B. prezydent Litwy Valdas Adamkus odebrał we Wrocławiu Nagrodę im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Wyróżniono go m.in. za działanie na rzecz zbliżenia Polaków i Litwinów. Powinniśmy być strategicznymi partnerami, pilnującymi kwestii europejskich - mówił Adamkus.
Uroczyste wręczenie nagrody odbyło się w poniedziałek w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu. Były prezydent Litwy został uhonorowany za działanie na rzecz zbliżenia narodów Europy Środkowo-Wschodniej, w szczególności polskiego i litewskiego oraz za budowanie wolnej Europy zgodnie z polską racją stanu.
Polityk pytany o kształt dzisiejszych stosunków polsko-litewskich podkreślił, że nienajlepsze relacje pomiędzy oboma narodami nie są zjawiskiem powszechnym. "Jestem dumny, gdy patrzę na 10 lat naszych relacji, które rozwinęliśmy z prezydentami Aleksandrem Kwaśniewskim i Lechem Kaczyńskim. Był to najprawdopodobniej najlepszy okres od 1918 r. w relacjach pomiędzy naszymi narodami. (...) Gdy dziś zapytamy młode pokolenie, czy widzi jakiś problem w tej kwestii, to odpowie, że nie. Incydenty, które się zdarzają, są wywołane przez lokalnych polityków, nie akceptuję tego (...). Powinniśmy być strategicznymi partnerami, pilnującymi kwestii europejskich" - mówił Adamkus.
Adamkus, wspominając postać Jana Nowaka-Jeziorańskiego podkreślił, że odegrał on wielką rolę w historii Polski i Europy Środkowo-Wschodniej. "Był osobą wiodącą w społeczności polsko-amerykańskiej, odegrał wielką rolę podczas rozszerzenia NATO, zmienił oblicze Europy Środkowo-Wschodniej" - mówił były prezydent Litwy. Dodał, że Nowak-Jeziorański był wielkim patriotą, którego cechowała ofiarność.
Valdas Adamkus był prezydentem Litwy w latach 1998-2003 oraz 2004-2009. Przez wiele lat przebywał na emigracji w Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do kraju mocno zaangażował się w budowanie demokracji niepodległej Litwy.
Polityk jest również aktywnym działaczem na rzecz środowiska naturalnego. W 1988 r. jego osiągnięcia w tej dziedzinie zostały docenione przez władze amerykańskie, które przyznały mu Złoty Medal Agencji Ochrony Środowiska. Prezydent Stanów Zjednoczonych uhonorował go również najwyższym odznaczeniem dla przedstawicieli administracji cywilnej - Distinguished Executive Presidential Rank Award. W 2003 r. został mianowany na Ambasadora Dobrej Woli UNESCO za działania na rzecz społeczeństw opartych na wiedzy.
Adamkus jest laureatem najwyższych odznaczeń 36 państw, doktorem honoris causa 22 uczelni litewskich i zagranicznych oraz laureatem Nagrody Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego.
Nagroda została ustanowiona 4 czerwca 2004 r. przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Prezydenta Wrocławia, Uniwersytet Wrocławski, Zakład Narodowy im. Ossolińskich i Kolegium Europy Wschodniej. Wręczana jest corocznie 4 czerwca osobom bądź instytucjom, których życie, działalność, aktywność przyczyniły lub przyczyniają się do tworzenia struktur niepodległej Polski oraz budowy społeczeństwa obywatelskiego. Materialną formą nagrody jest statuetka wykonana przez prof. Jacka Dworskiego.
Dotychczas wśród nagrodzonych znaleźli się Tadeusz Mazowiecki, George Bush senior, Stanisław Szuszkiewicz, kardynał Jean-Marie Lustiger, Siergiej Kowalow, Vaclav Havel, Leszek Balcerowicz oraz Jerzy Koźmiński. (PAP)
pdo/ son/ gma/
