Rząd chce wprowadzić hierarchię środków ochrony konsumenta
Rząd planuje wprowadzenie hierarchii środków ochrony konsumenta, który w pierwszej kolejności będzie miał prawo domagać się przywrócenia zgodności towaru z umową, a dopiero w dalszej kolejności skorzystać z kolejnych uprawnień, tzn. żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy, wynika z wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów (RM).
Przyjęcie przez Radę Ministrów nowelizacji ustawy o prawach konsumenta planowane jest na IV kwartał 2020 r.
"Swoistym novum jest wprowadzenie hierarchii środków ochrony konsumenta, który w pierwszej kolejności będzie miał prawo domagać się przywrócenia zgodności towaru z umową, poprzez jego naprawę lub wymianę. Dopiero w dalszej kolejności, o ile naprawa czy też wymiana okażą się np. nieopłacalne, konsument będzie mógł skorzystać z kolejnych uprawnień, tzn. żądać obniżenia ceny lub odstąpić od umowy" - podano w wykazie.
W ocenie inicjatorów przepisów unijnych, które planowana nowelizacja ma wdrożyć do polskiego prawa "rozwiązanie takie jest bardziej efektywne i korzystniejsze dla konsumentów". "Jako argument za jego przyjęciem podnoszono także potrzebę wspierania tzw. gospodarki o obiegu zamkniętym" - podano także.
Celem zmian jest implementacja dyrektywy 2019/770 z 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów o dostarczanie treści cyfrowych i usług cyfrowych (DCD) oraz dyrektywy 2019/771 z 20 maja 2019 r. w sprawie niektórych aspektów umów sprzedaży towarów (SGD).
Planowane jest uregulowanie kwestii rozgraniczenia między zakresem stosowania SGD i DCD, co ma szczególne znacznie w przypadku treści cyfrowej lub usługi cyfrowej, które są dostarczane wraz z towarami na podstawie umowy sprzedaży, niezależnie od tego, czy taka treść cyfrowa lub usługa jest dostarczana przez tego samego sprzedawcę, czy też przez osobę trzecią.
Nowo wprowadzane regulacje przewidują wyłączenie stosowania przepisów Kodeksu cywilnego o rękojmi przy sprzedaży w stosunku do konsumentów i odrębne uregulowanie tej materii w ustawie o prawach konsumentów. Na nowo definiują zgodność towaru z umową (w sposób bardziej wyczerpujący niż dotychczas), przyjmują afirmatywne określenie zgodności towaru z umową oraz określają czasowe granice odpowiedzialności przedsiębiorcy z tytułu rękojmi oraz zakres przeniesienia ciężaru dowodu. Określają prawa konsumenta z tytułu rękojmi i skorelowane z nimi obowiązki przedsiębiorcy.
Jednocześnie regulują sposób dostarczenia treści cyfrowej lub usługi cyfrowej oraz uprawnienia konsumenta w razie niewykonania tego obowiązku. W nowelizacji mają pojawić się także zapisy dot. zgodności treści cyfrowej lub usługi cyfrowej z umową oraz odpowiedzialności przedsiębiorcy w razie jej braku i zasad dokonywania zmiany treści cyfrowej lub usługi cyfrowej w trakcie jej dostarczania.
Państwa członkowie Unii powinny wdrożyć obie dyrektywy do 1 lipca 2021 r., by w pełni mogły obowiązywać od 1 stycznia 2022 r. Regulacje te wprowadzają tzw. wymóg harmonizacji maksymalnej, co oznacza, że państwa członkowskie nie mogą przyjmować, ani utrzymywać regulacji innych niż przyjęte w dyrektywach, poprzez choćby większą ochronę konsumentów.
