Budżetowy zastrzyk na atom. Ważna decyzja ws. 60 mld zł. Czas na ruch prezydenta

Za przyjęciem ustawy bez poprawek głosowało 82 senatorów, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. Ustawa trafi teraz do prezydenta.

Celem ustawy jest dokapitalizowanie spółki Polskie Elektrownie Jądrowe - inwestora i przyszłego operatora pierwszej elektrowni kwotą 60,2 mld. Wsparcie dla należącej w 100 proc. do Skarbu Państwa spółki PEJ będzie przekazywane w formie podwyższenia jej kapitału zakładowego poprzez wnoszenie wkładu pieniężnego. Dopuszcza się także podwyższenie kapitału zakładowego poprzez wniesienie wkładu niepieniężnego – skarbowych papierów wartościowych.

- 60 mld zł stanowi wkład własny inwestora, który szacujemy na 30 proc. wszystkich nakładów inwestycyjnych. Zdecydowana większość europejskich i amerykańskich agencji kredytów eksportowych wyraziła już zainteresowanie tym projektem. Amerykański Exim Bank zaproponował już wsparcie na poziomie 18 mld dolarów. Wraz ze wsparciem agencji europejskich i kanadyjską oraz z tą kwota 60 mld zł mamy już 83 proc. finansowania całego obiektu – powiedział podczas obrad komisji p.o. prezesa PEJ Piotr Piela.

Warunkiem dokapitalizowania jest zgoda KE na pomoc publiczną. Jak powiedział Piotr Piela, spółka liczy, że zgodę Komisji uda się uzyskać w IV kw. 2025 r.

W ustawie określono mechanizm występowania o podwyższenie kapitału zakładowego, podejmowania decyzji w zakresie formy dokapitalizowania, zaangażowane w proces podwyższenia kapitału zakładowego podmioty oraz roczne limity wydatków z budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego. Wsparcie przekazywane ma być w latach 2025-2030.

Dodatkowo ustawa przewiduje, że w przypadku dokonania dokapitalizowania w postaci obligacji, odpowiednio pomniejszony zostaje limit wydatków budżetu państwa na wniesienie wkładu pieniężnego. Decyzję o dokapitalizowaniu podejmować ma Minister Finansów, na wniosek Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.

Ustawa zakłada, że pełnomocnik nie może wystąpić do Ministra Finansów o dokapitalizowanie PEJ przed uzyskaniem zgody Komisji Europejskiej na pomoc publiczną w tej formie. W grudniu 2024 r. Komisja otworzyła formalne postępowanie notyfikacyjne w sprawie pomocy publicznej dla elektrowni jądrowej. Jednym z elementów tej pomocy ma być właśnie dokapitalizowanie spółki.

Obecna wersja Programu Polskiej Energetyki Jądrowej (PPEJ) z 2020 r. zakłada budowę dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6-9 GW, z należącą w 100 proc. do Skarbu Państwa spółką Polskie Elektrownie Jądrowe jako inwestorem i operatorem. Jako partnera dla pierwszej elektrowni poprzedni rząd wskazał konsorcjum Westinghouse-Bechtel. Ma ona powstać w lokalizacji Lubiatowo-Kopalino na Pomorzu.

Rząd zakłada, że 30 proc. kosztów budowy zostanie pokryte ze środków własnych inwestora, na które złoży się przewidziane przez ustawę dokapitalizowanie, a 70 proc. - długiem, zaciągniętym w instytucjach finansowych.

Zgodnie z ostatnimi deklaracjami Pełnomocnika Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej, wylanie tzw. pierwszego betonu jądrowego pod pierwszy reaktor ma nastąpić w 2028 r. Początek komercyjnej eksploatacji pierwszego bloku planuje się na 2036.