Tuskometr: Rok po expose - wyższe podatki i praca do późnej starości

Stworzony przez *Money.pl *specjalny wskaźnik spełnionych obietnic - Tuskometr - po kilku miesiącach zastoju znowu mocno wystrzelił w górę i dobił do poziomu 31,5 procent. Stało się tak za sprawą dwóch ustaw, które podpisał prezydent Bronisław Komorowski, na krótko przed pierwszą rocznicą od wygłoszenia expose.

Wartość Tuskometru wyższa o 10 procent w porównaniu z poprzednim badaniem, to przede wszystkim wynik nowelizacji ustawy o PIT zmieniającej zasady korzystania z ulg podatkowych. Realizując tę zapowiedź premier poprawił wynik o 9 procent. Skutki ostatnich zmian to przede wszystkim radykalne ograniczenie ulgi internetowej, z której korzystało 16 procent podatników.

Dodatkowy procent zyskał dzięki zmianie zasad wypłacania becikowego, które nie będzie od przyszłego roku przysługiwało wszystkim rodzicom, którym urodzi się dziecko. Z tego przywileju skorzystają tylko gorzej sytuowani.

Patrząc wstecz na to, jak koalicyjny rząd radzi sobie z urzeczywistnianiem planu przedstawionego rok temu przez premiera widać, że rządzący zmobilizowali się po kilku miesiącach zastoju. Poprzednie postępy i to bardzo skromne - bo zaledwie na poziomie jednego procenta - Tuskometr wykazał bowiem w lipcu. Od tego czasu przez trzy miesiące wskaźnik nawet nie drgnął aż do listopada.

Cele przedstawione w expose Donalda Tuska pogrupowaliśmy w pięciu kategoriach, które naszym zdaniem odpowiadają najważniejszym sferom funkcjonowania państwa (każda z nich warta jest 20 procent). Jak dotąd premierowi udało się najwięcej zdziałać w sferze systemu emerytalnego i ubezpieczeń społecznych (14 procent) oraz podatków (12 procent). W dziedzinie administracji i prawa rząd nie może się jeszcze niczym pochwalić. Jeśli gabinet PO-PSL zdoła przeprowadzić wszystkie reformy i zmiany - zrealizuje plan w 100 procentach. Badanie Money.pl przeprowadza cyklicznie.

Punkty procentowe za realizację zapowiedzi z expose przyznajemy dopiero wówczas, gdy dana reforma została przyjęta przez parlament i podpisana przez prezydenta lub przeszła procedurę legislacyjną gwarantującą jej wdrożenie. Przedstawienie projektu albo zatwierdzenie go przez rząd i Sejm nie jest punktowane. Taki jest więc rezultat po roku od expose Tuska:

| Zobacz, co zrobił rząd przez rok | | |
| --- | --- | --- |
| Reforma | Zapowiedzi z expose premiera | Wykonanie: 31,5 proc. |
| Podatki | | 12 proc. |
| Zmiany w uldze prorodzinnej

