Akcję protestacyjną oświęcimian oraz byłych więźniów obozu Auschwitz zapowiedziało w poniedziałek Chrześcijańskie Stowarzyszenie Rodzin Oświęcimskich. Protest ma być skierowany przeciwko "manipulowaniu historią oraz bezprawnym i zakulisowym próbom poszerzenia strefy ochronnej wokół byłego obozu przez dyrektora Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Piotra Cywińskiego".
Z informacji stowarzyszenia wynika, że akcja rozpocznie się w środę. Rzecznik ChSRO Bogdan Wasztyl nie ujawnił w poniedziałek dokładnych danych. Zapewnił jednak, że akcja nie zostanie przeprowadzona na terenie muzeum.
Przyczyną sporu jest zmiana przez rząd zapisów w wynegocjowanej wcześniej z samorządami ostatecznej wersji dokumentu dotyczącego III etapu Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego. Ostatecznie dwa zadania, które miał wykonywać samorząd miasta Oświęcimia, trafiły do Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau. Samorządowcy różnych szczebli zarzucali rządowi, że bez porozumienia z nimi zmienił zapisy.
Chodzi o dwa budynki znajdujące się nieopodal byłego obozu macierzystego Auschwitz I: dawny budynek Okręgowego Przedsiębiorstwa Przemysłu Zbożowo-Młynarskiego Państwowych Zakładów Zbożowych w Krakowie (w czasie wojny tzw. Lagerhaus) i były magazyn Zakładów Przemysłu Tytoniowego (w czasie wojny tzw. Unterkunftsgebńude).
Zdaniem rzecznika muzeum Jarosława Mensfelta "docelowo w jednym z budynków dawnego Monopolu Tytoniowego znajdzie się oświęcimski oddział Archiwum Państwowego w Katowicach". Obecnie mieści się on w jednym z poobozowych bloków w byłym Auschwitz I. Zgodnie z planami budynek Monopolu pomieści też część sąsiadującej z nim Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, w tym główną bibliotekę. Do budynku trafią też zbiory muzeum, które obecnie przechowywane są w blokach Auschwitz I.
Ze zmianą beneficjenta od początku nie zgadza się prezydent miasta Oświęcimia Janusz Marszałek, który ostatecznie jako jedyny nie podpisał dokumentu. Uczynili to natomiast przedstawiciele wszystkich inne instytucji i samorządów, w tym rektor oświęcimskiej szkoły wyższej i wójt gminy Oświęcim. Gmina również utraciła inwestycję na rzecz muzeum. Wójt Andrzej Bibrzycki poinformował jednak, że nie zamierza się obrażać na rząd i negocjuje z muzeum Auschwitz.
Oświęcimski Strategiczny Program Rządowy został przyjęty w 1996 roku po konflikcie wokół centrum handlowego nieopodal murów byłego KL Auschwitz, które budowała spółka Maja z Oświęcimia. Program zakłada uporządkowanie i zagospodarowanie strefy ochronnej wokół Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau oraz modernizację układu komunikacyjnego w Oświęcimiu. Planowano też rewitalizację starówki, utworzenie Międzynarodowego Centrum Kongresowego oraz ośrodka edukacyjnego. W 2002 roku Rada Ministrów przyjęła drugą część dokumentu, na lata 2003-2006. (PAP)
szf/ wkr/ gma/
