Związek Nauczycielstwa Polskiego chce nowelizacji ustawy o systemie oświaty, która doprowadziła by do obniżenia wieku obowiązku szkolnego, upowszechnienia wychowania przedszkolnego oraz zmiany zasad finansowania przedszkoli. Dlatego Związek przygotowuje się do podjęcia w tej sprawie inicjatywy obywatelskiej.
Aby złożyć w Sejmie obywatelski projekt nowelizacji ustawy, zgodnie z prawem ZNP będzie musiało zebrać pod nim podpisy co najmniej 100 tys. osób popierających proponowane zmiany.
Jak mówił w piątek dziennikarzom prezes ZNP Sławomir Broniarz, kwestie dotyczące przedszkoli nie jest to jedyna propozycja zmian systemowych w prawie oświatowym, z którymi związek chce wystąpić w najbliższym czasie. Pozostałe dotyczyć będą uregulowania ustawowego sprawy wynagrodzenia nauczycieli za pracę przy ustnych maturach oraz zniesienia obowiązku noszenia mundurków przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów.
"Polska ma jeden z najniższych wskaźników upowszechnienia edukacji przedszkolnej w Europie. Większość krajów UE ma też niższy wiek obowiązku szkolnego niż jest w naszym kraju" - przypomniał Broniarz.
Odsetek dzieci w wieku 3-5 lat chodzących do przedszkoli w Polsce wynosi tylko ok. 30 proc. Tymczasem wskaźnik upowszechnienia wychowania przedszkolnego np. na Węgrzech, w Belgii i Irlandii wynosi 100 proc., a w Czechach, Włoszech i Szwajcarii - ponad 90 proc.
Prowadzenie przedszkoli jest zadaniem własnym samorządów - oznacza to, że utrzymanie placówek oraz wynagrodzenia nauczycieli tam pracujących finansowane są ze środków własnych samorządów. Ograniczenia finansowe samorządów doprowadziły do zamknięcia pomiędzy 1990 a 2001 r. ponad 30 proc. przedszkoli.
Tymczasem przeprowadzane w różnych krajach badania dotyczące rozwoju dzieci wskazują na olbrzymie znaczenie dostępu do edukacji od najmłodszych lat. Dzieci, które uczęszczają do przedszkoli, lepiej dają sobie radę w szkole, lepiej rozwijają się emocjonalnie, społecznie, werbalnie i intelektualnie. W ubiegłym tygodniu kierując się m.in. tymi przesłankami Sejm znowelizował ustawę o systemie oświaty i usankcjonował prawie istnienie w polskim systemie edukacji tak zwanych małych przedszkoli i innych alternatywnych form wychowania przedszkolnego. Nowelizacja trafi teraz do Senatu.
Jak mówił Broniarz, to za mało, by mówić o faktycznym upowszechnieniu wychowania przedszkolnego. Według niego, aby doszło do rzeczywistego odtworzenia sieci przedszkoli w Polsce, środki finansowe na prowadzenie publicznych przedszkoli, w tym na wynagrodzenia zatrudnionych tam pracowników, powinny być zagwarantowane w budżecie państwa.
ZNP opowiada się także od wielu lat za obniżeniem wieku obowiązku szkolnego z 7 do 6 lat i co za tym idzie za wprowadzeniem obowiązkowego wychowania przedszkolnego, tzw. zerówek, dla dzieci 5-letnich.
Nauka w szkole od szóstego roku życia i obowiązkowa zerówka dla pięciolatków były postulatami PiS zawartymi przez tę partię w swoim programie wyborczym i w planie rządu "Solidarne państwo". Jednak po zawarciu w ubiegłym roku koalicji z LPR i Samoobroną rząd odstąpił od tych pomysłów.
ZNP uważa także, że poprzez nowelizację ustawy o systemie oświaty należy znieść obowiązek noszenia mundurków szkolnych przez uczniów szkół podstawowych i gimnazjów; zamiast tego decyzję w sprawie wymaganych w danej szkole strojów pozostawić w gestii rady rodziców i dyrekcji placówki. Związek opowiada się też za zapisaniem w ustawie możliwości zwolnienia z obowiązku noszenia jednolitych strojów uczniów niepełnosprawnych.
W czwartek na konferencji prasowej minister edukacji Ryszard Legutko poinformował, że nie przewiduje nowelizacji przepisów i odejścia od obligatoryjności noszenia mundurków. Wyjątek stanowić mają tylko szkoły specjalne - MEN chce tak zmienić ustawę by w tych szkołach o noszeniu mundurków decydował dyrektor w porozumieniu z rodzicami.
ZNP chce także aby w ustawie o systemie oświaty znalazło się upoważnienie ministra edukacji do wydania rozporządzenia w sprawie wynagrodzenia nauczycieli za pracę przy ustnych maturach.
W marcu br. Sąd Najwyższy uznał, że praca nauczycieli podczas ustnych matur jest pracą dydaktyczną i w związku z tym za jej wykonywanie nauczycielom należy się wynagrodzenie za pracę w godzinach ponadwymiarowych.
Sąd rozpatrzył tę sprawę na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich, który w styczniu zwrócił się do SN o zbadanie, czy praca nauczycieli-egzaminatorów podczas matur jest wykonywana w ramach 40-godzinnego tygodniowego limitu pracy (wtedy nie należałoby się nauczycielom dodatkowe wynagrodzenie), czy też jest pracą dydaktyczną wykonywaną powyżej tygodniowego obowiązkowego wymiary godzin (pensum).
Już w kwietniu resort edukacji informował, że pracuje nad systemowymi rozwiązaniami prawnymi dotyczącymi wynagrodzeń za pracę przy maturach. (PAP)
dsr/ tot/
