"To jest dokument, który ma bardzo dużo obostrzeń ustawowych. Chcielibyśmy w następnej edycji tego dokumentu uniknąć pewnych 'ociężałości' biurokratycznych, które się wiążą z przygotowaniem tego dokumentu, bo świat się tak dynamicznie zmienia, że prawo energetyczne powinno mieć funkcję wyprzedzającą trendy. Wzięliśmy pod uwagę nie tylko nowy europejski 'Zielony Ład', ale też COVID-19 i działania post-COVID" - powiedział Kurtyka podczas konferencji prasowej.
"Stąd trzy filary naszej Polityki. Po pierwsze - sprawiedliwa transformacja, zatem popatrzenie na tę transformację oczami odbiorców i również tych regionów, które będą najbardziej podatne na związane z tym wyzwania; stworzenie w ciągu najbliższych 20 lat drugiego, równoległego, zeroemisyjnego systemu energetycznego - bo przed takim wyzwaniem jako kraj stoimy. I wreszcie, bardzo istotnym driverem są społeczne aspiracje, byśmy sobie wreszcie poradzili z problemem jakości powietrza" - wymienił minister.
FILAR I - SPRAWIEDLIWA TRANSFORMACJA
Sprawiedliwa transformacja oznacza zapewnienie nowych możliwości rozwoju regionom i społecznościom najbardziej dotkniętym negatywnymi skutkami przekształceń w związku z niskoemisyjną transformacją energetyczną, jednocześnie zapewnienie nowych miejsc pracy i budowę nowych gałęzi przemysłu współuczestniczących w przekształceniach sektora energii. Działania związane z transformacją rejonów węglowych będą wspierane środkami ok. 60 mld zł z funduszy europejskich. Poza ujęciem regionalnym, w transformacji uczestniczyć będą indywidualni odbiorcy energii, którzy z jednej strony zostaną osłonięci przed wzrostem cen nośników energii, a z drugiej strony będą zachęcani do aktywnego udziału w rynku energii. Dzięki temu transformacja energetyczna będzie przeprowadzona w sposób sprawiedliwy i każdy - nawet małe gospodarstwo domowe - może w niej partycypować. Transformacja wykorzystywać będzie krajowe przewagi konkurencyjne, stworzy nowe możliwości rozwojowe i zainicjuje szerokie zmiany modernizacyjne, dając możliwość na
stworzenie nawet 300 tysięcy nowych miejsc pracy w branżach o wysokim potencjalne, w szczególności związanym z OZE, energetyką jądrową, elektromobilnością, infrastrukturą sieciową, cyfryzacją, termomodernizacją budynków i in., czytamy w założeniach PEP 2040.
"Mamy przed sobą ogromną szansę, jaką jest fundusz 60 mld zł dla regionów w ciągu 10 lat. Do końca tego roku musimy przedstawić strategie, a na początku przyszłego roku projekty, które będą uwiarygodniały, że te 60 mld zł są w stanie ograniczyć społeczne koszty tej transformacji. Chcielibyśmy też, żeby dzięki PEP w ciągu 20 lat powstało 300 tys. nowych miejsc pracy w nowych gałęziach przemysłu związanych z OZE i energetyką jądrową. To bardzo prorozwojowa polityka. Wreszcie, chcemy obniżyć tzw. ubóstwo energetyczne o 30% do 2030 r. z obecnego poziomu, które dotyka ok. 10% gospodarstw domowych" - skomentował Kurtyka.
FILAR II - ZEROEMISYJNY SYSTEM ENERGETYCZNY
W projekcie PEP podano, że to kierunek długoterminowy, w którym zmierza transformacja energetyczna. Zmniejszenie emisyjności sektora energetycznego będzie możliwe poprzez wdrożenie energetyki jądrowej i energetyki wiatrowej na morzu, zwiększenie roli energetyki rozproszonej i obywatelskiej przy jednoczesnym zapewnieniu bezpieczeństwa energetycznego poprzez przejściowe stosowanie technologii energetycznej opartej m.in. na paliwach gazowych.
"Morska energetyka wiatrowa i energetyka jądrowa - to są dwa znaczące zeroemisyjne źródła mocy i energii, które będą tworzyły rdzeń naszego zeroemisyjnego systemu energetycznego. Chcemy też, by energetyka lokalna i obywatelska kontrybuowała do bezpieczeństwa energetycznego. Będziemy je tworzyć poprzez 300 obszarów zrównoważonych energetycznie. Oczekujemy przy tym, że polski system energetyczny zasili 1 mln prosumentów do 2030 r. Spodziewamy się ogromnego rozwoju fotowoltaiki rozproszonej, biogazowni, małej energetyki wodnej, elektromobilności" - powiedział minister.
W prezentacji resort podał, że zeroemisyjny system energetyczny będą tworzyć ok. 8-11 GW mocy w morskiej energetyce wiatrowej i ok. 6-9 GW w energetyce jądrowej do 2040 r. Nakłady inwestycyjne w tych obszarach mają wynieść odpowiednio: 130 mld zł i 150 mld zł.
III FILAR - DOBRA JAKOŚĆ POWIETRZA
To cel, który dla odbiorców jest jedną z bardziej zauważalnych oznak odchodzenia od paliw kopalnych; dzięki inwestycjom w transformację sektora ciepłowniczego (systemowego i indywidualnego), elektryfikację transportu oraz promowania domów pasywnych i zeroemisyjnych, wykorzystujących lokalne źródła energii, w widoczny sposób poprawi się jakość powietrza, która ma wpływ na zdrowie społeczeństwa; kluczowym rezultatem transformacji odczuwalnym przez każdego obywatela będzie zapewnienie czystego powietrza w Polsce.
Z prezentacji ministerstwa wynika, że cel ten obejmie po pierwsze transformację ciepłownictwa: wycofanie węgla z użycia w ciepłownictwie indywidualnym w miastach do 2030 r. i na obszarach wiejskich do 2040 r.; rozwój ciepłownictwa systemowego w miastach i wzrost o 1,5 mln gospodarstw domowych podłączonych do sieci ciepłowniczej do 2030 r.
Po drugie, dotyczyć będzie budownictwa ("Dom z klimatem"). Założono tu wzrost liczby budynków zeroenergetycznych dzięki 3 mln wymienionych źródeł ciepła w domach do 2030 r. i funkcjonowanie 1 000 niskoemisyjnych budynków użyteczności publicznej do 2030 r.
Po trzecie, celem jest rozwój elektromobilności, gdzie w pierwszej kolejności zwrócono uwagę na transport publiczny w miastach pow. 100 tys. mieszkańców: od 2025 r. nowe pojazdy komunikacji miejskiej mają być tylko zeroemisyjne, a 5 lat później wszystkie pojazdy mają być zeroemisyjne.
