Uczestnikami debaty byli m.in. badacze i przedstawiciele instytucji związanych z gospodarką wodną oraz klimatem. W dyskusji nie mogło również zabraknąć przedstawiciela biznesu, a konkretniej dostawcy rozwiązań wspierających gospodarkę wodną. O tym, jak nowe technologie pomagają rozwiązać kluczowe problemy z wodą opowiedział ekspert z firmy Xylem.
Zachęcamy do zapoznania się z krótkim podsumowaniem dyskusji i jej najważniejszych wypowiedzi.
Udział w debacie wzięli:
— Michał Sandzewicz, Dyrektor Sprzedaży, Xylem Water Solutions Polska
— Mateusz Damrat, Dyrektor, Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy
— Anna Czyżewska, Dyrektor Departamentu Adaptacji do Zmian Klimatu, NFOŚiGW
— dr Małgorzata Stolarska, Przewodnicząca Rady Naukowej, Koalicja dbamy o wodę
— Małgorzata Bogucka - Szymańska, Zastępca Dyrektora, Ministerstwo infrastruktury
— Prof. dr hab. inż. Paweł Licznar, Beneficjent NCBR, RetencjaPL, Politechnika Wrocławska
— Joanna Kopczynska, Zastępca Dyrektora Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej - PIB, Ekspert regulacji prawnych Unii Europejskiej dt. gospodarowania zasobami wodnymi, IMGW
— MODERATOR: Przemysław Białkowski, Zielona Interia
W poszukiwaniu rozwiązań
Jak wskazał Michał Sandzewicz, przedstawiciel firmy Xylem Water Solutions Polska, która jest liderem w dziedzinie technologii wodnych – prognozy dla dostępności wody pitnej na świecie i w Polsce nie są optymistyczne:
— Musimy zwrócić uwagę na to, ile mamy dostępnej wody. Z całego potencjału wody na świecie, wody słodkiej mamy jedynie 2,5%, z której większość znajduje się w lodowcach i tylko 1% to woda dostępna dla całego świata. Według ONZ do 2030 roku z powodu suszy stałej lub chwilowej ¼ populacji na świecie będzie dotknięta niedoborem wody. Do tego samego roku, aż ok. 50 mln osób będzie musiało przemieścić się w związku z brakiem dostępu do wody pitnej. Czy nasz kraj jest zabezpieczony? Na chwilę obecną nie ma ryzyka, że wody w kranach zabraknie. Natomiast musimy sobie zdawać sprawę z tego, że mamy niechlubne trzecie miejsce od końca w Europie pod względem zasobów dostępnej słodkiej wody.
Zdaniem eksperta, mamy sporo do zrobienia, bo mimo edukacji i energooszczędnych urządzeń, w ostatnich dwóch dekadach zużycie wody w Polsce się nie zmieniło. Oprócz oszczędzania wody przez każdego z nas, w ramach indywidualnych wyborów, niezbędne jest również wdrożenie rozwiązań technologicznych, które pozwalają zatrzymać wodę, oczyścić ją i przywrócić do obiegu nim spłynie do morza i stanie się zasolona, trudna do odzyskania.
Wskazując na dobre praktyki w tym zakresie, Michał Sandzewicz powołał się m.in. na Cypr, który korzysta z wody szarej. W Polsce takie rozwiązanie nie jest jeszcze niestety popularne, a zdecydowanie warto zwrócić się w jego stronę. Ekspert wskazał również na ogromną rolę retencji, ale także na zapobieganie stratom wody w trakcie jej przesyłu, tym bardziej, że w tę stronę zwróciła się również UE i od przyszłego roku monitoring strat stanie się obowiązkiem miejscowych przedsiębiorstw wodociągowych.
Czy zabraknie nam wody (podziemnej)?
O odpowiedź na tytułowe pytanie panelu, mianowicie czy zabraknie nam wody w kranach, został poproszony m.in. Mateusz Damrat z PIG. Jak przyznał:
— Zdaniem Państwowej Służby Hydrogeologicznej nie jest to znaczące ryzyko na dzień dzisiejszy, ale mówimy o wodach podziemnych i o tym aspekcie dość ważnym, jeśli chodzi o zaopatrzenie w wodę pitną.
