"Sztuka i propaganda. Od piktorializmu do dokumentu czasów II wojny światowej" to tytuł wystawy prezentującej przemiany fotografii radzieckiej po Rewolucji Październikowej do lat 40. Ekspozycja czynna do 2 marca w Dolnośląskim Centrum Fotografii we Wrocławiu.
Na wystawie prezentowane są zdjęcia będące przykładem trzech głównych nurtów w fotografii radzieckiej od lat 20. XX w. do czasów II wojny światowej.
Według kuratora wystawy dr. Mariusza Wideryńskiego po Rewolucji Październikowej fotografia radziecka przechodziła okres transformacji. "Od obowiązującej tradycyjnej estetycznej, piktorialnej fotografii do nowoczesnego dynamicznego jej traktowania. W efekcie ukształtowały się trzy wyraźne kierunki" - powiedział kurator.
Pierwszym z nurtów była tzw. fotografia salonowa, która wywodziła się z czasów przedrewolucyjnych. Na wrocławskiej wystawie można zobaczyć fotografie Aleksandra Grinberga, najwybitniejszego przedstawiciela tego nurtu, który był współpracownikiem m.in. Sergieja Eisensteina. "Akty Grinberga z lat 30. zostały uznane za pornografię, przez co artysta został skazany na obóz pracy" - mówił Wideryński.
Kolejnym z kierunków był nurt proletariacki, którego liderem był Arkadij Szajchet. Ta fotografia miała dokumentować życie. Zdaniem kuratora zdjęcia powstałe w ramach tego nurtu miały u odbiorcy wywoływać określone stany emocjonalne, stymulować wrażliwość na określone problemy. "Ten kierunek wyznaczyła grupa młodych fotografów - fotoreporterów wyspecjalizowanych w fotoreportażu i dokumentowaniu życia na potrzeby komunistycznej propagandy" - tłumaczył Wideryński.
Trzeci nurt był silnie związany z modernizmem i tworzył podwaliny sztuki konstruktywistycznej. Artyści tego nurtu wywodzili się ze środowisk twórców lewicowych, skupionych w Grupie "Październik". Tu działa Aleksander Rodczenko, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli sowieckiej awangardy, który zaczynał od malarstwa sztalugowego by pod koniec lat 20. całkowicie poświęcić się fotografii.
Prace pokazywane we Wrocławiu pochodzą ze zbiorów Związku Fotografów Rosji. Ekspozycję można zwiedzać do 2 marca.(PAP)
pdo/ abe/
