46 miejsc przesłuchań dzieci w naszym kraju uzyskało certyfikat "przyjaznego pokoju" - poinformowało w poniedziałek Ministerstwo Sprawiedliwości. W Polsce jest ponad 200 tzw. niebieskich pokoi, w których przesłuchiwani są małoletni.
Kwestiom odpowiednich warunków przesłuchań dzieci, a także specyfice pracy organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości z osobami małoletnimi poświęcona jest odbywająca się w Warszawie ogólnopolska konferencja "Pomoc dzieciom - ofiarom przestępstw". Uczestniczy w niej blisko 600 osób z całego kraju, m.in.: psychologów, prawników, naukowców i pracowników wymiaru sprawiedliwości. Obrady, w ramach kilkunastu sesji, będą odbywały się przez dwa dni - w poniedziałek i wtorek.
Podczas sesji inaugurującej konferencję wręczone zostały trzy kolejne certyfikaty dla miejsc przeznaczonych do przesłuchań dzieci. Wiceminister sprawiedliwości Piotr Kluz powiedział dziennikarzom, że standardy, jakie muszą spełniać pokoje, "są bardzo wyśrubowane". "To jest stała praca, ciągłe szkolenie, udoskonalanie i poprawianie, aby dziecko jak najmniej doświadczało traumy" - mówił.
Pokoje do przesłuchań dzieci funkcjonują głównie w komisariatach policji, ale także w sądach lub przy organizacjach pozarządowych. Certyfikat stanowi wyróżnienie dla najlepiej przygotowanych miejsc przesłuchań małoletnich i ma motywować osoby zarządzające pozostałymi "niebieskimi pokojami" do podnoszenia standardów.
Minister wskazał także, że w Kodeksie postępowania karnego są już zapisy, które jako zasadę wprowadziły jednokrotne przesłuchanie dziecka. Według tych zapisów m.in. w sprawach o przestępstwa przeciw wolności seksualnej oraz przeciw rodzinie pokrzywdzonego oraz świadka, którzy w chwili przesłuchania nie ukończyli 15 lat, przesłuchuje się tylko raz, chyba że "wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania lub zażąda tego oskarżony, który nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego". Przesłuchanie odbywa się z udziałem biegłego psychologa.
Dyrektor Fundacji Dzieci Niczyje Monika Sajkowska powiedziała dziennikarzom, iż wprowadzenie kilka lat temu do k.p.k. tych zapisów było "milowym krokiem". Jak jednak dodała, zapis gwarantuje przyjazny tryb przesłuchania tylko do 15. roku życia. "Czy ten wiek jest gwarancją dojrzałości? Wydaje się, że jeśli definicja dziecka to osoba do 18. roku życia, to tutaj również zapisy prawa nie powinny abstrahować od definicji dzieciństwa" - zaznaczyła. Dodała, że organizacje pozarządowe będą zabiegały o odpowiednią modyfikację prawa w tej kwestii.
Podczas konferencji zaprezentowano wypracowane przez Fundację Dzieci Niczyje przy akceptacji resortu sprawiedliwości standardy dotyczące przesłuchań małoletnich świadków. Przewidują one m.in. dostosowywanie terminów przesłuchań do stanu fizycznego i emocjonalnego dzieci, ograniczenie do minimum liczby osób uczestniczących w takiej czynności i zakaz uczestnictwa podejrzanego w czynnościach procesowych z udziałem dziecka.
Przyjazne miejsca przesłuchań są tworzone od 2004 r. Od 2008 r. rozpoczęto przyznawanie certyfikatów dla najlepszych. Jak już wcześniej mówiła PAP Sajkowska, wzorcowy pokój przesłuchań musi mieć poczekalnię i oddzielne wejście, jeśli jest na komisariacie; wystrój pokoju powinien być stonowany, a część osób uczestniczących w przesłuchaniu powinna przebywać za tzw. lustrem weneckim. W pomieszczeniu nie powinno być zbyt dużo zabawek, bo to rozprasza dziecko. Pomieszczenie musi również spełniać wymogi, jeśli chodzi o rejestrację cyfrową składanych przez dziecko zeznań. (PAP)
mja/ itm/ bk/
