Od maja ważne zmiany w prawie. Wchodzą nowe przepisy

Od 1 maja 2025 roku ZUS rozpocznie wypłatę nowego dodatku dopełniającego do renty socjalnej. To dodatkowe wsparcie finansowe skierowane jest do osób, które są całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji. Świadczenie to będzie wypłacane razem z rentą socjalną, z wyrównaniem od 1 stycznia 2025 roku. Trafi do ok. 130 tysięcy osób.

Klienci, którym ZUS przyznał dodatek dopełniający z urzędu, otrzymają wyrównanie od 1 stycznia 2025 roku. Za styczeń i luty kwota wynosi 2520 zł brutto. Od marca, po waloryzacji, wzrosła do 2610,72 zł brutto.

Monika Folaron z biura prasowego ZUS przekazała serwisowi infor.pl, że od dodatku będą jednak odliczenia. - Od dodatku będzie jednak zgodnie z przepisami odliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczka na podatek dochodowy - przekazała przedstawicielka ZUS.

Z początkiem maja wchodzi w życie ustawa zmieniająca zasady wypłacania zasiłków dla bezrobotnych oraz funkcjonowania urzędów pracy. Zasiłek wzrośnie do 100 proc. podstawy u osób z najkrótszym stażem, a rejestracja bezrobotnych będzie możliwa w dowolnym urzędzie. Zasiłek dla bezrobotnych wzrośnie do 100 proc. podstawy dla osób ze stażem poniżej pięciu lat. Do tej pory ta grupa bezrobotnych pobierała świadczenie w wysokości 80 proc. podstawy.

Reforma w urzędach pracy wprowadza możliwość rejestracji bezrobotnych w dowolnym miejscu oraz nowe programy wsparcia dla rodzin i stażystów. Do tej pory ograniczeniem było powiązanie bezrobotnych z najbliższym mu urzędem poprzez adres zameldowania. Reforma przewiduje pierwszeństwo pomocy dla bezrobotnych posiadających Kartę Dużej Rodziny oraz dla osób samotnie wychowujących dzieci.

Ponadto pojawił się też program "staż plus", który ma na celu ułatwienie zdobywania kwalifikacji zawodowych podczas stażu. Stażyści mogą liczyć na dodatki do stypendium, a pracodawcy na premie za uczestnictwo w programie. To rozwiązanie ma zachęcić do aktywnego uczestnictwa w stażach i podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Od 1 maja 2025 r. wchodzą też w życie nowe przepisy dotyczące zatrudniania cudzoziemców w Polsce. Cały proces zatrudnienia ma być prowadzony elektronicznie. Surowsze będą też kary za nielegalne zatrudnianie obcokrajowców. Grzywny maja sięgać od 3 tys. do 50 tys. zł, do tej pory widełki były niższe.

Pracodawcy w Polsce będą musieli zawierać umowy z cudzoziemcami w formie pisemnej oraz przekazywać ich kopie do odpowiednich organów jeszcze przed rozpoczęciem pracy przez cudzoziemca. Ma to na celu zwiększenie transparentności i legalności zatrudnienia obcokrajowców. Przepisy przewidują, że wynagrodzenie cudzoziemców nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie określone w przepisach. Zrezygnowano przy tym z tzw. testu rynku pracy.

W sprawie zwiększono uprawnienia kontrolne Państwowej Inspekcji Pracy i Straży Granicznej. Służby będą mogły przeprowadzać niezapowiedziane kontrole w celu sprawdzenia legalności zatrudnienia cudzoziemców. W ocenie Piotra Juszczyka, eksperta podatkowego InFaktu, nowe przepisy, choć wprowadzają pewne ułatwienia dla pracodawców, to jednocześnie nakładają na nich większą odpowiedzialność i surowsze sankcje za nieprzestrzeganie przepisów.

Nowe przepisy to istotny krok w kierunku modernizacji polskiego rynku pracy. Podwyższenie zasiłku dla bezrobotnych poprawia sytuację osób pozostających bez zatrudnienia, zapewniając im lepsze wsparcie finansowe. Z kolei zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców mogą przyczynić się do większej elastyczności i efektywności rynku pracy, co jest szczególnie istotne w kontekście demograficznych wyzwań i niedoborów kadrowych w niektórych sektorach - podkreśla dla money.pl. Piotr Juszczyk.

