Trzecia fala dobija, a tu rekord. Takich pensji u nas nigdy nie było

Rok 2020 upłynął pod znakiem kryzysu wywołanego koronawirusem. Wiele, szczególnie mniejszych biznesów, bardzo mocno ucierpiało. Sporo ludzi straciło pracę, choć w oficjalnych statystykach nie widać tragedii. A wiosną ekonomiści wieścili nawet dwucyfrowe bezrobocie.

Dla większości pracowników priorytetem stało się utrzymanie pracy, a na drugi plan zeszły np. kwestie podwyżek. Mimo tego dane GUS pokazują, że przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw we wszystkich miesiącach przewyższało średnie z analogicznych okresów poprzedniego roku.

Warto jednocześnie zauważyć, że dynamika wzrostów wynagrodzeń wyhamowała w pewnym momencie (w maju) do zaledwie 1,2 proc. wobec prawie 8 proc. odnotowanych w lutym.

Oczywiście były takie serie kolejnych miesięcy, gdy stawka przeciętnego wynagrodzenia spadała. A nawet okazało się, że po 5489,21 zł brutto w marcu, do listopada nie udało się przebić tego wyniku.

Jednak wisienką na torcie będą statystyki grudnia, które nie tylko pokażą najwyższą kwotę w tym roku, ale też padnie nowy rekord.

Średnia prognoz ekonomistów zakłada, że w grudniu płace wzrosły o około 4,7 proc. w skali roku. A przypomnijmy, że właśnie rok temu padł dotychczasowy rekord - 5604,25 zł brutto. Jeśli te szacunki się sprawdzą, średnia wyniesie około 5867 zł brutto.

Oficjalnie kwoty wynagrodzeń podawane są brutto. Dla typowej umowy o pracę "na rękę" z takiej kwoty zostanie około 4225 zł.

Oczywiście nie zawsze średnia prognoz pokrywa się ostateczne ze statystykami GUS. Przykładowo, pytani przez money.pl ekonomiści mBanku szacują roczny wzrost płac na 4,2 proc., a eksperci BNP Paribas - 4,8 proc. Jednak oceniana przez wszystkich przewaga nad dotychczasowym rekordowym wynikiem jest tak duża, że kwestia pobicia tamtego wyniku jest bezsporna.

Czytaj więcej: Ceny mieszkań na rynku pierwotnym. W najbliższych miesiącach może być taniej

Na weryfikację prognoz ekonomistów trzeba poczekać do czwartku 21 stycznia. Wtedy GUS zaprezentuje najnowsze dane o zarobkach.

Warto zauważyć, że cyklicznie w grudniu kwota przeciętnego wynagrodzenia bije kolejne rekordy.

- Na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat poziom wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw w grudniu był o około 10 proc. wyższy niż w reszcie roku, a w porównaniu z listopadem wynagrodzenia rosły średnio o 7-8 proc. - zauważa Marcin Kujawski, ekonomista banku BNP Paribas.

Można było się zastanawiać, czy kryzys wywołany COVID-19 nie zatrzyma tego trendu.

- Pomimo panującej pandemii nie spodziewamy się, żeby prawidłowość ta została zaburzona w grudniu 2020 roku. W czasie trwania globalnego kryzysu finansowego, grudniowe dane o wynagrodzeniach w latach 2008-2009 również okazywały się najwyższe na przestrzeni 12 miesięcy - przypomina ekspert.

Skąd więc taka prawidłowość? - Wynagrodzenia podlegają bardzo silnym wahaniom sezonowym i to właśnie odczyt grudniowy jest najsilniej wychylony w roku in plus. Jest to miesiąc przed świętami, kiedy w handlu wypracowuje się najwięcej nadgodzin. Bardzo często pracodawcy wypłacają wtedy regularne dodatki do pensji i nieregularne premie - wskazuje Marcin Mazurek, główny ekonomista mBanku.

Marcin Kujawski dodaje, że wyższe wynagrodzenia są w głównej mierze wynikiem wypłat nagród w sektorze górniczym, gdzie na przestrzeni ostatniej dekady wzrost wynagrodzeń względem listopada wynosił średnio 50 proc., a w przypadku górnictwa węgla kamiennego nawet 80 proc.

Czytaj więcej: Interwencje NBP mogły dać bankowi wielomiliardowe zyski. "Taka polityka zachęca do spekulacji"

Wylicza też, że innymi obszarami, w których można zaobserwować znaczące podwyżki płac pod koniec roku są produkcja energii elektrycznej oraz gospodarka wodna, gdzie biorąc pod uwagę duży udział własności państwowej, wzrost wynagrodzeń również może być związany z wypłatą nagród.

Co roku przy okazji prezentacji grudniowych danych na temat wynagrodzeń nie brakuje komentarzy podważających statystyki GUS. Ludzie pytają, kto w Polsce zarabia takie pieniądze, bo faktycznie nie są to małe kwoty. Czy więc należy traktować lekko z przymrużeniem oka te dane?

- Gdyby patrzeć na wynagrodzenia w ujęciu dynamicznym, tj. porównywać wartość wynagrodzenia w grudniu do tego samego grudnia, ale rok wcześniej, to czar pryska. Wtedy dynamika wynagrodzeń wcale nie musi być w grudniu najwyższa. To wahania sezonowe powodują, że tak to odbieramy, patrząc na kwotę średniego wynagrodzenia - podkreśla główny ekonomista mBanku.

- Mimo występowania silnej sezonowości w grudniowych danych, ich wartość analityczna nie jest wyraźnie niższa niż w przypadku innych miesięcy. Istotny jest nie tyle poziom płac, a ich roczna dynamika. Biorąc pod uwagę, że wypłaty nagród pod koniec roku regularnie się powtarzają to nie zaburzają one znacząco danych o rocznym tempie wzrostu wynagrodzeń w porównaniu z resztą roku - potwierdza ekonomista BNP Paribas.