Więźniowie z Zakładu Karnego w Jastrzębiu Zdroju od poniedziałku porządkują teren "nowego" cmentarza żydowskiego w Cieszynie (Śląskie) - poinformowała szefowa bielskiej gminy żydowskiej Dorota Wiewióra.
"Jesteśmy bardzo zadowoleni z tej pomocy. Jest ona dla nas nieoceniona. Siedmiu osadzonych w więzieniu w Jastrzębiu Zdroju przede wszystkim usunie samosiejki i konary drzew połamanych przez wiatr, a potem skosi trawę zarówno na nowym jak i na starym cmentarzu żydowskim w Cieszynie. Praca zajmie im dwa, trzy tygodnie" - powiedziała szefowa bielskiej gminy żydowskiej.
Dorota Wiewióra poinformowała, że wkrótce społeczność żydowską wspomogą także więźniowie z Zakładu Karnego w Wadowicach. Będą porządkowali tamtejszy kirkut. To rezultat umowy bielskiej gminy żydowskiej z Okręgowym Inspektoratem Służby Więziennej w Krakowie. Zdaniem szefa Inspektoratu płk. Krzysztofa Treli dzięki takiej współpracy osadzeni mogą uczestniczyć w życiu społecznym. "Nie spędzą przecież całego życia w więzieniu. To gest ze strony państwa i służby więziennej, by jak najczęściej mogli uczestniczyć w codziennym życiu" - powiedział.
"Stary" kirkut powstał w połowie XVII wieku dzięki Jakubowi Singerowi, pierwszemu Żydowi który osiadł w Cieszynie na stałe. Cieszyński historyk Janusz Spyra wspomina, że przez 150 lat grzebano na nim jedynie członków rodziny Singera. W XVIII wieku rozpoczęto pochówki innych Żydów. W 1785 roku nekropolię zakupił od Singerów ogół tzw. tolerowanych Żydów Śląska Cieszyńskiego, czyli 88 rodzin, które posiadały prawo pobytu na tym terenie. Od 1866 roku kirkut funkcjonował jako cmentarz żydowskiej gminy wyznaniowej w Cieszynie. Wówczas wzniesiony został dom przedpogrzebowy. Znajdowało się na nim prawie 2 tysiące nagrobków. Na początku XX wieku zaprzestano grzebania na starym cmentarzu, choć sporadyczne pochówki zdarzały się jeszcze w okresie międzywojennym. "Nowy" cmentarz żydowski w Cieszynie powstał w pobliżu "starego". Pierwsze pochówki odbyły się tu w 1907 roku, ostatni w 1958 roku.
Pierwszym Żydem, który zamieszkał w Wadowicach, był powstaniec styczniowy Baruch Thieberg. Sprowadził się w 1867 roku. Wcześniej w Wadowicach obowiązywał zakaz osiedlania się Żydów, wydany jeszcze przez króla Zygmunta Starego. Tuż przed II wojną światową w 10,5 tysięcznych Wadowicach mieszkało około 2,5 tysiąca Żydów. Kirkut został założony w 1882 roku.
Bielska gmina żydowska zrzesza kilkudziesięciu członków. Opiekuje się kilkunastoma cmentarzami na terenie dawnego województwa bielskiego. (PAP)
szf/ abr/
