46. rok akademicki zainaugurował w środę Uniwersytet Śląski w Katowicach. Naukę na pierwszym roku rozpoczęło 8,7 tys. studentów. W sumie uczelnia kształci prawie 35 tys. studentów, słuchaczy studiów podyplomowych i doktorantów.
Przemówienie inauguracyjne wygłosił rektor uniwersytetu, a zarazem przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich prof. Wiesław Banyś. Podkreślił bezwzględną potrzebę ochrony autonomii szkół wyższych, polemizował też z poglądem, jakoby szkolnictwo wyższe przechodziło kryzys. Dodał, że mimo wieloletnich zaległości w finansowaniu nauki ostatnie lata są pod tym względem korzystne - również dzięki środkom unijnym uczelnie mogły inwestować w budynki czy aparaturę.
Mówiąc o nowej unijnej perspektywie finansowej (na lata 2014-2020) Banyś zwrócił uwagę, że jeśli w ramach trwających jeszcze prac wielkość wymaganego od uczelni wkładu własnego w inwestycje będzie określona na zbyt wysokim poziomie, to zagrozi to wykorzystaniu unijnych pieniędzy. "Jeśli będzie to 50 proc., to wyobrażam sobie, że niewielka liczba projektów w niewielkiej liczbie uczelni w skali kraju mogłaby być realizowana" - przestrzegał. Dodał, że trwają w tej sprawie rozmowy z ministrami rozwoju regionalnego oraz nauki i szkolnictwa wyższego.
Banyś wskazał też problem, jakim jest dla uczelni brak ogólnokrajowego programu rozwoju szkolnictwa wyższego i nauki. "Brakuje nam takiego azymutu" - zaznaczył.
Przyznał, że dolegliwą rzeczą jest dla środowiska akademickiego "nierespektowanie etosu uczonego" przez profesorów wypowiadających się poza swoimi kompetencjami. "Faktem jest, że jeśli już się jest profesorem, to ma się specjalność i na niej się zna i w ramach tej specjalności profesor powinien odpowiedzialnie wypowiadać się publicznie, zawsze będąc wiernym zasadzie +nie ma dowodu - nie mów, znajdź go+" - mówił prof. Banyś. Dodał, że ci, którzy nie respektują tej zasady, "skazują się na akademicką i intelektualną banicję w środowisku akademickim".
Podczas uroczystości nadano tytuł profesora honorowego Uniwersytetu Śląskiego wybitnemu specjaliście w zakresie materiałów wielofunkcyjnych - profesorowi Wolfgangowi Kleenannowi z Uniwersytetu Duisburg-Essen (Niemcy). Z kolei nagrodę "Pro Scientia et Arte", przyznawaną za wybitne dokonania w dziedzinie nauk matematyczno-przyrodniczych i technicznych, odebrał prof. Jerzy Łuczka z Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii UŚ.
Wygłosił on również przerywany wielokrotnie wybuchami śmiechu wykład inauguracyjny pt. "Teleportacja: jeszcze fantastyka czy już rzeczywistość?". Wyjaśnił, że aby jej dokonać, trzeba najpierw zebrać dane o układzie, który chcemy teleportować, a potem je wysłać za pomocą urządzenia w rodzaju trójwymiarowego faksu. Człowiek składa się jednak - jak podał - z takiej liczby atomów (10 do potęgi 29), że jest układem zbyt skomplikowanym, by to zrobić.
Jak mówił, naukowcy odnoszą w dziedzinie teleportacji pewne sukcesy - jak tegoroczna teleportacja o 6 mm 10 tys. kubitów w ciągu sekundy w temperaturze minus 273 stopni Celsjusza. "W tym tempie za 10 do 15 potęgi lat będzie można teleportować mysz" - przewidywał Łuczka.
Uniwersytet Śląski oferuje kształcenie na 59 kierunkach - to o 6 więcej niż w poprzednim roku akademickim. Najpopularniejsze podczas tegorocznej rekrutacji były: filologia angielska tłumaczeniowa z językiem chińskim oraz japońskim, reżyseria, oraz realizacja obrazu filmowego, telewizyjnego i fotografia. (PAP)
lun/ agt/ jbr/
