Na grypę nie zaszczepi się 94 procent Polaków. Słusznie?

Koszt pojedynczej szczepionki to od 30 do 50 złotych. Czy są to sensownie wydane pieniądze? Wirus grypy, jak wiadomo, szybko mutuje, koncerny farmaceutyczne chętnie przywołują widmo ogłoszonej przez Światową Organizację Zdrowia pandemii i zachęcają do szczepień.

Rynek szczepionek antygrypowych w Polsce zdominowały cztery firmy: Sanofi Pasteur, GlaxoSmithKline, Abbott (dawniej Solvay) oraz Novartis. Jednak nie jest to rynek duży. Polacy nie chcą się szczepić. _ - Dużo złego wyrządziła powszechnym szczepieniom antygrypowym ubiegłoroczna panika związana z A(H1N1) oraz działania minister Kopacz _ - mówi Money.pl wirusolog dr Jerzy Banach.

[ ( http://static1.money.pl/i/h/118/t75382.jpg ) ] (http://news.money.pl/artykul/who;koniec;pandemii;swinskiej;grypy,147,0,653715.html) WHO: Koniec pandemii świńskiej grypy

- _ Zdyskredytowano wartość szczepień mówiąc, że preparaty są niesprawdzone _. _ Powstało wrażenie, że szczepionki są szkodliwe _ - dodaje z goryczą ekspert. Faktycznie, według badań firmy PharmaEXpert szczepionki sprzedają się o 23 procent gorzej niż przed rokiem. **

Na szczepionki wydajemy rocznie około 70 mln złotych - oszacował Money.pl na podstawie danych z Państwowego Zakładu Higieny, Ministerstwa Zdrowia oraz badań PharmaExpert.

W ubiegłym roku zaszczepiło się przeciw grypie około 2,2 mln Polaków. Ale to zaledwie 5,3 procent populacji. W Unii szczepi się co piąty obywatel. W Stanach Zjednoczonych - niemal co drugi (47 procent).

Na naszym rynku jest więc miejsce - jeśli dojdziemy do unijnej średniej - jeszcze na co najmniej 7 mln szczepionek. Jeśli rynek osiągnie taki poziom, będzie wart 250 mln zł. I w zdecydowanej większości będą to pieniądze z kieszeni szczepionych. Na darmowe liczyć mogą jedynie osoby starsze, ale też nie zawsze.

- _ Urzędy Marszałkowskie dostają pieniądze na profilaktykę. Dlaczego w jej ramach nie wszystkie przeprowadzają akcję bezpłatnych szczepień osób po 64 roku życia - pyta prof. dr hab. Lidia Brydak, kierownik Zakładu Badania Wirusów Grypy w Narodowym Instytucie Zdrowia Publicznego. - Te pieniądze są i powinny być wydane zwłaszcza, że koszty leczenia powikłań pogrypowych są potem bardzo wysokie. _

Czy szczepienia są potrzebne? Kwestia ta wciąż budzi kontrowersje, zwłaszcza że na 6,8 mld populacji Ziemi na grypę, według danych WHO, zapadło w ubiegłym roku od trzech do pięciu milionów ludzi. To mniej niż jedna na tysiąc osób.

Dane statystyczne mogą tu jednak być mylące. WHO zbiera je z lokalnych ośrodków, posiłkujących się informacjami od lekarzy. A ci nie zawsze raportują o wszystkich wykrytych przypadkach._ _

_ - Dane o zachorowaniach na grypę są u nas zdecydowanie zaniżone. Sanepid dysponuje jedynie informacjami od lekarzy, którzy nie zgłaszają wielu przypadków _- twierdzi prof. Brydak.

