*Prezydent USA Barack Obama ogłosił w sobotę nominację emerytowanego generała Jamesa Clappera na nowego krajowego dyrektor wywiadu i zaapelował do Kongresu o jej szybkie zatwierdzenie. Pojawiają się jednak sygnały, że Senat może opierać się tej nominacji. *
Przedstawiając w sobotę Clappera, prezydent nazwał go jednym z "najbardziej doświadczonych i szanowanych fachowców w wywiadzie".
Podkreślił, że nominat nie obawia się mówić politykom "tego, co musimy wiedzieć, nawet jeżeli nie zawsze chcą oni to usłyszeć". Zaznaczył, że ceni sobie taką otwartość.
Clapper ma 69 lat, jest weteranem wojny wietnamskiej, który przez 32 lata - do 1995 r. - służył w amerykańskich siłach powietrznych. Po odejściu z wojska piął się po szczeblach kariery w Pentagonie. W latach 2001-2006 był szefem Krajowej Agencji Wywiadu Kosmicznego.
Odszedł z tego stanowiska po konfliktach z ówczesnym szefem Pentagonu Donaldem Rumsfeldem. Po odejściu Rumsfelda, kiedy kierownictwo resortu objął Robert Gates, Clapper został wiceministrem obrony.
Jako krajowy dyrektor wywiadu Clapper zastąpi Dennisa Blaira, który niedawno podał się do dymisji. Blair ustąpił w wyniku sporów z Białym Domem i dyrektorem Centralnej Agencji Wywiadowczej (CIA) Leonem Panettą. Ten ostatni teoretycznie mu podlegał, ale próbował przejmować jego kompetencje.
Obama wezwał Senat do szybkiego zatwierdzenia nominacji Clappera. "Nominacja ta nie powinna paść ofiarą typowych gier politycznych w Waszyngtonie" - powiedział.
Republikanie sugerują jednak, że będą się sprzeciwiać zatwierdzeniu generała. Kit Bond, najwyższy rangą republikański senator w Komisji ds. Wywiadu powiedział, że ma zastrzeżenia, ponieważ Clapper jako wiceminister obrony "blokował wysiłki na rzecz wzmocnienia władzy krajowego dyrektora wywiadu".
Także demokratyczna przewodnicząca senackiej Komisji ds. Wywiadu Diane Feinstein powiedziała, że na stanowisku tym lepszy byłby "ktoś z cywilnym, a nie wojskowym życiorysem".
Stanowisko krajowego dyrektora wywiadu - w przybliżeniu odpowiednik polskiego koordynatora służb specjalnych - utworzono w 2005 r., po tym jak wywiad stał się obiektem krytyki w następstwie ataku terrorystycznego na World Trade Center z 11 września 2001 r.
Krajowy dyrektor ma nadzorować i koordynować pracę kilkunastu agencji wywiadowczych, w tym CIA, z których przeważająca większość działa przy Pentagonie. Centralizacja miała ułatwić m.in. dzielenie się informacjami między agencjami. Poprzednio koordynującą funkcję pełniła CIA.
W razie zatwierdzenia, Clapper będzie już czwartym krajowym dyrektorem wywiadu. Stanowisko to uważane jest za szczególnie trudne i niewdzięczne.
Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ gsi/