W maju ruszy też nowy program profilaktyczny "Moje zdrowie", oferujący szeroki zakres badań na NFZ dla pacjentów od 20. roku życia. Zastępuje on program "Profilaktyka 40 plus". Dostępny na fundusz przegląd zdrowotny skierowany jest do osób od 20. roku życia i obejmuje szeroki zakres badań, w tym choroby serca, nowotwory, zdrowie psychiczne, uzależnienia, styl życia oraz szczepienia.

Osoby w wieku od 20 do 49 lat będą mogły korzystać z programu "Moje zdrowie" nie częściej niż raz na 5 lat. Natomiast osoby starsze nie częściej niż co 3 lata.

Na początku pacjent wypełni ankietę, co można zrobić również zdalnie poprzez Internetowe Konto Pacjenta (IKP). Ankieta obejmuje wywiad dotyczący stylu życia, czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, onkologicznych oraz stanu zdrowia psychicznego. Po zatwierdzeniu ankiety pacjent otrzyma zlecenie na badania diagnostyczne. Podstawowe badania obejmą:

• morfologię krwi,
• stężenie glukozy we krwi,
• poziom kreatyniny,
• lipidogram
• triglicerydy
• hormon tyreotropowy (TSH).

W zależności od wieku i wyników ankiety mogą być zlecone dodatkowe badania, takie jak próby wątrobowe, PSA u mężczyzn, anty-HCV oraz lipoproteina A. W ramach wizyt lekarskich u pacjentów będą mierzone: ciśnienie tętnicze, tętno, waga, wzrost, obwód tali, obwód bioder, BMI (masa ciała do wzrostu), WHR (obwód talii do obwodu bioder).

Piotr Juszczyk ocenia, że celem tej inicjatywy jest zachęcenie wszystkich uprawnionych do skorzystania z niej. - Nie od dziś wiadomo, że profilaktyka jest ważna, pozwala uchronić przed chorobami ale też ułatwia walkę. Dzięki niej nie tylko zyskuje pacjent, ale również NFZ. Wydatki na badania paradoksalnie pozwolą zaoszczędzić środki na długotrwałe leczenie - podkreśla ekspert inFaktu.

Ministerstwo Zdrowia wprowadza w maju pierwsze zmiany w związku z nowymi zasadami rejestracji wizyt u lekarzy specjalistów. Mają one poprawić zarządzanie kolejkami i ograniczyć wielokrotne rejestracje pacjentów. Rozporządzenie MZ nakłada na przychodnie i poradnie obowiązek prowadzenia harmonogramów dostępnych wizyt u lekarzy specjalistów. Celem jest też zniwelowanie skutków problemu, jakim są nieodwoływane wizyty.

Jako pierwsze zmiany wprowadzą (od 1 maja) przechodnie z lekarzami specjalistami z zakresu urologii i neurologii. Dzięki temu pacjenci będą mogli łatwiej planować wizyty i unikać długiego oczekiwania na konsultacje. Od 15 maja dołączą usprawnienie będzie dotyczyło też wizyt u nefrologa i okulisty. Paweł Florek z Biura Komunikacji NFZ przekazał Medonetowi, że rozszerzenie listy świadczeń objętych bieżącym monitoringiem w aplikacji sprawi, że pacjenci korzystający z większej liczby usług będą otrzymywać wiadomości SMS z przypomnieniem o terminach wizyt lub badań.

W maju wchodzi w życie rozporządzenie MSWiA dotyczące ewidencjonowania zasobów ochrony ludności, kluczowe dla zarządzania kryzysowego w Polsce. Procedura kryzysowa ma znaczenie w obliczu dzisiejszej niepewnej sytuacji międzynarodowej.

Resort zaznacza, że nowe prawo określa sposób ewidencjonowania zasobów ochrony ludności oraz tryb prowadzenia Centralnej Ewidencji Zasobów Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej. Wprowadza również Wojewódzkie Ewidencje Zasobów, minimalny zbiór funkcjonalności tych ewidencji, sposób ich funkcjonowania w sytuacjach awaryjnych oraz wymagania dotyczące oprogramowania do komunikacji z ewidencją.