Jak wskazał ekspert, z technicznego punktu widzenia woda podziemna jest najłatwiejsza do pozyskania, a także najlepiej zabezpieczona przed skażeniem. W Polsce 70% wody pitnej jest właśnie pobierane z wód podziemnych, co uznał za dobry współczynnik.
Z kolei prof. dr hab. inż. Paweł Linczar wskazał na ryzyka, jakie mogą wynikać z eksploatacji wód podziemnych. Przywołał krach na giełdzie w latach 30’, u którego początków stały zmiany stosunków wodnych na prerii, co skończyło się suszą i masowymi migracjami do miast:
— Zasoby wody podziemnej to jest rzecz święta. Z tego nie powinno się korzystać, a na pewno nie powinno się tego nadużywać. Tym mogą zajmować się tylko specjaliści, po to są uprawnienia i po to w dużych przedsiębiorstwach zajmują się tym bardzo wykształceni ludzie, żeby tego zasobu nie naruszyć, nie zanieczyścić. Bo jak go zanieczyścimy, to będzie jak w Stanach w latach 30’.
Wyraził opinię, że należy się poważnie zastanowić nad wykorzystaniem zasobów głębinowych przez rolników. Z racji na zagrożenie potencjalnym zanieczyszczeniem, sugerowana jest ostrożność, bo taki zasób regeneruje się przez dziesiątki, setki lat.
Również Joanna Kopczyńska odniosła się do wykorzystania wody w rolnictwie i roli wody podziemnej. Jej zdaniem monitoring wód podziemnych, jak i ich ujęć, jest w Polsce dobrze prowadzony.
— Rolnictwo jest też źródłem zanieczyszczeń wody i to dosyć poważnym, które już widzimy i które w tym dyskursie publicznym pojawia się, bo biogeny (...) to nic innego jak zakwity siniczne w Bałtyku i mniejszych zbiornikach wody. Te biogeny pochodzą z rolnictwa, my to już wiemy. Optymistyczna informacja jest taka, że od kilku lat rolnicy wdrażają program ograniczenia uwalniania azotanów pochodzenia rolniczego. Wynika to ze zobowiązań unijnych polski.
Zwróciła także uwagę, że powinno się nie tylko skupiać na ilości wody, ale też na jej jakości, a to jej zdaniem zbyt rzadko pojawia się w dyskursie.
Jak dbamy o wodę?
Z kolei Dyrektor Departamentu Adaptacji do Zmian Klimatu, Anna Czyżewska powiedziała więcej o projektach indywidualnego gromadzenia wody i ich roli w oszczędzaniu tego zasobu. Wskazała na zainteresowanie programami.
— Dużo się dzieje, jeśli chodzi o wsparcie Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Od poziomu indywidualnego, otworzyliśmy od 2020 roku program Moja Woda, gdzie możemy finansować przydomowe instalacje, tak zwane mikroinstalacje zbierania wody deszczowej, do wykorzystywania jej na cele gospodarcze. Ideą jest, żeby woda deszczowa nie wydostawała się poza posesję właściciela domku jednorodzinnego, żeby nie obciążała kanalizacji (...). To bardzo istotne i bardzo cieszymy się, że jest duży odzew.
O roli wspólnej pracy na rzecz dbania o wodę, powiedziała również dr Małgorzata Stolarska z Koalicji Dbamy o Wodę:
— Gdy przejdziemy do kwestii tego, jak zarządzać wodą w jednostce samorządu terytorialnego i jak budować = elementy tej współpracy, które zabezpieczą na przyszłość chociażby kwestie związane klimatem danego miasta. Woda jest również elementy tak zwanej zielonej i niebieskiej infrastruktury i tworzy tkankę miejską. Współpraca miedzy różnymi podmiotami jest potrzebna po to żeby zaplanować działania dla ochrony zasób wodnych a do tego dać materiał planistyczny np. do konsultacji społecznych, aby mieszkańcy mogli się wypowiedzieć jakie działania, projekty popierają. Takie działania mogą dać na przyszłość wizję, jak dalej rozwijać tą jednostkę. Partnerstwo jest wtedy, gdy współpracuje ze sobą nie tylko jeden, drugi czy trzeci urząd, ale również wtedy gdy inicjatywy z nim związane wychodzą na zewnątrz. Przykładem takich działań jest Koalicja Dbamy o Wodę, która powstała dla ochrony zasobów wodnych na Żywiecczyźnie. Łączy ona podmioty publiczne, pozarządowe i prywatne we wspólnych działaniach na rzecz ochrony wody.
