Setki osób uczestniczyły w poniedziałek w uroczystościach 3-majowych w Katowicach. Podczas mszy za ojczyznę modlono się m.in. o to, by polski patriotyzm został dopełniony o nowy wymiar: społecznej odpowiedzialności i miłości, których wyrazem są roztropność i solidarność.
"Potrzeba dzisiaj, bardziej może niż kiedykolwiek, społecznej i duchowej formacji do postrzegania sprawiedliwości społecznej jako obowiązku moralnego poszczególnych osób, ale też całych społeczności" - mówił w homilii bliski współpracownik metropolity katowickiego, teolog i socjolog, ks. dr Arkadiusz Wuwer.
Metropolita katowicki, abp Damian Zimoń, przewodniczył uroczystej mszy za ojczyznę w katowickiej Archikatedrze Chrystusa Króla. Nawiązując do katastrofy prezydenckiego samolotu pod Smoleńskiem hierarcha wskazał, że śmierć prezydenta i członków jego delegacji powinna być dla Polaków wezwaniem do ofiarności w szerzeniu miłości i prawdy.
W homilii ks. Wuwer zauważył, że w obchodzonym 3 maja przez Kościół święcie Najświętszej Marii Panny Królowej Polski w cudowny sposób splatają się sprawy Kościoła, narodu i ojczyzny. Przypomniał, że polski naród przetrwał mimo rozlewu krwi, wojen i prześladowań; z przeszłości wynikają jednak pytania o kształt polskiej teraźniejszości i przyszłości.
"Rodzą się pytania - czy przyszłość naszego kraju budujemy na właściwych fundamentach? Czy potrafimy wyciągać wnioski i uczyć się z historii? Czy będziemy umieli, doświadczeni licznymi tragediami, wznieść się ponad to, co małostkowe i przyziemne, aby zbudować to co trwałe i piękne? Czy będziemy umieli dopełnić tradycyjne rozumienie patriotyzmu o jego nowe wymiary?" - pytał ks. Wuwer.
Za dwa najbardziej aktualne dopełnienia patriotyzmu ksiądz uznał odpowiedzialność społeczną, której wyrazem jest roztropność, oraz społeczną miłość, której wyrazem jest solidarność. Wezwał do wykonywania "powołania do służby społecznej i politycznej w duchu odpowiedzialności, unikając nieuczciwości, kłamstwa i zacietrzewienia, zachłanności, stronniczości".
U podstaw działalności publicznej - wskazał ks. Wuwer - muszą leżeć zasady moralne. "Przestrzegania moralności w życiu publicznym nie ureguluje się za pomocą najdoskonalszych nawet ustaw. Żadne rozwiązania prawne nie pomogą, jeżeli ludzie nie będą mieć podstawowej wrażliwości moralnej" - mówił ksiądz, przytaczając nauki Jana Pawła II i Benedykta XVI.
Ks. Wuwer wskazał, że aby umiejętnie i skutecznie służyć innym, trzeba umieć panować nad samym sobą i posiadać cnoty, które to umożliwiają. Wezwał, by w życiu społecznym i politycznym powróciła cnota roztropności, rozumianej jako połączenie trzech elementów: pamięci, zręczności i przewidywania, odnoszących się odpowiednio do przeszłości, teraźniejszości i przyszłości.
"Polityczna i społeczna roztropność nakazuje zapoznanie się w własną historią (). Zręczność pozwala na zachowanie spokoju w nieprzewidzianych okolicznościach i poszukiwanie nowych dróg do osiągnięcia celu. Umiejętność przewidywania pozwala na przewidzenie następstw własnych decyzji i postępowania. W ten sposób fundamentem, zasadą społeczną i polityczną staje się wypływająca z prawego sumienia etyka odpowiedzialności" - mówił ks. Wuwer.
Teolog podkreślił, że konieczny fundament ładu społecznego stanowi sprawiedliwość, jednak musi ona być dopełniona miłością. "Sprawiedliwość jest cnotą, dobrym obyczajem poszczególnych ludzi; nie ma sprawiedliwych struktur, jeśli nie ma ludzi, którzy pragną być sprawiedliwi. Dlatego sprawiedliwość zakłada jako warunek konieczny odwołanie się do duchowych i moralnych zdolności osoby i wymaga wewnętrznego nawrócenia" - wskazał.
"Sprawiedliwość wyznacza granicę praw i obowiązków, a więc jest w pewnym sensie linią podziału. Miłość przeciwnie, jest czynnikiem łączącym, nie wskazuje żadnych praw, a tylko obowiązki dla osoby bliskiej. Sprawiedliwość tkwi najgłębszymi korzeniami w miłości" - przekonywał ks. Wuwer.
Główne katowickie uroczystości święta 3 maja, obok mszy w katedrze, odbyły się przed Pomnikiem Powstańców Śląskich; w ich trakcie uczczono również 89. rocznicę wybuchu III Powstania Śląskiego. W podstawę pomnika wmurowano relikwiarz z ziemią katyńską, przywiezioną przez śląskich delegatów na uroczystości rocznicowe do Katynia 10 kwietnia tego roku.
Wojewoda śląski, Zygmunt Łukaszczyk, przypomniał, że inicjatorką wmurowania ziemi z Katynia w miejscu upamiętniającym patriotyzm śląskich powstańców była pochodząca z Katowic wicemarszałek Senatu Krystyna Bochenek, która zginęła w katastrofie pod Smoleńskiem. "Chciała, by w ten symboliczny sposób Śląsk dał wyraz pamięci o zbrodni katyńskiej" - mówił wojewoda.
"Ziemię z Katynia przywieźli pracownicy Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego, którzy tego tragicznego dnia, 10 kwietnia, oczekiwali tam, na tej +nieludzkiej ziemi+ na przybycie Prezydenta RP i prezydenckiej delegacji i którzy tam, na ziemi zroszonej krwią Polaków, jako pierwsi opłakiwali śmierć prezydenta RP i towarzyszących mu osób. Cząstka tej przywiezionej przez nich katyńskiej ziemi spoczęła też w mogile Krystyny Bochenek. A my spełniliśmy dziś jej testament" - powiedział wojewoda.
Łukaszczyk wskazał, że prawda o Katyniu jest fundamentem współczesnej Polski, a śmierć pod Smoleńskiem tę prawdę odkryła dla całego świata. Wojewoda ocenił, że po tragedii smoleńskiej trudno obchodzić Święto 3 Maja z taką radością, jak to bywało w ostatnich latach. "Jednak naznaczeni tragedią smoleńską nie możemy zapominać, że 3 Maja jest dniem ważnym dla Polaków i polskiej historii" - wskazał Łukaszczyk, wymieniając wartości zawarte w tej Konstytucji 3 maja.
"3 Maja jest świętem budującym wspólnotę narodową Polaków. Bez wspólnej pamięci nie ma wspólnoty. Pamięć jest cementem, który lepi, łączy, który tworzy formacje kulturowe, rodzinne, narodowe, państwowe" - podkreślił wojewoda. (PAP)
mab/ par/
