Kapturki, niewielkie ptaki wędrowne, w trakcie wyczerpujących migracji muszą oszczędzać energię. Dlatego podczas postojów, kiedy przychodzi noc, obniżają temperaturę ciała nawet o 10 st. C - odkryli naukowcy z Polski i Izraela. Wyniki swoich badań publikują na łamach najnowszego wydania "Journal of Experimental Biology". Kapturki (Sylvia atricapilla), mimo że mierzą zaledwie 12 cm długości, podczas sezonowych migracji muszą pokonać dystans wielu tysięcy kilometrów. Przy założeniu, że populacje ze środkowej i wschodniej Europy kierują się głównie w rejony Tanzanii, oznacza to odległość 7 tys. km w jedną stronę. "Oczywiście, kapturki nie pokonują tego odcinka za jednym razem. Cała podróż jest podzielona na kilkusetkilometrowe etapy, pomiędzy którymi ptaki odpoczywają i odbudowują swoje rezerwy paliwa, czyli tłuszczu i mięśni. Taki postój może trwać od kilku godzin do kilku, kilkunastu dni" - wyjaśnia PAP współautor badań, dr Michał Wojciechowski z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w ToruniuMikołaja KopernikaKopernika w Toruniu.
Dr Wojciechowski wraz z Berrym Pinshowem z Uniwersytetu Ben-Guriona badali migrujące kapturki w Polsce i w Izraelu.
Okazało się, że posiadają one zdolność obniżania w nocy swojej temperatury ciała o ponad 10 st. C w stosunku do tej rejestrowanej za dnia. Dzięki temu oszczędzają energię podczas postojów migracyjnych. Naukowcy ustalili, że osobniki, które najbardziej obniżały swoją temperaturę, zużywały o około 30 proc. energii mniej niż te, które utrzymywały podczas spoczynku normalną, wysoką temperaturę (około 38 st. C). Obniżenie temperatury, czyli odrętwienie, prowadzi do wolniejszego zużycia energii i pomaga w odkładaniu zapasów tłuszczu.
"Dotąd wiedzieliśmy, że niektóre małe ptaki robią to zimą, na przykład podczas okresów silnych mrozów, kiedy dostępność pokarmu jest znacznie ograniczona. Wiedzieliśmy również, że kolibry, u których odrętwienie jest powszechne, potrafią wykorzystywać ten stan, aby oszczędzić energię podczas otłuszczania przedmigracyjnego. Ale nikt nie przypuszczał, że odrętwienie może być wykorzystywane również przez ptaki wróblowe podczas migracji" - opowiada dr Wojciechowski.
Samiec kapturki ma na głowie czarny "kapturek", reszta głowy jest szara, a ciało ma dominującą barwę popielatoszarą. Ptaki żywią się głównie owadami zbieranymi na drzewach owocowych, a jesienią owocami i jagodami. Znoszą 4-6 jaj, często wysiadują jajo kukułki. Na terenie Polski kapturki są objęte ścisłą ochroną gatunkową.(PAP)
krx/ agt/
Uwaga Redakcje! Więcej w Serwisie Naukowym PAP