ArtisticCaptures/iStockphoto | Ulga prorodzinna zostanie odebrana rodzinom z jednym dzieckiem, których roczny dochód przekroczy 112 tys. zł - rząd na początku lipca podniósł wysokość progu dochodów, który według pierwotnego projektu wynosił 85 528 zł. W przypadku rodzin z jednym dzieckiem o dochodach poniżej 112 tys. zł - ulga pozostanie bez zmian. Rodzice z dwójką dzieci, będą mogli - tak samo jak do tej pory - odliczyć od podatku po 1112,04 zł rocznie na każde dziecko. Natomiast ulga na trzecie dziecko w rodzinie będzie podwyższona o 50 proc. do 1668,06 zł. Czwarte i każde kolejne dziecko da prawo do skorzystania z ulgi wyższej o 100 proc. - czyli 2224,08 zł. | 11 listopada prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która wejdzie w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Likwidacja ulgi internetowej | Donald Tusk zapowiedział likwidację ulgi internetowej, z której w ubiegłym roku skorzystały niemal 4 mln osób. Beneficjenci ulgi odliczyli łącznie od przychodu 2,278 mld zł, płacąc dzięki temu podatki niższe o około 400 mln zł. Ostatecznie likwidacja ulgi nie jest całkowita - podatnik, który dotychczas z niej nie korzystał - będzie miał taka możliwość przez dwa lata. Ci, którzy w zeznaniu podatkowym za 2012 r. zrobią to po raz pierwszy, będą mieli prawo do odliczenia jeszcze za 2013 r. | 11 listopada prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która wejdzie w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Ograniczenie przywileju podatkowego twórców | Według deklaracji premiera, część twórców straci przywilej polegający na 50-proc. kosztów uzyskania przychodów, co zwiększa kwotę, jaką otrzymują na rękę. Dotyczyć to będzie jednak tylko tych, których dochód przekroczy 85 528 zł. | 11 listopada prezydent podpisał nowelizację ustawy o PIT, która wejdzie w życie 1 stycznia 2013 r. |
| Opodatkowanie lokat antybelkowych | Uszczelnienie zasady pobierania podatku od zysków kapitałowych. Chodzi o tzw.lokaty antybelkowe, które ze względu na dotychczas obowiązującą metodę liczenia podstawy opodatkowania pozwalały uniknąć płacenia daniny fiskusowi. | Weszło w życie 31 marca. Resort finansów szacuje, że przychody państwa z tego tytułu wynosić będą około 380 mln zł rocznie. |
| Likwidacja podatku rolnego | Premier zapowiedział likwidację podatku rolnego oraz wprowadzenie w jego miejsce podatku dochodowego dla rolników. Rząd zakłada objęcie podatkiem dochodów z działalności rolniczej. Proponowane rozwiązania to m.in.: modyfikacja podatku rolnego wynikająca z wprowadzenia podatku dochodowego; zniesienie ceny żyta jako podstawy do ustalania stawki podatku rolnego i wprowadzenie stawki kwotowej, waloryzowanej każdego roku wskaźnikiem inflacji; ograniczenie zwolnień i ulg w związku z objęciem dochodów z działalności rolniczej podatkiem dochodowym. | Trwa przygotowanie projektu ustawy o podatku rolnym. |
| Emerytury i ubezpieczenia społeczne | | 14 proc. |
| Zrównanie i podwyższenie wieku emerytalnego

