W Brukseli rozpoczął się w piątek drugi dzień szczytu UE. W czwartek przywódcy, poza mechanizmem pomocy dla Grecji, zdecydowali o rozpoczęciu prac nad wzmocnieniem dyscypliny budżetowej dla strefy euro i państw, które dopiero do niej aspirują.
"Obecna sytuacja pokazuje, że należy wzmocnić i uzupełnić istniejące ramy prawne, by zapewnić stabilność finansów publicznych w strefie euro i zwiększyć jej możliwości działania w zakresie reagowania w czasach kryzysu" - głosi przyjęta deklaracja szefów państw i rządów strefy euro.
"W przyszłości należy w większym stopniu nadzorować zagrożenia gospodarcze i budżetowe oraz wzmocnić instrumenty, które służą zapobieganiu tym zagrożeniom, w tym procedurę nadmiernego deficytu" - zapowiedzieli przywódcy. Wzmocnienie unijnych ram ma zapobiec nieodpowiedzialnej polityce finansowej, ale dla krajów poza strefą euro może to oznaczać zmianę warunków przyjęcia wspólnej waluty. To lekcja, jaką UE wyciąga z greckiego kryzysu i cena za zgodę Niemiec dla pomocy pogrążonej w tarapatach finansowych Grecji.
"Grecki przypadek musi pozostać wyjątkowy i musimy podjąć te środki, by uniknąć powtórki w przyszłości. To sugestia strefy euro, ale zgodziła się na nią cała Rada Europejska (czyli 27 krajów)" - powiedział na zakończenie pierwszego dnia szczytu przewodniczący Rady Europejskiej Herman van Rompuy. Do końca roku powołana przez niego grupa robocza przedstawi raport o możliwościach wzmocnienia zarządzania ekonomicznego w strefie euro.
Premier Donald Tusk powiedział, że dla Polski kluczowe jest, aby ważnych dla całej UE decyzji, wymuszających stabilność finansów publicznych, nie podejmowała tylko grupa państw euro. Polska, która zamierza przyjąć wspólną walutę, zabiega o to, by brać udział w decyzjach, które mogą kształtować strefę euro i warunki jej rozszerzenia. Dlatego chce podejmowania decyzji w gronie 27 krajów.
"Ja się opowiadam za jak największą dyscypliną budżetową, ale chciałbym, żeby te mechanizmy wypracowała cała Rada Europejska po poważnej rozmowie, a nie tylko grupa państw i ten argument został przyjęty" - powiedział premier.
W piątek szefowa unijnej dyplomacji Catherine Ashton powie przywódcom, jak UE może ożywić światowe negocjacje klimatyczne po fiasku konferencji w Kopenhadze. Projekt wniosków końcowych zapowiada rozpoczęcie konsultacji nad tym, jak przekazać krajom rozwijającym się wsparcie na walkę ze zmianami klimatycznymi w wysokości 2,4 mld euro rocznie w latach 2010-12, co UE obiecała w grudniu ubiegłego roku.
Ponadto szefowie państw i rządów zaaprobują przedstawioną przez Komisję Europejską propozycję nowej unijnej strategii gospodarczej Europa 2020, zaznaczając, że jej wsparciem ma być wspólna polityka rolna i polityka spójności, a jednym z elementów - inwestycje infrastrukturalne, na czym zależało m.in. Polsce.
Michał Kot i Inga Czerny (PAP)
kot/ icz/ cyk/ ap/
