TOGETAIR 2021: Zrównoważony rozwój przede wszystkim!
Debata: GOZ, plastik i system kaucyjny
Rynek odpadów plastikowych czeka rewolucja. Od lipca 2021 wchodzi w życie tak zwana dyrektywa plastikowa, branże opakowań jest pełna wątpliwości. Co się zmieni? Czy dyrektywa mogłaby być jeszcze lepsza? Czy te działania rzeczywiście przyniosą ulgę dla środowiska? Czy też będą tylko niepotrzebnym obciążeniem dla konsumentów?
O tym i wielu pobocznych tematach rozmawiali eksperci pod fachowym przewodnictwem Jakuba Pawłowskiego, redaktora naczelnego TOGETAIR. Wśród zaproszonych panelistów znaleźli się;
· Paweł Sosnowski - Naczelnik wydziału odpadów poużytkowych, Ministerstwa Klimatu i Środowiska
· Joanna Darska – Naczelnik wydziału strategii i planowania Ministerstwa Klimatu i Środowiska
· Anna Borys – Dyrektorka ds. korporacyjnych McDonald’s Polska
· Kamil Mirowski – Manager ds. zrównoważonego rozwoju Grupa Żywiec
· Andrzej Gartner - Dyrektor Generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności
· Krystian Szczepański – Dyrektor Instytutu Ochrony Środowiska – PIB
· Anna Larsson – Dyrektor Reloop Platform
· Leszek Wieciech – członek rady UN Global Compact Network Poland Counteracting The Shadow Economy Programme Supervisor
Kierunek rozmowy wskazał przedstawiciel Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Paweł Sosnowski, wskazując tez pozytywne zmiany, jakie ostatnio się dokonały:
„Dostosowanie się do dyrektywy plastikowej to nie są dwa miesiące, wiemy od niej od 2019 Powinniśmy zapobiegać powstawaniu odpadów – to jest kierunek, w którym powinniśmy iść.
Poprzez przepisy możemy też kształtować postawy konsumentów, czego przykładem są plastikowe torebki, których było 60 na statystycznego Polaka, a teraz jak się szacuje jest 17.”
O rozwiązaniach stosowanych w Grupie Żywiec opowiedział Kamil Mirowski:
„Zrównoważony rozwój powinien przede wszystkim właśnie akcentować słowo „rozwój". W przypadku kwestii opakowań warto zadbać przede wszystkim o to, żeby dobre i akceptowane przez konsumentów rozwiązania wspierały troskę o środowisko oraz konkurencyjność firm. W naszym przypadku są to butelki zwrotne stanowiące znaczną część udziałów naszych opakowań, które nie wracały do browarów w sposób, jakiego się spodziewaliśmy. W ciągu ostatnich kilku lat podjęliśmy wiele działań, których celem jest wsparcie zwrotności butelek oraz likwidacja barier, takich jak wskazywane przez konsumentów pytania o paragon. Potrzebne jest wsparcie rządu w rozwiązaniu tego problemu, który realnie związany jest z podatkiem VAT. Nowe rozwiązania prawne wprowadzające Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta powinny także wspierać wybieranie przez producentów opakowania wielokrotnego użytku, tym bardziej, że planowany system kaucyjny spowoduje, iż każde opakowanie stanie się zwrotne, a różnica dla konsumenta będzie się zacierać. „Podobny sposób myślenia, wskazujący na wyzwania, jakie stoją przed branżą przedstawiła Anna Borys z McDonald’s Polska: „Biznes już pokazał, że regulacje są wyzwaniem, ale dostosowuje się do nich i często reaguje innowacjami. W McDonald’s rozwinęliśmy projekt w ramach którego możemy wszystkie nasze zużyte opakowania papierowe przetwarzać na ręczniki papierowe lub papier toaletowy. Te produkty wykorzystujemy potem w naszych restauracjach. Dzięki dobraniu odpowiedniej technologii i zorganizowaniu procesu logistycznego nasze odpady są w pełni wykorzystywane jako surowiec. Zależy nam, aby tego typu inwestycje były wspierane przez system ROP.
Andrzej Gartner z kolei wezwał do budowy systemu kaucyjnego, jako rozwiązania problemu odpadów: „Stwórzmy stabilny system depozytowy i potem sprawdźmy, jak on działa. Inaczej wykończymy sporą cześć polskiego małego biznesu. Butelki zwrotne plastikowe już były i zniknęły z rynku. Nie da się wszystkiego załatwić dyrektywami, ważny jest też konsument.”
Kolejnym wyzwaniem jest świadomość konsumenta oraz jego oczekiwania, co do produktów, o czym wspomniał Krystian Szczepański „Butelkę ze szkła można napełnić orientacyjnie 8 razy, butelkę PET – jeszcze mniej. Klient nie kupi butelki, która jest porysowana – wydaje się wtedy, że produkt jest gorszej jakości.”Anna Larsson przedstawiła szwedzką perspektywę: „Życzyłabym Polsce, żeby szyć rozwiązania na przyszłość. Objęcie systemem kaucyjnym wszystkich opakowań jednorazowego użytku stwarza szansę pozyskania do recyklingu 590 tys. ton surowca.”Na zakończenie Leszek Wieciech wezwał, by we wszystkich tych rozwiązaniach patrzeć przez pryzmat konsumenta, inaczej nie zależnie od pomysłu żadne wdrożenie się nie uda: „Czy kaucje czy depozyt to jest drugorzędne z punktu widzenia konsumenta. To ma być przede wszystkim system przyjazny dla konsumenta.”