Dodała, że działalność w koalicji umożliwia skuteczniejsze pozyskiwanie funduszy, jak i ułatwia otwarte dyskusje na tematy trudne.
Teraz jeszcze większą motywacją do dbania o wodę stała się nowa unijna regulacja. O jej założeniach opowiedziała Małgorzata Bogucka-Szymalska:
— Nowa dyrektywa pitna nakłada na nas szereg nowych obowiązków, chociażby kwestię oceny ryzyka w całym łańcuchu dostaw. To jest zupełna nowość, która jest nakładana na podmioty związane z dostarczaniem wody. Natomiast jeżeli idzie o kwestie powiązane chociażby z racjonalnym wykorzystaniem wody w odniesieniu do jej niedoborów, jest konieczność wyliczania strat wody w łańcuchu dostaw. To jest bardzo ważny element, oczywiście część przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych takie szacunki, obliczenia prowadziło i dążyło do obniżenia tego wskaźnika strat, natomiast teraz będzie to zadanie obligatoryjne wprowadzone na poziomie ustawowym będzie wprowadzone. (...) Następnie Komisja Europejska określi poziom do którego jest możliwe zaakceptowanie tych strat. Jeżeli przekroczy się tę granicę, przedsiębiorstwo będzie musiało ograniczyć te straty.
Dodała, że obecnie średnia strat to dla polski 23%, co jest zbliżone do średniej europejskiej. Od 2020 istnieje też już w Unii prawna możliwość wykorzystania oczyszczonej wody ściekowej w rolnictwie, na co wskazał również ekspert Xylem, Michał Sandzewicz, ale zdecydowanie musi ono jeszcze zyskać na popularności.
MIĘDZYNARODOWY SZCZYT TOGETAIR 2022
Szczyt Klimatyczny odbył się w dniach 20-21-22 kwietnia, w Bibliotece Uniwersytetu Warszawskiego (BUW), ul. Dobra 56/66 w Warszawie. Wydarzenie, realizowane w formule hybrydowej i transmitowane z telewizyjnego studia, oglądać można było bezpłatnie i bez rejestracji.
W 2022 r. formuła wydarzenia rozszerzona została na poziom międzynarodowy, wzmacniając współpracę na linii Polska - kraje Trójmorza - Unia Europejska. Każdy dzień Szczytu rozpoczynał się panelem prowadzonym w języku angielskim, poświęconym globalnej i europejskiej tematyce. TOGETAIR odbył się pod patronatem Przewodniczącej Parlamentu Europejskiego Roberty Metsoli.
