Białoruski opozycjonista Alaksandr Milinkiewicz zaapelował we wtorek do UE o cierpliwy dialog ze społeczeństwem białoruskim. "Moje hasło jest proste: Więcej Europy na Białorusi" - powiedział w Parlamencie Europejskim w Brukseli.
"Można walczyć z Alaksandrem Łukaszenką. Zarówno sankcje, jak i izolacja są dobre, aby upadł reżim" - oświadczył Milinkiewicz, laureat przyznawanej przez PE Nagrody im. Sacharowa.
Ale - dodał - jest jeszcze społeczeństwo Białorusi, dla którego izolacja byłaby "tragedią". "Wówczas nie byłoby ani demokracji, ani praw człowieka" - ostrzegł, komentując apel innego białoruskiego opozycjonisty i byłego więźnia politycznego Andreja Sannikaua, aby Unia zerwała wszelkie stosunki z dyktaturą na Białorusi do czasu uwolnienia więźniów politycznych.
Zdaniem Milinkiewicza słuszne jest stawianie reżimowi Łukaszenki warunków wznowienia dialogu. "Więźniowie polityczni muszą zostać uwolnieni. Ale chodzi przecież nie tylko o dialog z reżimem, ale przede wszystkim z ludźmi - powiedział. - Potrzeba dużo spokojnej pracy, aby nastała demokracja. Nie oczekujmy szybkich efektów".
"Kluczowym zadaniem powinno być zdobycie serc i umysłów mieszkańców Białorusi" - dodał. Zaapelował również o złagodzenie przez UE reżimu wizowego dla zwykłych obywateli białoruskich.
Zdaniem Milinkiewicza Unii brakuje jednak konsekwentnej i spójnej strategii w polityce wschodniej, co ułatwia zadanie Rosji, która za pomocą pieniędzy próbuje wpływać na sytuację polityczną w obszarze posowieckim.
Milinkiewicz uczestniczył we wtorek w Parlamencie Europejskim w konferencji pt. "Dialog na rzecz modernizacji ze społeczeństwem białoruskim: nowy funkcjonujący instrument?". Konferencję zorganizowała frakcja Europejskiej Partii Ludowej z inicjatywy przewodniczącego delegacji PE do spraw stosunków z Białorusią europosła Filipa Kaczmarka.
Europejski Dialog na rzecz Modernizacji ze Społeczeństwem Białoruskim został zainicjowany rok temu w obliczu impasu w oficjalnych stosunkach Unii z władzami w Mińsku. Celem organizowanych w jego ramach seminariów jest pomoc przedstawicielom społeczeństwa i opozycji na Białorusi w wypracowaniu wizji reform i modernizacji kraju, która byłaby podstawą do przyszłych relacji UE z tym państwem.
"Przyjdzie moment, w którym Białoruś zacznie się reformować. Wówczas potrzebne będą opozycja i elity, rozumiejące gospodarkę rynkową i wartość dodaną wynikającą ze współpracy z UE" - tłumaczył cele inicjatywy europoseł PO Jacek Protasiewicz
Jego zdaniem gotowość do współpracy UE z władzami na Białorusi powinna być uzależniona od spełnienia przez Mińsk konkretnych warunków: uwolnienia więźniów politycznych, zaprzestania "wojny dyplomatycznej" i propagandowej z krajami UE oraz zaprzestania szykan wobec mniejszości polskiej i obywateli polskich przebywających na terenie Białorusi.
Polski wiceminister spraw zagranicznych i dyrektor Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji Jerzy Pomianowski uważa, że Unia powinna sprecyzować wizję i cele dialogu dla modernizacji, a także poszerzyć grono adresatów tego projektu o lokalne władze i organizacje oraz zwiększyć zakres spraw, których ta współpraca ma dotyczyć. Propozycje w sprawie tematów dialogu powinny wychodzić od samych Białorusinów - ocenił Pomianowski. "Trzeba stworzyć zapotrzebowanie na postęp. Przekonywać, że zmiana jest możliwa" - dodał.
Pomianowski zwrócił też uwagę na konieczność lepszej promocji dialogu dla modernizacji - szczególnie w obliczu negatywnej propagandy uprawianej przez władze w Mińsku.
Z Brukseli Anna Widzyk (PAP)
awi/ mmp/ mc/
