Państwa gwarantujące porozumienie z Dayton, w tym Unia Europejska, Rosja i Stany Zjednoczone, oświadczyły w środę, że Republika Serbska "nie ma prawa do oderwania się" od Bośni i Hercegowiny.
Powstała na mocy kończącego wojnę w Bośni układu z Dayton i gwarantująca to porozumienie Rada Wdrażania Pokoju (PIC) wyraziła "głębokie zaniepokojenie w związku z oficjalnymi wezwaniami do secesji". Deklarację tej treści przyjęto w środę jednogłośnie w Brukseli.
Po wojnie w latach 1992-1995 Bośnia została podzielona na dwie autonomiczne jednostki państwowe - federację muzułmańsko-chorwacką (51 proc. terytorium) oraz Republikę Serbską (49 proc.) połączone słabymi instytucjami centralnymi.
Stojący na czele zarządu PIC wysoki przedstawiciel wspólnoty międzynarodowej w Bośni i Hercegowinie (BiH) Miroslav Lajczak powiedział w środę dziennikarzom, że Serbowie bośniaccy nie mają "absolutnie żadnego prawa" do rozpisywania referendum w sprawie swojej niepodległości.
"Jeśli pokój i stabilność oraz przestrzeganie porozumienia pokojowego z Dayton zostaną zagrożone, nie zawaham się użyć swych prerogatyw z Bonn" - ostrzegł Lajczak.
PIC (Peace Implementation Council), w której skład wchodzą przedstawiciele ponad 40 krajów i organizacji międzynarodowych, w 1997 r. w Bonn przyznała znaczne kompetencje wykonawcze swemu reprezentantowi. Do prerogatyw wysokiego przedstawiciela wspólnoty międzynarodowej w BiH, którym jest obecnie Słowak Miroslav Lajczak, należy prawo odwoływania urzędników i ustanawiania praw.
Mandat wysokiego przedstawiciela, którego funkcja miała być zlikwidowana w czerwcu 2008 r., w środę został przedłużony przez PIC. Postanowiono nie wyznaczać daty jej likwidacji, a tylko "cele" i "warunki", m.in. podpisanie porozumienia stowarzyszeniowego między UE i Bośnią, które ma być pierwszym krokiem na drodze do integracji unijnej tego kraju.
W zeszłym tygodniu parlament Serbów bośniackich przyjął rezolucję, w której wspomniał o możliwości rozpisania referendum w sprawie oderwania się Republiki Serbskiej od BiH. Orędownikami secesji są tutejsze partie nacjonalistyczne. (PAP)
mw/ kar/ 6477 arch.