Creatista/Dreamstime | Kobiety i mężczyźni mają dłużej pracować - do 67. roku życia. Rząd planuje, by zmiany w systemie zaczęły wchodzić w życie stopniowo od przyszłego roku. W przypadku mężczyzn podnoszenie wieku emerytalnego miałyby się zakończyć w 2020 r., w przypadku kobiet - w 2040 r. Reforma systemu emerytalnego ma zapewnić bezpieczeństwo finansów publicznych (ograniczenie narastania długu publicznego) oraz zniwelować skutki zmian demograficznych w nadchodzących dziesięcioleciach. | 1 czerwca prezydent prezydent podpisał ustawę emerytalną. Nowe przepisy wejdą wżycie 1 stycznia 2013 r. |
| Zmiany w emeryturach mundurowych | Wiek emerytalny dla policjantów, żołnierzy, funkcjonariuszy: BOR, CBA, ABW, wywiadu i kontrwywiadu, straży więziennej, a także strażaków i pograniczników ma być wydłużony do 55 lat, a minimalny staż służby - do 25 lat. Aby dostać emeryturę będzie trzeba mieć zarówno wiek jak i staż służby. Jej wysokość zależała będzie od zarobków z trzech kolejnych lat wybranych przez funkcjonariusza lub żołnierza (nie od wysokości ostatniej pensji jak obecnie). Podstawą wymiaru emerytury będzie średnie uposażenie z trzech kolejnych lat służby wraz z nagrodą roczną oraz dodatkami o charakterze stałym. Emerytury mundurowe nadal będą wypłacane z budżetu państwa w ramach odrębnego systemu. Zmiany będą dotyczyły tylko tych, którzy rozpoczną służbę po wejściu w życie ustawy. | Prezydent podpisał 6 czerwca ustawę wprowadzającą wyższy wiek emerytalny dla służb mundurowych, która będzie obowiązywać od 1 stycznia 2013 r. |
| Księża i sędziowie w powszechnym systemie emerytalnym | W expose premier zapowiedział też, że duchowni zostaną objęci powszechnym systemem ubezpieczeń społecznych. - _ Jak będzie to konieczne zastanowimy się nad likwidacją Funduszu Kościelnego _ - zadeklarował premier. Rząd planował także w połowie 2012 roku zmienić zasady przechodzenia w stan spoczynku sędziów i prokuratorów. | Trwa przygotowanie założeń ustawy o Funduszu Kościelnym. |
| Zmiany w emeryturach górniczych | Reforma ma dotyczyć zasad nabywania uprawnień do emerytur - przywileje będą przysługiwać wyłącznie górnikom pracującym bezpośrednio przy wydobyciu. | Trwają prace koncepcyjne. |
| Podwyższenie składki rentowej | Podniesienie składki rentowej po stronie pracodawców o 2 punkty procentowe. Zmniejszy to deficyt Funduszu Ubezpieczeń Społecznych o 13 miliardów złotych rocznie i ograniczy narastanie długu publicznego. | Zmiana stawki rentowej weszła w życie 1 lutego. |
| Składka zdrowotna dla rolników | Rolnicy, których gospodarstwa przekraczają 6 ha będą musieli płacić składki zdrowotne. To reakcja rządu na wyrok Trybunału Konstytucyjnego. | Ustawa o składkach na ubezpieczenie zdrowotne rolników weszła w życie 1 lutego. Za rolników mających mniej niż 6 ha - składkę pokrywa budżet państwa. Ci, którzy mają gospodarstwa od 6 do 15 ha - płacą składkę 18 zł, a powyżej 15 ha - 36 zł. |
| Waloryzacja kwotowa emerytur i rent | Nowe zasady waloryzacji mają pomóc najuboższym emerytom i rencistom i zmniejszyć różnice w wysokości tych świadczeń. | Prezydent podpisał ustawę, ale skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. Mimo tego, waloryzacja rent i emerytur weszła 1 marca. |
| Prawo | | 0 proc. |
| Deregulacja zawodów Ene/Dreamstime | W expose premier zapowiedział uwolnienie od wszelkich regulacji co najmniej połowę zawodów, które są objęte licencjami i limitami, a tych w Polsce jest obecnie 380. Ogółem zderegulowanych ma być około 200 zawodów, a otwarcie dostępu do wielu z nich ma wpłynąć ożywczo na rynek pracy. Zdaniem rządu wymusi bowiem konkurencję, a co za tym idzie lepsze ceny, oraz doprowadzi do zwiększenia liczby miejsc pracy. Szczególnie będzie to dotyczyło młodych ludzi, którzy mają problem ze zdobyciem zatrudnienia w zawodzie. | Projekt ustaw regulujących wykonywanie 50 zawodów wpłynął do Sejmu 8 października, 9 listopada odbyło się pierwsze czytanie. |
| Krótsze rozprawy w sądach | Premier zapowiedział, że zmiany w przepisach (m.in.. Kodeksie postępowania karnego i Kodeksie postępowania skarbowego) mają przyspieszyć procesy sądowe o jedną trzecią. Sądy będą mogły orzekać jednoosobowo (także drugiej instancji). Możliwe będzie wydanie wyroku bez rozprawy, jeżeli taki wniosek zgłosi oskarżony. Wnioskowanie o skazanie bez rozprawy rozszerzono na wszystkie występki. Dobrowolne poddanie się karze będzie obejmować wszystkie przestępstwa, również najcięższe. | Projekt nowelizacji Kodeksu postępowania karnego i Kodeksu karnego trafił 8 listopada do Sejmu. Trwa przygotowanie projektu zmian w Kodeksie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz Kodeksie karnym skarbowym. Przyjęte rozwiązania przewidują wyeliminowanie i skrócenie niektórych procedur sądowych oraz rezygnację z prowadzenia kosztownych dla Skarbu Państwa przesłuchań świadków i powoływania biegłych. |
| Deregulacja zawodu radcy prawnego i adwokata | Projekt ma umożliwić szybsze uzyskiwanie uprawnień do wykonywania zawodu radcy prawnego i adwokata i skrócić terminy postępowań. Ma dojść również do zrównania uprawnienia adwokatów i radców. | Projekt ustaw regulujących wykonywanie 50 zawodów wpłynął do Sejmu 8 października, 9 listopada odbyło się pierwsze czytanie. |
| Administracja | | 0 proc. |
| Ułatwienia dla przedsiębiorców

