Prominentny republikański senator Richard Lugar wezwał w poniedziałek administrację prezydenta George'a Busha do ścisłej współpracy z Rosją i NATO w budowie baz systemu obrony antyrakietowej w Europie.
W wystąpieniu w waszyngtońskim Brookings Institution Lugar, były przewodniczący Komisji Spraw Zagranicznych Senatu, poparł inicjatywę rosyjskiego prezydenta Władimira Putina, aby powiązać systemy ostrzegawcze (radary) Rosji i NATO. Jak powiedział, jest to "ważny strategiczny punkt wyjścia do dalszych dyskusji i badań".
Pod koniec tygodnia do Moskwy udają się sekretarz stanu Condoleezza Rice i minister obrony Robert Gates, aby rozmawiać tam ze swymi rosyjskimi odpowiednikami o planach umieszczenia tarczy antyrakietowej w Polsce i Czechach i o innych problemach w stosunkach między obu państwami.
Lugar wyraził uznanie administracji, że - jak to określił - "poważnie studiuje" rosyjską ofertę udostępnienia USA radaru w Azerbejdżanie jako ewentualnej części przyszłego europejskiego systemu obrony antyrakietowej, sugerując, że jest to ważne dla budowy zaufania między obu krajami.
Jego zdaniem USA i Rosja "powinny rozważyć utworzenie wspólnie obsługiwanych urządzeń radarowych oraz wzajemną wymianę danych z systemów wczesnego ostrzegania", a także "rozważyć zaproszenie rosyjskich oficerów łącznikowych do amerykańskich baz obrony rakietowej w zamian za wpuszczenie oficerów amerykańskich do rosyjskich ośrodków strategicznego dowodzenia"
"Przejrzystość uzyskana dzięki takim posunięciom byłaby pożyteczna dla zapewnienia Rosji, że radary te nie są przeznaczone do szpiegowania w tym kraju" - powiedział Lugar.
"Dzielenie się z Rosją informacjami zgromadzonymi przez systemy USA i NATO i ewentualne powiązanie ze sobą systemów radarów i wczesnego ostrzegania byłoby pomocne dla zapewnienia przejrzystości i potwierdzenia naszego kooperacyjnego podejścia" - powiedział senator.
Podkreślił, że współpraca z Rosją w zakresie obrony antyrakietowej mogłaby przebiegać także na forum Rady Rosja-NATO. Lugar polemizuje tu z wyrażanymi w USA opiniami, że nie jest to wskazane, ponieważ NATO nie jest jednomyślne w sprawie europejskich baz tarczy antyrakietowej.
"Ten pogląd jest krótkowzroczny. Trudno uwierzyć, by Ameryce udało się stworzyć skuteczny system obrony antyrakietowej w Europie bez pełnego poparcia członków NATO. W wielu wypadkach będzie to wymagać szczerego wysiłku na rzecz wciągnięcia do współpracy Rosji" - oświadczył Lugar.
"O ile zapewnienie szerokiego poparcia jest czasochłonne i trudne, nie jest prawdopodobne, aby polityka oparta na unikaniu tych europejskich krajów, które są przeciwne naszym planom, przyniosła jakiekolwiek efekty" - powiedział.
Tomasz Zalewski (PAP)
tzal/ mc/
