PIE: Polscy eksporterzy konkurują głównie ceną - 60% firm wybiera tę strategię

Z ankiety PIE wynika, że konkurujących metodami pozacenowymi (wyłącznie pozacenowo lub z wykorzystaniem elementów konkurencji cenowej) było 16%.

"Przyczyn rywalizacji eksporterów na rynkach zagranicznych głównie niskimi cenami należy upatrywać m.in. w zbyt małej innowacyjności polskich produktów na tle oferowanych przez innych eksporterów, zwłaszcza z krajów wyżej rozwiniętych, relatywnie niskiej ich jakości, małego zróżnicowania oferty eksportowej a także nasilającej się konkurencji na rynku światowym" - czytamy w raporcie.

Konkurowanie niższą ceną miało szczególnie duże znaczenie na rynku niemieckim, czego efektem było 61% (2018) polskiego eksportu do tego kraju, a także w eksporcie do Czech i na Węgry, podano także. 39% eksportu towarów do Niemiec wynikało ze stosowania przewag jakościowych przez polskich producentów.

"Nieuchronnie nadchodzi czas, w którym wiele polskich firm będzie musiało mieć w ofercie towary wyróżniające się na tle konkurencji m.in. wyższą jakością i innowacyjnością" - powiedział analityk PIE Łukasz Ambroziak, cytowany w komunikacie poświęconym raportowi.

Autorzy raportu wskazują, że firmy konkurujące na rynkach eksportowych pozacenowo mają lepszą sytuację finansową, więcej inwestują, są bardziej innowacyjne, częściej reprezentują wysoki i średniowysoki poziom techniki i oferują za granicą produkty nowe lub znacznie ulepszone oraz wdrażają nowoczesne technologie.

"Tacy eksporterzy znacznie częściej uzyskują przewagę konkurencyjną na rynkach zagranicznych dzięki elastycznemu reagowaniu na zmiany popytu, posiadanej marce, zastrzeżonym patentom i wzorom użytkowym, konkurencyjnej technologii wypracowanej w firmie i zdolności do innowacji" - ocenił kierownik zespołu handlu zagranicznego PIE Janusz Chojna.

W badaniu PIE 67% eksporterów rywalizujących metodami pozacenowymi wskazało, że przy ustalaniu poziomu cen eksportowych duże lub bardzo duże znaczenie ma siła nabywcza i wielkość rynków zagranicznych, podano także. 48% z nich zadeklarowało przewagę nad konkurentami w eksporcie dzięki zdolności do rozpoznawania i dostosowywania się do preferencji nabywców.

W raporcie wskazano, że w latach 2004-2018 przewagi cenowe w największym stopniu polscy producenci stosowali w eksporcie odzieży do Czech, wyrobów z pozostałych surowców niemetalicznych do Wielkiej Brytanii, artykułów spożywczych oraz wyrobów metalowych gotowych do Chin, a także komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych do Niemiec. Oznaczało to, że obniżyła się relacja średnich cen w polskim eksporcie względem cen w eksporcie osiąganych przez konkurentów na danym rynku.

"W latach 2016-2018 polscy producenci mieli najsilniejsze przewagi jakościowe w eksporcie pozostałego sprzętu transportowego do Czech i Wielkiej Brytanii, metali do Chin oraz wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych do USA. Ceny osiągane przez polskich eksporterów tych produktów na wymienionych rynkach były ponad półtorakrotnie wyższe od cen w eksporcie konkurentów. Silne przewagi jakościowe cechowały także eksport odzieży do Niemiec i na Węgry, chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz wyrobów z drewna do Chin. W wymienionych grupach produktów ceny w polskim eksporcie były o 30-50% wyższe niż w eksporcie konkurentów na danym rynku" - czytamy dalej.

Jeśli chodzi o przewagi cenowe w latach 2016-2018, najsilniejsze z nich polscy producenci osiągnęli w eksporcie komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych do Niemiec. Ceny osiągane na rynku niemieckim przez polskich eksporterów stanowiły zaledwie 35% poziomu cen osiąganych przez konkurentów na tym rynku, podał PIE.

Silne przewagi cenowe obserwowano także w polskim eksporcie komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych oraz chemikaliów i wyrobów chemicznych oraz pozostałego sprzętu transportowego do Chin.

W celu przejścia polskich eksporterów w kierunku strategii pozacenowej, autorzy raportu rekomendują m.in. zwiększenie nakładów krajowych na B+R, szersze wsparcie inwestycji na B+R i innowacje w sektorze przedsiębiorstw, pozyskiwanie inwestorów zagranicznych w sektorach wysokiej i średniowysokiej techniki, zainteresowanych prowadzeniem działalności w obszarze B+R i współpracą z polskimi instytucjami badawczymi i przedsiębiorstwami, zwłaszcza przez Polską Agencję Inwestycji i Handlu (PAIH), ukierunkowanie finansowych i promocyjnych instrumentów wspierania eksportu stosowanych m.in. przez Ministerstwo Rozwoju i Polski Fundusz Rozwoju, zwłaszcza na branże i firmy oferujące towary innowacyjne.

Badanie ankietowe PIE dotyczące działalności eksportowej firm zaliczanych do sekcji przetwórstwa przemysłowego zostało przeprowadzone w październiku 2019 r. przy współpracy Głównego Urzędu Statystycznego (GUS). Próba obejmowała 600 eksporterów wylosowanych spośród 2289 podmiotów.