*Wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Żuchowski chce, by marszałkowie powołali pełnomocników ds. dziedzictwa niematerialnego. "To jest obszar działania, w którym dużo bardziej widać rodzimą swoistość, niż w kulturze materialnej" - argumentuje. *
W rozmowie z PAP wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Żuchowski powiedział, że w najbliższym czasie każdy z marszałków otrzyma list z ministerstwa przedstawiający powody, dla których warto powołać pełnomocników ds. kultury niematerialnej. Żuchowski wybiera się też na konwent marszałków, by osobiście do swojego pomysłu przekonywać samorządowców.
"Chcę powołania pełnomocników, bo każdy region ma swoją specyfikę i ci pełnomocnicy muszą wyszukiwać te swoiste obszary, które możemy do dziedzictwa niematerialnego włączyć. Oni muszą te obszary monitorować. Jeżeli zajmą się tym (monitoringiem - PAP) tylko urzędnicy z Warszawy, to nic z tego nie będzie" - powiedział PAP wiceminister Żuchowski.
Według Żuchowskiego kultura niematerialna jest ciekawym obszarem funkcjonowania dziedzictwa narodowego. "To jest taki obszar, który powoduje, że czasami dużo bardziej widać tę rodzimą swoistość, niż w obszarze dziedzictwa materialnego, bo style, czy to w architekturze, czy w malarstwie są powielane. W dziedzictwie niematerialnym są zjawiska rodzime dla tego terenu" - powiedział Żuchowski.
Na razie w Polsce pracuje jeden pełnomocnik ds. ochrony dziedzictwa kultury niematerialnej. Jest nim powołany przez marszałka woj. warmińsko-mazurskiego Waldemar Majcher. "Moje zadanie polega m.in. na tworzeniu bazy twórców, rękodzielników, ludzi, którzy umieją grać, czy tworzyć specyficzne instrumenty" - powiedział PAP Majcher, który pracuje także nad stworzeniem portalu o regionalnej kulturze. Mają się w nim znaleźć m.in. informacje o ludowych strojach Warmii i Mazur, regionalnych zwyczajach i obyczajach.
Żuchowski kilkakrotnie rozmawiał z Majcherem i doszedł do wniosku, że podobni urzędnicy powinni działać we wszystkich regionach. "Będę przekonywał marszałków podając przykład warmińsko-mazurskiego" - zapowiedział wiceminister kultury, który w przeszłości był wicemarszałkiem tego regionu.
Do monitoringu kultury niematerialnej i ochrony tego dziedzictwa zobowiązuje Polskę ratyfikowana w 2011 roku konwencja UNESCO w sprawie ochrony niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Ratyfikacja tego dokumentu nałożyła na nasz kraj ustanowienie, utrzymywanie i upowszechnianie dwóch list: reprezentatywnej listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego ludzkości oraz listy niematerialnego dziedzictwa kulturowego wymagającego pilnej ochrony. Na razie - jak powiedział PAP Żuchowski - Polska nie zgłosiła do wpisu na te listy żadnej propozycji.
"W tym roku skodyfikujemy podstawowe przykłady. Chciałbym, by było to tak skodyfikowane, żeby też ludzie wiedzieli o czym mówimy. Bo ludzie mówiąc +dziedzictwo niematerialne+ w tle widzą skansen. Kultura niematerialna kojarzona jest z ludową. To nie jest to samo" - powiedział Żuchowski. Dodał, że jego zdaniem polskimi kandydatami do listy mogłyby być Wigilia oraz dzień Wszystkich Świętych.
Żuchowski chce, by regionalni pełnomocnicy ds. kultury niematerialnej m.in. wyszukiwali podobne przykłady w terenie. "Wigilia i Wszystkich Świętych to są święta charakterystyczne ponieważ cechą tych niematerialnych działań czy zachowań jest to, że muszą być żywe, kultywowane. Istotą jest to, że są właściwe dla danego terenu, regionu i muszą żyć. To nie są świątki ludowe, jak się powszechnie uważa" - podkreślił Żuchowski dodając, że z rzeczy materialnych dobrym kandydatem mogły by być np. pisanki, bez których Polacy nie wyobrażają sobie Wielkanocy.(PAP)
jwo/ ls/
