Unia Europejska wezwała w środę Stany Zjednoczone do współpracy z jej deputowanymi, udającymi się w przyszłym tygodniu do Waszyngtonu w celu zbadania doniesień o tajnych więzieniach CIA w Europie, w których przetrzymywano jakoby podejrzanych o terroryzm.
Jednak żadna z unijnych osobistości nie zadała w tej sprawie konkretnych pytań prokuratorowi generalnemu USA Alberto Gonzalezowi podczas środowych rozmów w Wiedniu ministrów sprawiedliwości i spraw wewnętrznych krajów Unii Europejskiej i Stanów Zjednoczonych - informują przedstawiciele UE.
Unijny komisarz ds. sprawiedliwości Franco Frattini wyraził jedynie nadzieję, że członkowie komisji śledczej Parlamentu Europejskiego "zostaną przyjęci w Waszyngtonie przez osobistości amerykańskie, żeby nawiązać przejrzysty dialog celem dotarcia do prawdy".
"Leży to w naszym wspólnym interesie" - dodał Frattini na konferencji prasowej po rozmowach z Gonzalesem.
Gonzales powtórzył na tej samej konferencji prasowej znane stanowisko Waszyngtonu, zgodnie z którym USA nigdy nie przekazały nikogo do kraju, w którym ten ktoś byłby narażony na tortury. Nie obiecał natomiast, że unijni parlamentarzyści, którzy będą w Waszyngtonie od 8 do 12 maja, uzyskają szczegółowe informacje.
O tajnych więzieniach CIA w Europie Wschodniej doniósł 2 listopada ubiegłego roku amerykański dziennik "Washington Post". Organizacja obrońców praw człowieka Human Rights Watch twierdziła, że ma dowody poszlakowe, wskazujące, że CIA transportowała podejrzanych o terroryzm z Afganistanu do Polski i Rumunii. Oba kraje zaprzeczały tym twierdzeniom.
We wstępnym raporcie specjalnej komisji Parlamentu Europejskiego zaprezentowanym 26 kwietnia napisano, że od 2001 r. nad terytorium Europy odbyło się ponad tysiąc niezgłoszonych lotów samolotów CIA.
Zebrane przez eurodeputowanych dane pokazują, że choć samoloty CIA wielokrotnie lądowały na terytorium Europy, to nie było to nigdy zgłaszane, a więc doszło do złamania międzynarodowych umów o ruchu lotniczym.
"Było ponad tysiąc lotów, co do których kraje członkowskie nie domagały się żadnych informacji" - powiedział sprawozdawca komisji i autor raportu, włoski eurodeputowany Giovanni Claudio Fava.
Eurodeputowani poinformowali także, że w Europie nierzadkie było zjawisko przekazywania amerykańskim agentom osób podejrzanych o terroryzm i osoby te przewożono samolotami CIA. Wskazali wprost na Włochy, Szwecję oraz Bośnię i Hercegowinę, które przekazały agentom CIA osoby podejrzane o terroryzm, albo przynajmniej wiedziały o działalności CIA na swoim terytorium.
W szczególności projekt raportu potępia to, że tajne loty CIA służyły do transportu osób do krajów stosujących tortury. Eurodeputowani wymieniają w tym kontekście Egipt, Jordanię, Syrię i Afganistan.
Komisja PE nie znalazła natomiast dotąd dowodów na istnienie domniemanych więzień CIA w Europie. (PAP)
az/ kan/
6927,arch.
