Trwa ładowanie...
Notowania
Przejdź na

"Zmiany" - kolejna książka noblisty po polsku

0
Podziel się:

"Zmiany" Mo Yana, które trafią do księgarń 23 stycznia, to kolejna, trzecia
powieść chińskiego laureata literackiej nagrody Nobla, przetłumaczona na polski. W tym roku
planowana jest publikacja tłumaczeń kolejnych książek Mo Yana.

"Zmiany" Mo Yana, które trafią do księgarń 23 stycznia, to kolejna, trzecia powieść chińskiego laureata literackiej nagrody Nobla, przetłumaczona na polski. W tym roku planowana jest publikacja tłumaczeń kolejnych książek Mo Yana.

W "Zmianach" Mo Yan wspomina swoje losy, od dzieciństwa, które przypadło na lata 60., po chwilę obecną. Wątki autobiograficzne wykorzystuje, żeby pokazać ojczyznę jakby od dołu, z perspektywy zwykłego człowieka, a nie wielkiej polityki.

Pierwsze sceny książki rozgrywają się w 1969 roku, kiedy, mały chłopczyk z biednej rodziny, Mo Yan, wyrzucony ze szkoły za wymyślenie nauczycielowi przezwiska, patrzy z zazdrością na dziewczynki z zamożniejszych rodzin komunistycznych dygnitarzy, przygotowujące się do zawodów w ping-pongu. Uczestnicy tej sceny - dziewczynki, nauczyciel i jeden z kolegów szkolnych - będą powracać na kartach książki w różnych życiowych wcieleniach. Klasowy rozrabiaka i nieudacznik zostanie biznesmenem, najładniejsza dziewczyna nieszczęśliwie wyjdzie za mąż za nauczyciela, a relegowany ze szkoły drobny chłopczyk o wielkich ustach dostanie literackiego Nobla. Poprzez losy bohaterów Mo Yan pokazuje, jak zmieniały się Chiny przez ostatnie 40 lat.

"Zmiany" uważane są za najbardziej autobiograficzną książkę Mo Yana, który także w innych powieściach, odwoływał się chętnie do doświadczeń swojego życia. "Kođmuđnę Jiađohe opiđsyđwađłem już w˙swođich pođwieđściach wieđlođkrotđnie, a˙rađzem z˙nią zeđsłađnych tam prađwiđcowđców, któđrzy w˙mođich dzieđcięđcych oczach wieđdli rađdođsne, bezđtrođskie żyđcie pełđne rozđryđwek. Kieđdyś nađwet nađpiđsađłem o˙nich nođweđlę pod tyđtuđłem +Wyđścig+ sprzed trzyđdzieđstu lat - jeđśli kođgoś to inđteđređsuđje, może pođczyđtać. Ale tamđto to była nođweđla i˙wieđle rzeđczy zmyđśliđłem na pođtrzeđby fikđcji, teđraz zaś w˙zađsađdzie spiđsuđję swođje wspođmnieđnia, jeśli więc cođkolđwiek odđbieđga od rzeđczyđwiđstođści, to tylđko dlateđgo, że upłyđnęđło już dużo czađsu i˙pađmięć płađta mi fiđgle" - pisze Mo Yan w "Zmianach".

W książce można prześledzić jego drogę do pisarstwa. W Chinach lat 70. jedyną szansą na studia dla chłopca w jego położeniu życiowym było zaciągnięcie się do wojska. Mo Yan tak właśnie zrobił w 1976 roku. W rodzinnej wiosce zazdroszczono mu kariery, ale służba polegała na zwyczajnej pracy na roli, a o studiach nie było nawet mowy. Mo Yan zaczął jednak samodzielnie się dokształcać, a także pisać i wysyłać swoje opowiadania do gazet. W 1979 roku wysłano go na szkolenie i powierzono obođwiązđki inđstrukđtođra nauk pođliđtyczđnych. We wrześniu 1981 roku nastąpił upragniony debiut literacki - w˙lođkalđnym mađgađzyđnie "Staw lotosu" ukađzađła się jego nođweđla "Deszđczođwa noc wiođsenđną porą", potem opođwiađdađnie "Brzydđki wođjak". W końcu, po latach czekania, jesienią 1984 roku Mo Yan dođstađł się na wyđdział liđteđrađtuđry Wojđskođwej Akađdeđmii Sztuk, nieđdłuđgo pođtem nađpiđsađł "Przezrođczyđstą marđchewđkę", a˙w˙nađstępđnej kođlejđnođści - "Klan czerđwođneđgo sorga", któđry stał się beđstselđleđrem. Tak
przed wyrzuconym ze szkoły chłopcem z biednej rodziny otworzyła się droga do nagrody Nobla.

Szwedzka Akademia uhonorowała literacką Nagrodą Nobla chińskiego pisarza Mo Yana za "wizyjny realizm łączący opowieści ludowe, historię i współczesność" - jak napisano w uzasadnieniu werdyktu. W Polsce opublikowano dotąd dwie jego powieści - "Kraina wódki" i "Obfite piersi, pełne biodra". Pseudonim "Mo Yan" znaczy "nie mów". Pisarz przybrał go podczas pracy nad swoją pierwszą książką. Z natury gadatliwy Mo Yan chciał przez pseudonim przypominać sobie, aby nie mówić zbyt wiele, bo sprowadza to kłopoty, zwłaszcza gdy pisarz służy w chińskiej armii. Mo Yan wydał 11 powieści i kilkadziesiąt opowiadań.

W.A.B. zamierza kontynuować wydawanie dzieł noblisty. W planach wydawniczych na 2013 rok znalazły się jego trzy książki - "Klan czerwonego sorgo" z 1986 roku opisuje historię rodzinnej prowincji w XX wieku, kiedy doświadczyła klęsk głodu, wojen, japońskiej okupacji. Powieść została sfilmowana w 1987 roku przez Zhang Yimou, a rok później film został nagrodzony Złotym Niedźwiedziem na festiwalu w Berlinie.

W przyszłym roku ukaże się też polski przekład powieści "Wa" ("Frog") z 2009 roku - historia o dramatycznych konsekwencjach obowiązującej przez lata w Chinach polityce posiadania przez rodzinę jednego dziecka. W planach wydawniczych W.A.B. na 2013 roku jest też książka "Bian" ("Change") (2010), wspomnienia autora z lat 70. i 80., kiedy tracił wiarę w to, że chiński komunizm jest najlepszym ustrojem na świecie.

W kolejnych latach ukazać mają się kolejne powieści Mo Yana, m.in. "41 bombs" (2003), "Life and Death Are Wearing Me Out" (2003), "Sandalwood Death" (2001) i "The Garlic Ballads" (1988). (PAP)

aszw/ abe/

wiadomości
pap
Oceń jakość naszego artykułu:
Twoja opinia pozwala nam tworzyć lepsze treści.
Źródło:
PAP
KOMENTARZE
(0)