W środę przypada Światowy Dzień Wolności Prasy. Zdaniem przedstawicieli środowisk medialnych w Polsce, próby ograniczania wolności mediów przez polityków czy wielki biznes były i będą zawsze, jednak polska prasa umie się przed nimi obronić.
Sprawa wolności prasy była w ostatnim czasie tematem szeroko w Polsce dyskutowanym. Sprzeciw części środowiska medialnego wywołała zapowiedź utworzenia Narodowego Ośrodka Monitorowania Mediów oraz słowa prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego o tym, że w Polsce nie ma wolnych mediów.
Redaktorzy naczelni i dziennikarze oburzeni byli parafowaniem przez PiS, Samoobronę i LPR umowy stabilizacyjnej jedynie w obecności Telewizji "Trwam", "Radia Maryja" i "Naszego Dziennika", spory wywołała także nowelizacja ustawy o radiofonii i telewizji, która m.in. przyznawała Krajowej Radzie Radiofonii i Telewizji prawo inicjowania działań w zakresie ochrony etyki dziennikarskiej (przepis został uchylony przez Trybunał Konstytucyjny).
Mimo to, zdaniem prezesa Izby Wydawców Prasy Wiesława Podkańskiego, choć "pewne harce i igrzyska mają miejsce, to póki co nic złego z wolnością prasy się nie wydarzyło".
Podobnego zdania jest też przewodnicząca Rady Etyki Mediów (REM) Magdalena Bajer. Według niej, "wolna prasa ma się w Polsce dobrze". "Oczywiście zawsze są i będą na nią zakusy czy to ze strony polityków czy wielkiego biznesu. Zawsze potrzebna jest czujność, ale mamy wolność prasy i w tej chwili większym problemem niż sytuacja i kondycja wolności słowa jest problem odpowiedzialności za słowo" - uważa Bajer.
Jej zdaniem, powtarzającym się grzechem mediów jest lekkomyślne używanie jednoznacznych określeń wtedy, kiedy wiadomość nie jest potwierdzona. "Brak wstrzemięźliwości w określaniu na przykład wykrytych afer. Bardzo często mamy do czynienia z tym, że się od razu orzeka, iż ktoś np. wziął łapówkę w sytuacji, gdy nie ma dowodów, a są jedynie podejrzenia" - powiedziała szefowa REM.
O tym, że wolność słowa w Polsce ma się dobrze przekonana jest też szefowa Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP) Krystyna Mokrosińska. "Myślę, że prasa w Polsce jest wolna. Może nie zawsze potrafimy tę wolność sensownie wykorzystywać, natomiast chciałabym, żebyśmy nie odnosili do wolności prasy różnych pokrzykiwań polityków, bo politycy zawsze mieli to do siebie, że chcieli tę wolność ograniczać, obojętnie jakich słów używali" - powiedziała Mokrosińska.
"Życzę, żeby nie przejmować się pokrzykiwaniami polityków i zgodnie ze wszystkimi zasadami sztuki dziennikarskiej o tej wolności mówić, pisać i z niej korzystać. Nie jest aż tak źle, jak niektórzy usiłują mówić" - podkreśliła.
Dużo gorzej sprawa wolności mediów wygląda na świecie. Według raportu Światowego Stowarzyszenia Gazet, w ubiegłym roku na całym świecie aresztowano blisko 800 dziennikarzy, a zabito 58, z czego najwięcej, bo aż 22 zginęło w Iraku.
Według innego raportu - organizacji Reporterzy bez Granic - w 2005 r. podczas wykonywania pracy lub za wyrażanie poglądów zginęło 63 dziennikarzy. Według Reporterów bez Granic, był to najtragiczniejszy rok ostatniej dekady (w 1995 roku zginęło 64 dziennikarzy).
Jak wynika z raportu Reporterów najbardziej niebezpiecznym miejscem dla mediów cały czas pozostaje Irak, gdzie od początku wojny w marcu 2003 r. zginęło już 76 dziennikarzy i współpracowników mediów. Jak przypomina raport, jest to więcej niż w latach 1955-1975 podczas wojny w Wietnamie.
Światowy Dzień Wolności Prasy ustanowiony został 20 grudnia 1993 roku przez Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych. Decyzja ta została podjęta na wniosek Konferencji Generalnej UNESCO, która w 1991 roku, uznała wolną, pluralistyczną i niezależną prasę za podstawowy element funkcjonowania każdego demokratycznego społeczeństwa. (PAP)
js/ plo/
