Spór między Wielką Brytanią a Iranem narasta. Ceny ropy na światowych giełdach osiągnęły najwyższy *od ponad pół roku* poziom.
Dzisiaj irańska telewizja państwowa pokazała więźniów. Zdaniem brytyjskiego MSZ takie postępowanie jest "niedopuszczalne". Konflikt zaostrza się. Wczoraj Londyn oznajmił, że zrywa wszystkie relacje gospodarcze z Iranem.
"W oczywisty sposób naruszyliśmy wody terytorialne", powiedziała w relacji TV Faye Turney, jedyna kobieta wśród 15 zatrzymanych marynarzy i żołnierzy. Dodała, że przetrzymujący ją Irańczycy są "bardzo mili i gościnni". Skruchę Turney potwierdza list, który napisała do rodziny. Władze irańskie ujawniły jego treść prasie. W jednym z fragmentów Turney przeprasza Irańczyków.
Brytyjska minister spraw zagranicznych Margaret Beckett obawia się, czy te zeznania nie zostały wymuszone siłą. Materiał filmowy, na którym widać marynarzy spożywających posiłek, mógł być zmontowany. Na niektórych ujęciach Turney jej głowę przykrywa czarno-biała, na innych czarna chusta.
Mimo przychylnych zeznań przetrzymywanej, irański minister spraw zagranicznych Manouchehr Mottaki wycofał swoje środowe obietnice o tym, że Turney miałaby zostać zwolniona w ciągu kilku dni. "Zostanie wypuszczona tak szybko, jak to możliwe", stwierdził podczas wizyty w Arabii Saudyjskiej. Mottaki miał też oświadczyć, że brytyjski konsul będzie mógł spotkać się z więźniami, jeśli Wielka Brytania przyzna się do błędu.
Na czyich wodach znajdował się statek?
W piątek irańska flota zatrzymała płynący pod indyjską banderą statek podejrzany o przemyt. Zatrzymano 15-osobową załogę. Wśród niej byli też żołnierze brytyjskiej piechoty morskiej. Jak twierdzi Teheran, do zdarzenia doszło na irańskich wodach terytorialnych.
Londyn momentalnie zaprzeczył, domagając się uwolnienia załogi. Twierdził, że statek płynął po wodach irackich. Działał pod auspicjami ONZ, a jego zadaniem była ochrona instalacji służących do wydobycia ropy i wychwytywanie przemytników. Jeszcze wczoraj zapewniał o tym w parlamencie premier Tony Blair.
Zeznania Turney podważają wiarygodność rządu Wielkiej Brytanii. Jednak Londyn też ma swoje dowody. Royal Navy upubliczniła zdjęcia i tajne współrzędne nawigacyjne, z których wynika, że statek znajdował się na wodach Iraku, około dwóch mil morskich od ich granicy. Z kolei Teheran twierdzi, że ma dowody na to, że statek zahaczył o półkilometrowy pas irańskich wód terytorialnych.
Na spór brytyjsko-irański oraz przegłosowaną w ten weekend rezolucja Rady Bezpieczeństwa ONZ, wprowadzającą dodatkowe sankcje wobec Iranu, ostro zareagowały światowe giełdy. Cena ropy przekroczyła 64 dol. za baryłkę.
| Irańskie zatrzymania |
| --- |
| Do podobnego zdarzenia doszło w 2004 roku. Iran przetrzymywał przez trzy dni 8 brytyjskich obywateli. W 1979 irańscy studenci wtargnęli do ambasady USA i pojmali 90 zakładników. 52 z nich przetrzymywano przez 444 dni. |