W paryskim Muzeum Historii Imigracji można od środy oglądać wystawę "Polonia. Polacy we Francji od 1830 roku". Jest to pierwsza tak dużych rozmiarów ekspozycja na temat dwóch wieków życia polskich emigrantów nad Sekwaną.
Przygotowywana przez trzy lata "Polonia" pokazuje wielowymiarowy obraz życia polskiej społeczności we Francji od czasów Wielkiej Emigracji w XIX wieku po lata 80. ubiegłego wieku. Bogata pod względem multimedialnym wystawa obejmuje liczne dokumenty archiwalne, nagrania audio i wideo, fotografie, obrazy i rzeźby, przedmioty codziennego użytku.
Wystawę zainaugurowali uroczyście prezes rady programowej Muzeum Historii Imigracji (Cite de l'Histoire de l'Immigration) Jacques Toubon oraz ambasador RP w Paryżu Tomasz Orłowski. Toubon, były francuski minister kultury, powiedział PAP, że wystawa "jest wyrazem wdzięczności dla wszystkich tych Francuzów, którzy gościli przez dwa wieki Polaków, jak i dla tych wszystkich Polaków, którzy budowali Francję". Dodał, że polscy imigranci - wspólnie z Włochami, Portugalczykami czy Hiszpanami - byli najznaczniejszą grupą europejskich imigrantów we Francji.
Trasę zwiedzania "Polonii" podzielono na trzy części. Pierwsza z nich mówi o politycznym znaczeniu Paryża jako "drugiej stolicy Polski" - od czasów stronnictwa Hotel Lambert do podziemnej walki Solidarności z reżimem komunistycznym. W tej części wiele miejsca poświęcono ośrodkowi "Kultury" w Maisons-Laffitte.
Jak powiedziała PAP współkomisarz wystawy, prof. Janine Ponty, do najcenniejszych przedmiotów ekspozycji należy oryginalny list generała Charlesa de Gaulle'a do Józefa Czapskiego z 1949 roku. Słynny francuski przywódca podziękował w liście polskiemu malarzowi za jego wspomnienia "Na nieludzkiej ziemi".
Druga część wystawy obejmuje polską emigrację zarobkową, której nasilenie przypadło między pierwszą a drugą wojną światową. Zwiedzający mogą - po założeniu słuchawek - posłuchać np. autentycznych wspomnień polskich chłopów, którzy wyemigrowali "za chlebem" na Zachód. Jedna z sal ekspozycji imituje pomieszczenie przeciętnej rodziny polskich górników osiadłych we Francji.
Wreszcie trzecia część ekspozycji przybliża sylwetki wybitnych Polaków, którzy oddali swoje talenty przybranej ojczyźnie: naukowców, artystów czy też żołnierzy walczących podczas obu wojen światowych.
Ilustracją dwóch różnych losów polsko-francuskich jest historia panien Skłodowskich: Marii, która po wyjeździe do Francji pozostała tam i zrobiła światową karierę w fizyce i chemii wspólnie z mężem Pierre'em Curie, oraz jej zapomnianej dziś siostry Bronisławy, która po studiach medycznych w Paryżu powróciła do Polski i założyła sanatorium. Ekspozycja pokazuje, że mimo dzielącej ich odległości obie siostry były ze sobą przez lata w bliskim kontakcie.
Wędrówka po "Polonii" kończy się w sali z dziełami polskich artystów tworzących przez lata we Francji, w tym Józefa Pankiewicza, Olgi Boznańskiej, Tadeusza Makowskiego, Jana Lebensteina czy Pawła Jocza. Obrazy i rzeźby pochodzą z Francji i Polski, m.in. z Centrum Pompidou i Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Paryżu oraz z Warszawy, Krakowa, Kielc czy Opola.
Wystawa w Muzeum Historii Imigracji będzie otwarta przez najbliższe pół roku - do 28 sierpnia. "Polonii" będą towarzyszyć liczne inne polskie imprezy w tym samym gmachu: pokazy filmowe, koncerty, spektakle teatralne, konferencje, wystawy.
Równocześnie z "Polonią" oglądać już można w Muzeum Historii Imigracji retrospektywę dzieł wybitnego grafika Romana Cieślewicza (1930-1996), jednego z głównych przedstawicieli tzw. polskiej szkoły plakatu.
z Paryża Szymon Łucyk (PAP)
szl/ mmp/ ro/ jra/
