Zdominowana przez Demokratów Komisja Sił Zbrojnych Senatu USA skrytykowała plan umieszczenia w Polsce i Czechach baz amerykańskiego systemu obrony antyrakietowej (NMD, potocznie - tarczy), wysuwając techniczne i polityczne argumenty przeciw temu projektowi.
W swoim raporcie komisja zwróciła uwagę, że przeciw tarczy ostro protestuje Rosja - co potwierdziła ostatnia wizyta w USA prezydenta Władimira Putina - i że w obu wspomnianych krajach większość opinii publicznej także się temu sprzeciwia.
Zdaniem komisji, należy wstrzymać fundusze na budowę baz - radaru w Czechach i wyrzutni 10 rakiet przechwytujących w Polsce - do czasu zakończenia toczących się obecnie rozmów między rządami tych krajów a USA w sprawie tarczy.
Izba Reprezentantów obcięła już 40 milionów dolarów w przyszłorocznym budżecie na tarczę w Europie. Czwartkowy "Washington Post" przewiduje, że także Senat, który będzie głosował nad budżetem wojskowym w przyszłym tygodniu, zredukuje fundusze na NMD.
Według pierwotnego planu Agencji Obrony Rakietowej (ang. MDA) w Pentagonie, budowa tarczy w Polsce i Czechach miała się rozpocząć w 2008 roku. Administracji prezydenta George'a W. Busha zależy, aby realizacja projektu rozpoczęła się jeszcze za jego kadencji. Bush odchodzi z urzędu w styczniu 2009 r.
Jednak - jak podkreśla "Washington Post" - MDA poinformowała Komisję Sił Zbrojnych Senatu, że budowa baz nie może się rozpocząć, zanim Polska i Czechy nie ratyfikują ewentualnych umów z USA na temat tarczy, co według raportu nie nastąpi prawdopodobnie przed 2009 r.
Dziennik przypomina też, że rząd RP domaga się od USA dodatkowej pomocy mającej zwiększyć bezpieczeństwo Polski w związku z nowymi zagrożeniami, które mogą się z powodu tarczy pojawić.
W środę rosyjski wicepremier Siergiej Iwanow ostrzegł, że jeśli Waszyngton nie przyjmie propozycji prezydenta Putina przedstawianych jako alternatywę dla planowanej lokalizacji NMD, Rosja może rozmieścić rakiety w obwodzie kaliningradzkim.
Zdaniem komentatorów w USA, jeżeli realizacja tarczy w Europie będzie się przeciągać, następna administracja - niewykluczone, że kierowana już przez Demokratów - może nawet porzucić cały projekt.
"Demokratyczna administracja może wstrzymać budowę baz tarczy tłumacząc, że system nie jest wystarczająco sprawdzony i nie gwarantuje, że będzie działać" - powiedział PAP wysokiej rangi funkcjonariusz Pentagonu za prezydentury Ronalda Reagana, Lawrence Korb, obecnie związany z Demokratami.
Teza, że dotychczasowe próby nie wykazały skuteczności tarczy, znalazła się również w raporcie komisji Senatu. "Może upłynąć kilka lat, zanim będziemy wiedzieli czy rakiety przechwytujące będą działały w operacyjnie skuteczny sposób" - czytamy w raporcie.
Można oczekiwać, że sprawa tarczy w Polsce będzie jednym z głównych tematów wizyty prezydenta Lecha Kaczyńskiego w USA w dniach 15-17 lipca.
Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ ap/ gma/ 17:47 07/07/05