endopack/iStockphoto | Rozwiązania, o których mówił premier w expose, mają także zmniejszyć obciążenia administracyjne i obowiązki informacyjne dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz zmniejszyć koszty wykonywania tej działalności ponoszone przez przedsiębiorców. Zmiany w prawie m.in. w Kodeksie postępowania cywilnego i ustawie o KRS mają usprawnić procedurę rejestracji firm i skrócić czas nadawania NIP osobom prawnym. | Parlament zajmuje się ustawą wprowadzającą szybsze nadawanie NIP firmie. Pod koniec października trafił do Sejmu projekt ustawy zatwierdzający m.in. zmianę rozliczania VAT tzw. metodą kasową, zgodnie z którą podatek odprowadza się dopiero wtedy, gdy kontrahent zapłaci fakturę za towar lub wykonaną usługę (zniesiony zostanie termin 90 dni dla podatników o obrotach do 1,2 mln euro). |
| Szybsze pozwolenie na budowę | Donald Tusk deklarował też zmiany w Prawie budowlanym, które mają zaowocować skróceniem czasu wydawania pozwolenia na budowę do 60 dni w przypadku małych inwestycji i 100 dni - w przypadku dużych. W dokumencie będą uwzględnione rozwiązania, które usprawnią przebieg procesu budowlanego. | Projekt w uzgodnieniach międzyresortowych. |
| E-administracja | Premier zapowiedział usprawnienie pracy administracji przez wykorzystanie najnowocześniejszych technik informatycznych. | Trwa przygotowanie pakietu projektów ustaw dotyczących e-administracji m.in.: ustawy o zmianie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, założenia do projektu ustawy o otwarciu zasobów publicznych. |
| Finanse publiczne | | 5,5 proc. |
| Obniżenie długu publicznego i nadmiernego deficytu

Amaxim/Dreamstime | Do końca 2012 roku premier chce wyprowadzić Polskę z nadmiernego deficytu, tak by osiągnął on pułap 3 proc PKB. Dług publiczny w tym roku rząd chce sprowadzić do poziomu 52 proc. PKB, a w 2015 r. - do 47 proc. To wszystko uda się zrobić, ale kosztem cięć, które dotkną wszystkich obywateli. Do końca kadencji deficyt sektora finansów publicznych ma spaść jeszcze bardziej i wynieść 1 proc. PKB. | Czy zamierzenia rządu dojdą do skutku przekonamy się najwcześniej na początku przyszłego roku, kiedy znane będą wyniki za 2012 r. Rząd nie rozpatrzył jeszcze nowelizacji ustawy o finansach publicznych i innych ustaw, które ograniczą przyrost długu i deficytu samorządów oraz pozwolą na wprowadzenie reguły fiskalnej dla całego sektora finansów publicznych. |
| Zmiany w becikowym | Rząd wprowadził kryterium dochodowe, które będzie warunkować wypłatę becikowego. Będzie przysługiwało tylko rodzinom, których dochód nie przekracza 85 tysięcy złotych rocznie w przypadku rodziny trzyosobowej. | 6 listopada prezydent podpisał nowelizację ustawy o świadczeniach rodzinnych regulującą zasady wypłacania becikowego. Nowe regulacje mają obowiązywać od 2013 r. |
| Podwyżki dla mundurowych | Premier obiecał w expose po 300 zł brutto podwyżki od 1 lipca dla wszystkich policjantów i żołnierzy. Zapowiedź ta wywołała falę protestów innych służb mundurowych, które uznały to za niesprawiedliwe. Podwyżka dla policjantów pochłonie w tym roku 202 mln zł. | Rozporządzenia umożliwiające wypłatę podwyżek policjantom rząd przyjął 3 kwietnia. Rozporządzenie zatwierdzające podwyżkę dla żołnierzy szefowie MON i MSW podpisali w drugiej połowie czerwca. |
| Podatki od kopalin i surowców | Zgodnie z zapowiedzią premiera, nowe przepisy mają zapewnić państwu udział w zyskach wynikających z eksploatacji niektórych surowców naturalnych należących do państwa takich m.in.: jak miedź, srebro, węglowodory (w tym gaz łupkowy). Według resortu finansów podatek od wydobycia miedzi i srebra przyniesie w 2012 r. budżetowi około 1,8 mld zł, a w kolejnych latach mniej więcej po 2,2 mld zł. Opodatkowane będą wszystkie typ złóż węglowodorów i każdy podmiot wydobywający. Przewidziano wprowadzenie podatku od wartości wydobytego surowca: 5 proc. dla gazu i 10 proc. dla ropy naftowej. Zaplanowano również specjalny podatek węglowodorowy - 25 proc. od nadwyżki przychodów nad wydatkami. | Prezydent podpisał 27 marca ustawę o podatku od wydobycia niektórych kopalin, która weszła w życie 18 kwietnia. Minister środowiska przedstawił w październiku założenia ustawy o wydobywaniu węglowodorów i związanego z tym podatku. |

Komentarz Money.pl: Tusk działa, my płacimy Dodaj wykresy do Twojej strony internetowej

Zajrzyj na fanpage autora na Facebooku i zobacz jego publikacje