- Zielona transformacja nie uda się bez silnej bazy przemysłowej i lokalnego łańcucha dostaw. Kluczowe jest, żeby beneficjentami tego procesu były lokalne przedsiębiorstwa. Zaproponowane przez KE działania są spójne z kierunkami rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce - wskazuje Janusz Gajowiecki, prezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.
Europejska strategia energetyczna REPowerEU zakłada 420 GW energii wiatrowej do 2030 r., w porównaniu z obecnymi 205 GW. Aby to osiągnąć, Europa musi wzmocnić i rozszerzyć swój łańcuch dostaw energii wiatrowej, który odczuwa obecnie trudności. Koszty produkcji gwałtownie wzrosły w ciągu ostatnich 2 lat - wskazuje Polskie Stowarzyszenie Energetyki Wiatrowej członek WindEurope .
Ustawa wiatrakowa. Nowe przepisy wchodzą w życie
Utrzymujące się wąskie gardła w zakresie pozwoleń nie pomogły. Źle zaprojektowane aukcje w wielu krajach osłabiły przychody zarówno deweloperów farm wiatrowych, jak i producentów turbin. Producenci i ich dostawcy muszą zwiększyć produkcję i zbudować nowe fabryki. Aby tego dokonać, potrzebują jednak wsparcia finansowego i politycznego - wylicza PSEW.
Pomimo, że polski rynek boryka się z podobnymi problemami co europejski, tylko w mniejszej skali, inwestycje wiatrowe stają się kluczowym filarem transformacji energetycznej naszego kraju, a łączna moc z wiatru onshore i offshore w 2030 r. ma wynieść 20 GW – wskazuje Janusz Gajowiecki
15 działań rozwoju
W pakiecie KE zaproponowano Plan Działań dotyczący Energetyki Wiatrowej, który określa 15 działań mających na celu wzmocnienie europejskiego przemysłu energii wiatrowej.
Projektowanie aukcji jest kluczowym elementem. Komisja proponuje zestaw kryteriów wstępnej kwalifikacji projektów. Kryteria te decydują o tym, czy projekt może wziąć udział w aukcji energii wiatrowej. Obejmują one bezpieczeństwo danych i cyberbezpieczeństwo, ochronę środowiska i zdolność do dostarczania.
Komisja podkreśla również kluczowe znaczenie indeksowania przez państwa członkowskie swoich cen i taryf aukcyjnych. Niewłaściwa indeksacja jest obecnie dużym problemem - podkreśla PSEW.
Nowe fabryki
Następnie plan działania określa szereg środków mających pomóc w finansowaniu inwestycji w nowe fabryki, infrastrukturę i siłę roboczą związaną z energią wiatrową. KE proponuje podwoić środki dostępne na produkcję przy użyciu czystych technologii w ramach kolejnego zaproszenia do składania wniosków w ramach unijnego funduszu innowacyjnego do 1,4 miliarda euro.
Kluczową rolę odegra także Europejski Bank Inwestycyjny, który do końca 2023 r. zapewni narzędzia ograniczające ryzyko i regwarancje w celu pokrycia ryzyka, jakie narażają banki prywatne na pożyczki dla branży wiatrowej. EBI zmienił także swoją politykę kredytową w celu finansowania produkcji, oprócz szerokiego finansowania farm wiatrowych.
Nowe plany dla państw członkowskich
W planie działania wzywa się także do poprawy widoczności wykorzystania energii wiatrowej. Krajowe plany aukcyjne zostaną teraz opublikowane na unijnej platformie cyfrowej. W ramach zmienionych krajowych planów w zakresie energii i klimatu na rok 2030 państwa członkowskie UE będą musiały opracować 10-letnie plany wykorzystania energii wiatrowej, w tym perspektywy na rok 2040.
Komisja w pełni wykorzysta także instrumenty handlowe, którymi dysponuje, aby zapewnić równe warunki konkurencji z konkurentami spoza Europy. Komisja będzie uważnie monitorować ewentualne nieuczciwe praktyki handlowe, takie jak subsydiowanie produktów związanych z energią wiatrową importowanych do UE i jest gotowa uruchomić odpowiednie instrumenty polityki, np. rozporządzenie UE w sprawie dotacji zagranicznych.
Plan działania ma także na celu dalsze przyspieszenie wydawania pozwoleń na nowe farmy wiatrowe. Do końca 2023 r. Komisja uruchomi specjalne narzędzie, które pomoże państwom członkowskim w cyfryzacji procesów wydawania zezwoleń. Europejski przemysł wiatrowy opracowuje już cyfrowe narzędzie online do wydawania zezwoleń EasyPermits, które jest obecnie pilotażowo prowadzone przez lokalne władze wydające pozwolenia w Danii i Polsce. Dzięki temu pracownicy mogą realizować 3 razy więcej projektów niż dotychczas.