KE wszczęła w środę dochodzenie sprawdzające, czy pomoc publiczna udzielona przez Portugalię największej państwowej stoczni ENVC jest zgodna z prawem UE. Ze wstępnej oceny Komisji wynika, że przedsiębiorstwo mogło otrzymać ponad 180 mln euro.
Pomoc nie była udzielana jednorazowo i nie zawsze w formie bezpośredniego zastrzyku gotówki. Środki, które mogą być zakwestionowane przez Komisje Europejską, to kredyty na pokrycie kosztów operacyjnych w ubiegłym roku, podwyższenie kapitału stoczni w 2006 r., a także kilka pożyczek udzielonych stoczni między 2006 a 2011 rokiem.
KE podkreśla też, że państwowy holding EMPORDEF, który jest jedynym właścicielem ENVC, wystawiał listy poręczeniowe i gwarancje dla swojej spółki, by wesprzeć możliwości jej finansowania przez banki.
Komisja będzie teraz wyjaśniać, czy środki te stanowią pomoc państwa w rozumieniu przepisów UE. KE poinformowała również w środowym komunikacie, że Portugalia zamierza przyznać nowe środki ENVC przed jej prywatyzacją. Nie wiadomo, o jakie sumy chodzi, ale zdaniem KE prawdopodobnie mogą one zawierać element pomocy państwa i powinny być notyfikowane.
Interwencje publiczne w przedsiębiorstwach prowadzących działalność gospodarczą mogą zostać uznane za wolne od pomocy państwa w rozumieniu przepisów UE, gdy są one przeprowadzane na warunkach, jakie zaakceptowałby prywatny podmiot działający na warunkach rynkowych.
W przypadku, gdy nie są spełnione warunki tego tzw. testu prywatnego inwestora, interwencja publiczna stanowi pomoc państwa, ponieważ przynosi beneficjentowi dodatkowe korzyści ekonomiczne, których nie mają jego konkurenci. Komisja przystępuje wówczas do oceny, czy pomoc taką można uznać za zgodną ze wspólnymi zasadami UE, które dopuszczają niektóre rodzaje pomocy.
ENVC to największa portugalska stocznia; jest w pełni kontrolowana przez państwo. Od co najmniej 2000 r. przedsiębiorstwo przynosiło straty, a od 2009 r. miało ujemny kapitał własny. Początkowo portugalskie władze miały podjąć decyzję o prywatyzacji spółki przed końcem 2012 r., ale ostatecznie jeszcze tego nie zrobiły.
W 2008 r. Komisja Europejska uznała, że udzielona zakładom stoczniowym w Gdyni i Szczecinie przez polski rząd pomoc publiczna jest nielegalna. Zgodnie z planem uzgodnionym z KE, podzielony na części majątek obu stoczni został wystawiony na sprzedaż, a pracownicy zwolnieni.(PAP)
stk/ kot/