Wedle szacunków WHO najdroższe jest leczenie powikłań pogrypowych. Zainfekowanym grozi między innymi zawał serca._ _

_ - Kosztów leczenia powikłań w Polsce niestety nikt nie liczy. Natomiast według danych z USA, w zależności od sezonu, wahają się one między 76 a 167 miliardami dolarów. A tam szczepi się 47 procent populacji - przestrzega prof. Brydak . _

Eksperci twierdzą, że szczepionki mają 70-90 procentową skuteczność. Czy jednak jest tak naprawdę? - N_ ie można mówić o absolutnym medycznym konsensusie, co do ich niepodważalnej efektywności. W poważanych czasopismach można odnaleźć publikacje, które podważają hurraoptymistyczne poglądy na temat skuteczności szczepionek. Chodzi o takie renomowane pisma jak Vaccine, Lancet Infectious Disease, czy Cochrane Database of Systematic Reviews, w których poważnie podchodzi się do sprawy zawyżania statystycznej efektywności szczepionek - mówi dr Mateusz Machaj, ekonomista z wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego. _

- _ W ubiegłym sezonie, gdy mieliśmy wręcz histerię - celowo używam tego słowa - z powodu pojawienia się nowego podtypu wirusa, kiedy to WHO ogłosiło pandemię grypy, nawet wtedy zaledwie 5,5 procent populacji _ zaszczepiło się _ szczepionką sezonową. Jesteśmy w ogonie Europy. W krajach skandynawskich szczepi się 20-25 procent osób - mówi prof Brydak. _

Rząd zdaniem specjalistów zlekceważył zagrożenie. Na szczęście udało się uniknąć pandemii, jednak zaufanie dla szczepionek antygrypowych zdecydowanie spadło.

_ - Bagatelizowano zagrożenie w sposób wręcz nieodpowiedzialny _ - podsumowuje sytuację dr Banach.

Walka ze szczepem grypy A(H1N1) kosztowałaby rząd ponad 200 mln złotych.

- _ Pojawia się zjawisko, które ekonomiści określają jako _ rent-seeking _, czyli _ pogoń za rentą _. W wyniku takiej ingerencji rządu prywatne firmy mają bodziec do tego, żeby państwowe prawo tworzyło regulacje im sprzyjające. W przypadku szczepionek wiąże się to z presją na ich dotowanie, nawet jeśli nie są to szczepionki rzeczywiście pożądane. Było to dobitnie zademonstrowane w niedawnym przypadku grypy i szczepionek, na które rządy na całym świecie zmarnowały mnóstwo publicznych pieniędzy, realizując tym samym czyjeś prywatne interesy. * _ *- *mówi dr Machaj. *

Między 23 a 30 września PZH odnotował w całej Polsce zaledwie 12631 zachorowań na grypę. - _ Ludzie mylą zwykłą infekcję kataralną z grypą. A grypa to bardzo poważna choroba wirusowa _ - przypomina dr Banach.

Podejrzenie tej choroby powinni zgłaszać lekarze. W ciągu kilku godzin wojewódzkie ośrodki mogą stwierdzić metodą biologii molekularnej, czy mamy do czynienia z grypą. Trzeba to sprawdzić, zwłaszcza w grupach podwyższonego ryzyka, bo podobne objawy wykazuje 12 innych podstawowych wirusów.

- _ Przy szybkiej diagnozie nie trzeba od razu podawać antybiotyku. Są specjalne przeciwgrypowe leki nowej generacji _ - tłumaczy prof. Brydak.

Na szczepionki wydajemy zaledwie procent z ogólnych wydatków na leki - wynika z badań PharmaExpert. _ Trafienie _ przez grypę to szansa, jak jeden do tysiąca (na podstawie badań WHO). Z drugiej strony to choroba, której zlekceważyć nie można, to nie zwykłe przeziębienie. - _ To infekcja, która może skończyć się śmiercią _ - przekonuje do szczepień dr Banach.

Łatwo się też roznosi: - _ Grypę możemy złapać nawet płacąc w sklepie - mówi prof. Brydak. - Na banknotach wirus utrzymuje się kilkanaście dni _.

Eksperci zapewniają też, że szczepionki są dostosowane do nowych szczepów wirusów. - _ Zarzut, że szczepionka jest nieskuteczna, bo powstaje na zeszłorocznych szczepach wirusów, które zdążyły już zmutować, jest nieprawdziwy. Wirus krążył wcześniej w innych krajach, badają go 134 ośrodki na całym świecie. Odkąd istnieje biologia molekularna, składniki szczepionki przeciwko grypie są z niemal stuprocentową zgodnością wyselekcjonowane - zapewnia prof. Brydak . _

_ _