Komisja Europejska nie zaproponuje państwom UE wprowadzenia wzajemności na przyjęty pod koniec lipca przez Kongres nowy program ruchu bezwizowego i elektronicznych pozwoleń na wjazd do USA, z którego wciąż wyłączona miałaby być Polska.
"Na razie nie ma żadnych powodów do wprowadzenia wzajemności" - brzmi udostępniony PAP raport KE, który komisarz ds. wewnętrznych Franco Frattini przedstawi we wtorek ministrom państw członkowskich.
Rzecznik Frattiniego, Friso Roscam Abbing, potwierdził PAP w piątek, że KE "nie zaproponuje środków odwetowych". "Musimy zobaczyć, jak ten nowy system działa, ocenić go pod względem prawnym i technicznym" - tłumaczył.
Przyznał jednak, że KE ocenia go raczej pozytywnie, gdyż nowy program ruchu bezwizowego będzie koncentrował się na aspektach bezpieczeństwa, a nie imigracji. Kryteria są bardziej transparentne niż te obecne obowiązujące.
Przyznał, że najbardziej problematyczna pozostaje kwestia niektórych nowych państw członkowskich, które - tak jak Polska - z powodu przyjętego w ustawie kryterium maksimum 10 procent odmów wniosków wizowych mogą w ogóle nie zostać objęte programem bezwizowym.
W Polsce odmówiono w zeszłym roku wiz aż 26 procentom składających wnioski wizowe.
Roscam Abbing przypomniał jednak, że warunek dotyczący odmów wiz nie jest zapisany w sposób "obligatoryjny". Podpisana ustawa przewiduje bowiem drugą alternatywną drogę do zniesienia wiz: nieprzekroczenie określonego limitu nielegalnych przedłużeń pobytu w USA, czyli liczby osób pozostających w tym kraju po wygaśnięciu ważnej wizy.
"Klucz do tej sprawy mają Polacy w swych rękach" - powiedział Roscam Abbing. Dodał, że KE jest ciekawa, co powie polski minister podczas dyskusji we wtorek.
Oprócz Polski niezadowolenie z nowego systemu wyrażali tymczasem także dyplomaci ze starych państw UE, których obywatele podróżują do USA bez wizy. Wprowadzono bowiem obowiązek elektronicznej rejestracji przed podróżą. Każdy podróżujący będzie musiał rejestrować się w Internecie na 48 godzin przed wyjazdem do USA, informując władze amerykańskie o swych planach i podając pewne informacje na swój temat. Na podstawie tych informacji centralny komputer sprawdzi, czy osoba nie znajduje się na liście podejrzanych, i wyda zgodę - lub nie - na wjazd. Krytyczni wobec tego systemu francuscy dyplomaci określali go nawet jako "elektroniczną wizę".
Obecnie z obowiązku wizowego zwolnieni są obywatele wszystkich starych państw UE, z wyjątkiem Grecji, oraz Słowenia.
Z rozszerzenia programu ruchu bezwizowego skorzystają niektóre kraje Europy Środkowej i Wschodniej, takie jak Czechy i Estonia, gdzie odsetek odmów jest mniejszy niż 10 procent. Poprzednio kryterium limitu odmów było surowsze - 3 procent.
Zmiany amerykańskiego programu wizowego są częścią ustawy o środkach bezpieczeństwa zgodnych z zaleceniami komisji ds. przyczyn nieprzygotowania rządu na atak terrorystyczny 11 września 2001 r.
Inga Czerny (PAP)
icz/ kot/ mc/
