W całej Europie wymóg ten ma dotyczyć ponad 7000 spółek giełdowych.
W wyniku decyzji Komisji Europejskiej obligującej spółki giełdowe we wszystkich krajach Unii do sporządzania skonsolidowanych sprawozdań finansowych według MSR, większość z nich wyniki za pierwszy kwartał 2005 roku musi już pokazać w nowej formie.
Według Zorde, MSR-y w dużo większym zakresie niż Ustawa o Rachunkowości (UoR) z 2002 roku, stosują zasadę wyceny aktywów według wartości godziwej.
„Zgodnie z MSR, bilans przedsiębiorstwa ma odzwierciedlać wartość godziwą wszystkich składników majątkowych. Natomiast według UoR rzeczowe składniki majątkowe powinny być wyceniane według cen nabycia, a przeszacowanie jest dopuszczalne jedynie w sytuacji, gdy następuje trwała utrata wartości. MSR-y dopuszczają tutaj przeszacowanie w górę i w dół tak, aby wartości bilansowe na bieżąco odzwierciedlały wartość godziwą” – uważa Zorde.
„Nowe jest również dopuszczenie przez MSRy do aktywowania wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez przedsiębiorstwo. Wynika to zapewne z faktu istotnego udziału kreatywnego kapitału ludzkiego w budowaniu wartości przedsiębiorstwa” – powiedział wiceprezes.
Jego zdaniem warto również zwrócić uwagę na sytuacje, gdzie ustawa o rachunkowości nie jest konsekwentna przy wprowadzaniu przepisów opartych na międzynarodowym standardzie.
„Taką sytuację mamy w przypadku kontraktów długoterminowych, gdzie UoR jako długoterminowy traktuje kontrakt dłuższy niż sześć miesięcy. Tak więc mogą powstać sytuacje, gdzie znaczny zasób robót w toku nie będzie na koniec roku wyceniony i umieszczony w bilansie. W efekcie będziemy mieli do czynienia z bilansem o obniżonej zawartości informacyjnej. Tak dzieje się dzisiaj w niektórych spółkach zajmujących się działalnością budowlaną lub usługową” – uważa Zorde.
Według niego, chociaż obowiązek stosowania MSR obejmuje jedynie skonsolidowane sprawozdania finansowe spółek publicznych, wydaje się, że krąg praktykujących szybko się powiększy, przede wszystkim o podmioty zależne publicznych grup kapitałowych, tak polskich jak i zagranicznych. „W spółkach niepublicznych UoR wskazuje na stosowanie MSR w sytuacjach, gdzie nie istnieją szczegółowe polskie przepisy” – zauważa Zorde.
TRUDNE POCZĄTKI
Komisja Papierów Wartościowych i Giełd (KPWiG) od paru lat podejmowała próby wdrożenia spółek giełdowych w reżym międzynarodowych standardów, ale dotychczas natrafiała na duży opór ze strony emitentów.
Po nowelizacji ustawy o rachunkowości i rozporządzenia o prospekcie – polski standard rachunkowości był na tyle akceptowalny, że wymogi informacyjne w formacie MSR próbowano zawęzić do wskazania różnic wynikających z zastosowania MSR zamiast PSR.
Jednakże w wyniku nacisku ze strony środowiska odstąpiono od tego wymogu. Pismem z dnia 23 lipca 2004 do emitentów papierów wartościowych KPWiG dopuściło odstąpienie od wymogu ujawniania różnic w sytuacjach gdy „wskazanie dla danego obszaru różnic w wartości ujawnionych danych w sposób wiarygodny nie jest możliwe do wykonania mimo dołożenia należytej staranności”.
Jedynie w przypadku spółek leasingowych udało się Komisji wprowadzić MSR, gdyż było to potraktowane jako warunek dopuszczenia do obrotu publicznego. Komisja nie uważała , że sprawozdania finansowe spółek leasingowych sporządzone w polskim standardzie spełniają warunek prawidłowości i rzetelności.
Spółki giełdowe notowane na warszawskiej giełdzie zaczęły już informować o wpływie przejścia na MSR na ich wyniki. Z analiz ISB wynika, że większość z nich oczekuje poprawy wyników.
