Rolnik ryczałtowy. Kim jest i jakie przepisy go obowiązują?
Działalność rolnicza nie powoduje obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych. Rolnika nie obowiązują bowiem przepisy podatku dochodowego od osób fizycznych. Musi on jednak stosować się do ustawy o VAT. Jak więc to rozliczyć?
Kto to jest rolnik ryczałtowy?
Rolnik ryczałtowy jest rolnikiem, który dostarcza na rynek produkty rolne pochodzące z własnej działalności rolniczej, który korzysta ze zwolnienia od podatku. W związku z tym, że jego działalność zwolniona jest z opodatkowania VAT, nie musi się on rejestrować jako czynny podatnik VAT w urzędzie skarbowym. Nie musi też wystawiać faktur za swoje czynności. Nie musi więc prowadzić żadnej ewidencji. Rolnik ryczałtowy to prosty sposób prowadzenia gospodarstwa rolnego. Pozwala zarabiać na* sprzedaży płodów rolnych*.
Rolnik ryczałtowy dostaje bowiem fakturę VAT-RR, która jest wystawiana przez nabywcę faktury. To na tyle nietypowa konstrukcja, że w większości przypadków faktura wystawiana jest przez sprzedawcę. Dzięki temu rolnik ma jednak prawo do otrzymania zwrotu podatku z powodu tego, że nabywa produkty, które są opodatkowane VAT.
Kiedy rolnik ryczałtowy może przejść na VAT ogólny?
O tym, żeby przejść na ogólne rozliczenie VAT, rolnik decyduje samodzielnie. Może z takiego przywileju skorzystać w każdym momencie, nawet w czasie trwania roku podatkowego. Wystarczy, że zarejestruje się jako czynny podatnik VAT. Musi złożyć w urzędzie skarbowym dokument VAT-R przed rozpoczęciem miesiąca, w którym chce rozliczać VAT. Od tej chwili nie może już rozliczać się na podstawie faktur VAT-RR. W związku z tym rolnik taki musi:
- wystawiać faktury;
- prowadzić ewidencję sprzedaży i zakupów VAT;
- składać okresowe deklaracje podatkowe VAT w urzędzie skarbowym;
- odprowadzać należny podatek.
Nabywa też prawa. Podstawowym jest możliwość odliczania podatku, który jest uwzględniony w fakturze kosztowej. Żeby można było rozliczyć taką fakturę, trzeba posiadać fakturę VAT, a także ewidencję zakupów VAT. Może się to opłacać, jeśli np. kupujemy dużo towarów lub maszyn wykorzystywanych w gospodarstwie.
Czy rolnik ryczałtowy może prowadzić jednocześnie działalność na zasadach ogólnych VAT?
Nie można prowadzić w ten sposób działalności, jeśli rolnik prowadzi produkcję roślinną i zwierzęcą, produkcję roślin ozdobnych, a także produkcję zwierzęcą typu przemysłowego hodowlę i chów drobiu rzeźnego, wylęgarnie drobiu itd.
Jeśli rolnik ryczałtowy chce też wykonywać działalność, która jest opodatkowana na zasadach ogólnych w zakresie np. orania pola, to nie będzie to zgodne z przepisami. W takiej sytuacji rolnik musiałby zrezygnować z bycia rolnikiem ryczałtowym i zarejestrować się jako czynny podatnik VAT.
Drugim przypadkiem będzie sytuacja, gdy rolnik ryczałtowy prowadzi dodatkowo jeszcze jedną działalność, która jest inna niż działalność rolnicza, a wartość sprzedaży nie przekracza 200 000 zł. Jeśli więc rolnik ryczałtowy prowadzi też inną działalność, np. sklepik na wsi, to może być jednocześnie rolnikiem ryczałtowym, a także opodatkowany VAT. Wtedy gospodarstwo rolne rozliczane jest ryczałtem, a działalność gospodarcza według ogólnych zasad podatku VAT.