Dowiedz się więcej:
OBSERWUJ TOGETAIR na:
DZIĘKUJEMY, ŻE JESTEŚCIE Z NAMI: TOGETAIR 2022
PARTNER STRATEGICZNY: PKN ORLEN PARTNER GŁÓWNY: PGE GŁÓWNY PARTNER ŚRODOWISKOWO-KLIMATYCZNY: Lasy Państwowe PARTNERZY ECO+: KGHM Polska Miedź, Bank Gospodarstwa Krajowego, McDonald’s, Grypa Żywiec, Microsoft, Polski Fundusz Rozwoju PARTNERZY ECO: Enea, Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia, Sieć Badawcza Łukasiewicz, Lidl Polska, Agencja Rozwoju Przemysłu, ARP e-vehicles, T-mobile, VELUX, PWC, Fortum, Top Farms, Terra Nostra, Państwowy Instytut Geologiczny, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju PARTNERZY: PKO Bank Polski, LPP, BOŚ Bank, Grupa Saint-Gobain w Polsce, 3M, GPW, PAIH, Karmar, Eko Pak, Murapol, Danone, Żywiec Zdrój, Westinghouse, BOSCH, PKP Intercity, Polregio, Brother, Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, Hanton, Deloitte, Kross Rental, mLesing, Reloop, Stena Recycling, Rekopol, Lux Rad Nowoczesne Grzejniki, FPS, Związek Pracodawców Gospodarki Odpadami, Red Snake, United, Koalicja Dbamy o wodę, Reverse Logistics Group, XYLEM, Platforma Przemysłu Przyszłości, Polski Związek Firm Deweloperskich PATNER ENERGETYCZNY Tauron PATRONAT HONOROWY: Prezes Rady Ministrów Mateusz Morawiecki PATRONATY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO: Parlament Europejski, Komisja Europejska PATRONATY MINISTERSTW: Ministerstwo Klimatu i Środowiska, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, Ministerstwo Infrastruktury, Ministerstwo Zdrowia, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Ministerstwo Edukacji i Nauki, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej, Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej, Ministerstwo Finansów PATRONATY MARSZAŁKÓW WOJEWÓDZTW: Świętokrzyskiego, Lubuskiego, Podkarpackiego, Mazowieckiego, Wielkopolskiego, Zachodniopomorskiego, Opolskiego, Śląskiego, Dolnośląskiego, Warmińsko-Mazurskiego, Pomorskiego, Małopolskiego, Lubelskiego, Kujawsko-Pomorskiego, Podlaskiego, Łódzkiego PATRONATY I PARTNERZY MERYTORYCZNI: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, PARP, Państwowa Agencja Atomistyki, govtech, Biuro Rzecznika MiŚP, UOKIK, Polskie Regiony, Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie, IMGW, American Chamber of Commerce in Poland, Business Center Club, green way, Powiat Pilski, Łazienki Królewskie, Clean Air Fund, Polski Alarm Smogowy, Program Czysta Polska, PSPA, PIME, Fundacja Republikańska, Francusko-Polska Izba Gospodarcza, PKP Polskie Linie Kolejowe, Platforma Przemysłu Przyszłości, Związek Banków Polskich, Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej GŁÓWNY PARTNER ORGANIZACJI PRACODAWCÓW: Pracodawcy RP PATRONATY UCZELNI WYŻSZYCH: Uniwersytet Warszawski, Szkoła Główna Handlowa, Akademia Górniczo-Hutnicza, Szkołą Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Politechnika Warszawska PARTNERZY MIĘDZYNARODOWI: eit Climate-KIC, UN Global Compact Network Poland, Business & Science Poland, American Chamber of Commerce in Poland, EurAtive.pl, Francusko-Polska Izba Gospodarcza GŁÓWNY PARTNER MEDIALNY: Polsat, Polsat News, Interia, Zielona Interia GŁÓWNE PORTALE INTERNETOWE: Wirtualna Polska, money.pl GŁÓWNY PARTNER RADIOWY: PolskieRadio24.pl GŁÓWNY PARTNER BRANŻOWY: Energetyka24 PARTNERZY MEDIALNI: Polska Agencja Prasowa, Rzeczpospolita, Forbes, Polska Press, Audytorium17, RDC Radio Dla Ciebie, Polskie Radio Olsztyn, Polskie Radio Koszalin, Radio Opole, Polskie Radio Rzeszów, Radio Poznań, PR Szczecin, PR Lublin, PR PiK, Biznes Alert, Teraz Środowisko, Wysokie Napięcie, Smog Lab, e-ciepło.pl, Pod Prąd, OZEON, Kapitał Polski, Ekologia.pl, EcoEkonomia.pl, Ekologia i Rynek, ekorynek.com, EkoGuru, Comparic.pl, BiznesTuba.pl, Business Hub, Business Magazine, Siła Nauki, SmartMe, Agencja Informacyjna GŁÓWNY PARTNER REKLAMY OOH: Clear Channel ORGANIZATORZY: Fundacja Czyste Powietrze, Fundacja Pozytywnych Idei PRODUCENT: Craetive Harder Group
Materiał partnera