa ta to lepsze dostosowanie norm prawnych do realiów, które mamy na co dzień" - podkreśliła. W imieniu swojego klubu zadeklarowała poparcie dla projektu, zgłosiła również do niego poprawki.
Henryk Kmiecik (TR) również zapowiedział, że jego klub poprze projekt. Uznał, że ustawa jest "pilnie potrzebna". Także Krystyna Ozga (PSL) mówiła, że nowe uregulowania są "konieczne i niezbędne", a projektowana ustawa usystematyzuje i uporządkuje nowe problemy i nieuregulowane dotąd sytuacje.
Edward Siarka (SP) przekonywał, że przyjęte w projekcie rozwiązania mogą ułatwić poruszanie się w tej problematyce. On także uznał, że wskazane byłoby opracowanie "przejrzystego dokumentu w wielu językach, który pomógłby cudzoziemcom interpretować zapisy ustawy.
Jacek Sasin (PiS) podkreślił, że w ocenie jego klubu nowa ustawa jest potrzebna, jednak uzależnił poparcie projektu od przyjęcia zaproponowanych przez niego poprawek. Najważniejsza z nich dotyczy ułatwień dla osób posiadających Kartę Polaka, które chcą osiedlić się w Polsce.
Także Łybacka opowiedziała się za rozszerzeniem grupy osób, które mogą otrzymać zezwolenie na pobyt stały na czas nieokreślony o osoby z Kartą Polaka.
W projekcie wydłużono z 2 do 3 lat maksymalny okres, na jaki cudzoziemcom może być udzielone zezwolenie na pobyt czasowy. Cudzoziemcom studiującym na polskich uczelniach zezwolenie na pobyt czasowy będzie przyznawane na 15 miesięcy, a kontynuującym studia na kolejnym roku - na okres do 2 lat, a nie jak do tej pory - na rok. Cudzoziemcy - absolwenci polskich uczelni, którzy poszukują w Polsce pracy, będą mogli ubiegać się o zezwolenie na pobyt czasowy na okres jednego roku.
Projekt wprowadza regulacje dotyczące umieszczania dzieci cudzoziemskich pozbawionych opieki w strzeżonych ośrodkach. Będą mogły tam trafiać tylko dzieci powyżej 15. roku życia. Organizacjom pozarządowym nie udało się przekonać posłów i rządu do całkowitego zakazu detencji dzieci, udało się jednak wpisać w podkomisji do projektu klauzulę dobra dziecko jako przesłanki, którą sąd powinien uwzględniać, orzekając o umieszczeniu małoletniego bez opieki albo rodziny z dziećmi w strzeżonym ośrodku.
Na wniosek strony społecznej wprowadzono również w podkomisji zapis, w myśl którego po złożeniu przez cudzoziemca skargi do sądu administracyjnego na decyzję w sprawie zobowiązania do powrotu wraz z wnioskiem o wstrzymanie tej decyzji, nie będzie ona mogła zostać wykonana. Obecnie złożenie skargi nie wstrzymuje wykonania decyzji, w skutek czego zdarza się, że cudzoziemcy są wydalani przed rozpatrzeniem wniosku, a gdy sąd uwzględni skargę, nie ma ich już w Polsce i nie mogą skorzystać z przyznanej przez sąd ochrony.(PAP)
akw/ itm/
