Od 1 stycznia 2026 r. zasiłek pogrzebowy wzrośnie z 4 tys. do 7 tys. zł. Nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przygotowało Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, a na początku czerwca podpisał ją prezydent Andrzej Duda.
W poniedziałek w wykazie prac legislacyjnych rządu pojawiła się informacja dotycząca projektu deregulacyjnego tzw. ustawy emerytalnej, który określa zasady wypłaty zasiłku.
Zmiana zakłada wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą - co do zasady - ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie będzie wymagało wydania decyzji przez ZUS.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wyjątkiem będą dwie sytuacje. Pierwsza dotyczy poniesienia kosztów pogrzebu przez więcej niż jedną osobę lub podmiot (pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat, osoba prawna kościoła lub związek wyznaniowy), czyli gdy zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty.
Druga sytuacja - kiedy decyzja będzie wydawana w razie poniesienia kosztów pogrzebu przez inną osobę niż członek rodziny, pracodawcę, dom pomocy społecznej, gminę, powiat, osobę prawną kościoła lub związku wyznaniowego, czyli gdy zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu (obecnie nie wyższej niż 4 tys., od 2026 r. - 7 tys.).
Skromny pogrzeb w Polsce. Oto prawdziwy koszt
Ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego nie będzie zatem wymagało wydania przez ZUS decyzji, jeżeli zasiłek pogrzebowy przysługuje w kwocie 4 tys. zł niezależnie od poniesionych kosztów pogrzebu (od 1 stycznia 2026 r - 7 tys. zł), czyli, gdy koszty te poniosła jedna osoba – członek rodziny zmarłego.
Natomiast jeżeli koszty pogrzebu poniosła osoba obca dla zmarłego lub inny podmiot albo zasiłek pogrzebowy przysługuje proporcjonalnie do poniesionych kosztów pogrzebu (a nie w kwocie zryczałtowanej), ZUS będzie wydawał decyzję ustalającą prawo do zasiłku pogrzebowego.
Wniosek o zasiłek - będą zmiany
Projekt przewiduje też wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą wniosek w sprawie przyznania zasiłku pogrzebowego będzie mógł zostać złożony bezpośrednio do organu rentowego lub za pośrednictwem zakładu pogrzebowego. Dzięki temu - jak czytamy - nastąpi uregulowanie trybu pośrednictwa zakładów pogrzebowych we wnioskowaniu o zasiłek pogrzebowy.
W rządowej informacji zwrócono uwagę, że przewidziane w projekcie rozwiązania wpisują się w model składania wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe. W ustawie emerytalnej przyjęto bowiem, że wnioski w sprawie przyznania świadczeń zgłasza się w organie rentowym bezpośrednio lub za pośrednictwem płatnika składek.
Dlatego tryb ten będzie dotyczył wszystkich wniosków o zasiłek pogrzebowy, w tym także wniosków składanych przez inne osoby niż członkowie rodziny. Natomiast upoważnienie udzielane przez świadczeniobiorcę (wnioskodawcę) zakładowi pogrzebowemu obejmować będzie, tak jak obecnie, prawo do złożenia w imieniu świadczeniobiorcy wniosku o zasiłek wraz z dokumentami oraz do wypłaty zasiłku pogrzebowego na rachunek bankowy tego zakładu.
Szczegółowe zasady składania wniosków o zasiłek pogrzebowy zostaną określone w projekcie nowelizacji rozporządzenia MRPiPS.
ZUS wypłaci zasiłek w ciągu 14 dni
W projekcie przewidziano także skrócenie terminu wypłaty zasiłku pogrzebowego. Wprowadzono zasadę gwarantującą wydanie decyzji w sprawie prawa do zasiłku pogrzebowego w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
Po wydaniu decyzji, ZUS wypłaci zasiłek również w ciągu 14 dni od dnia wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji.
Natomiast w przypadku, gdy ustalenie prawa do zasiłku pogrzebowego oraz jego wysokości nie wymaga wydania decyzji, zasiłek będzie wypłacony w ciągu 14 dni. Planowany termin przyjęcia projektu przez Radę Ministrów to lipiec 2025 r.
