Jest plan utworzenia w Warszawie Ogrodu Sprawiedliwych; upamiętniane byłyby tam czyny ludzi, którzy ratowali życie innych - powiedział b. premier Tadeusz Mazowiecki, przewodniczący działającego w Polsce Komitetu Honorowego Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych.
Dzień ten przypada 6 marca. Obchodzony jest po raz pierwszy, w różnych krajach. Ustanowiono go specjalną rezolucją z maja ubiegłego roku, przyjętą przez Parlament Europejski. W związku ze środowymi obchodami, przedstawiciele działającego w Polsce Komitetu Honorowego spotkali się w Warszawie.
Inicjatorem ustanowienia Europejskiego Dnia Pamięci o Sprawiedliwych była fundacja GARIWO (Gardens of the Righteous Worldwide), mająca siedzibę w Mediolanie - przypomniano.
Komitet działający w Polsce ma na celu propagowanie idei oraz aktywne wspieranie obchodów święta w naszym kraju, a także podejmowanie działań prowadzących do utworzenia w polskiej stolicy Ogrodu Sprawiedliwych. Ogród ma być wzorowany na tych, które istnieją już m.in. w Mediolanie i Sarajewie.
"Celem jest upamiętnienie czynów osób, które dokonały nadzwyczajnego aktu sprawiedliwości, umożliwiającego życie innym" - powiedział dziennikarzom po spotkaniu Komitetu Tadeusz Mazowiecki. "Rozmawialiśmy o idei stworzenia ogrodu. Jest taki ogród w Mediolanie i chcemy, żeby powstał też w Warszawie" - opowiadał o przebiegu środowej dyskusji. Jak powiedział, jest jeszcze za wcześnie na podawanie szczegółowych informacji na temat potencjalnej lokalizacji ogrodu w mieście czy terminu jego utworzenia.
W spotkaniu, oprócz byłego premiera, wzięli udział m.in.: Anna Stupnicka-Bando z Polskiego Towarzystwa Sprawiedliwych Wśród Narodów Świata, przedstawicielka fundacji GARIWO Annalia Guglielmi i dyrektor stołecznego Domu Spotkań z Historią Piotr Jakubowski. Podczas posiedzenia Komitetu Honorowego wyłoniono Komitet Wykonawczy, który zajmować się będzie praktyczną realizacją wyznaczonych celów, np. kierowaniem do władz Warszawy petycji ws. Ogrodu Sprawiedliwych.
W skład Komitetu Wykonawczego weszli m.in.: Annalia Guglielmi, Piotr Jakubowski, Alicja Bartuś z Międzynarodowego Domu Spotkań Młodzieży w Oświęcimiu i przewodniczący komisji finansowej Fundacji Auschwitz-Birkenau Józef Wancer.
Sekretarz Komitetu Anna Ziarkowska zaznaczyła w rozmowie z PAP, że upamiętnianie Sprawiedliwych, którzy ratowali życie i godność innych, jest międzynarodową inicjatywą wywodzącą się z Europy, dotyczyć będzie jednak ludzi z całego świata. Chodzi o bohaterskie czyny dokonane w trakcie II wojny światowej oraz później, np. wobec ludzi żyjących w krajach, w których panował komunistyczny reżim - mówiła Ziarkowska.
"Będzie się to odnosić do wszystkich doświadczeń XX wieku; do rzezi, czystek etnicznych, ludobójstwa w byłej Jugosławii, w Rwandzie czy Kambodży" - tłumaczyła. W Ogrodzie, który powstać ma w Warszawie, upamiętniani byliby jednak głównie polscy Sprawiedliwi - powiedziała.
"W ogrodzie sadzone są drzewka, a przy każdym drzewku umieszczany jest kamień. Na kamieniu widnieją nazwisko osoby, która została upamiętniona oraz informacje, za jaki czyn tę osobę uhonorowano" - tak wygląda Ogród Sprawiedliwych - mówiła Ziarkowska, opisując ogród mediolański, który ma być wzorcem dla warszawskiego.
Pytana, kto w Polsce wskazywać będzie ludzi, którzy zostaną następnie uznani za Sprawiedliwych i uhonorowani, powiedziała, że być może decyzje w tej sprawie podejmować będzie grono naukowców.(PAP)
jp/ ls/
