W Niemczech istnieje tak wiele świadczeń, że naukowcy mieli problem, by je zliczyć
Instytut Ifo w Monachium opublikował w środę raport, który dokumentuje wszystkie świadczenia socjalne na szczeblu federalnym w Niemczech. Badanie wykazało istnienie ponad 500 różnych form pomocy społecznej. Andreas Peichl, dyrektor Centrum Makroekonomii i Badań Ankietowych Instytutu Ifo, przyznał, że pierwotnym celem było obliczenie zakresu i skutków wszystkich świadczeń socjalnych.
Kanclerz Niemiec Friedrich Merz
Liczne przepisy i świadczenia sprawiły jednak, że zadanie to okazało się niemal niemożliwe do wykonania. Zamiast kwantyfikacji powstała więc najpierw tylko lista wszystkich świadczeń socjalnych na szczeblu federalnym. Badacze stanęli przed wyzwaniem, które prawie ich przerosło ze względu na ogromną liczbę form pomocy dostępnych w niemieckim systemie.
Instytut podaje, że same tylko kodeksy socjalne obejmują 3246 paragrafów. Zawierają one zarówno świadczenia socjalne, jak i przepisy niezbędne do ich realizacji. Do tego dochodzą ustawy, które uzasadniają dalsze świadczenia, na przykład ustawa o urlopie opiekuńczym dla rodziny. Skala regulacji prawnych znacząco utrudniła naukowcom dokładne zmierzenie zakresu pomocy społecznej.
Tłit - Andrzej Domański
Baza danych pierwszym krokiem do przejrzystości
Lilly Fischer, badaczka z Instytutu Ifo, stwierdziła, że baza danych dotycząca świadczeń socjalnych ma stanowić pierwszy krok w kierunku większej przejrzystości państwa socjalnego. Aby polityka socjalna była oparta na dowodach, konieczne jest, aby w następnym kroku politycy udostępnili dane dotyczące wykorzystania, kosztów i nakładów administracyjnych związanych ze świadczeniami.
Za świadczenia socjalne uznaje się usługi, świadczenia pieniężne, świadczenia rzeczowe lub inne formy pomocy. Są one świadczone w celu zapewnienia sprawiedliwości społecznej i bezpieczeństwa socjalnego w rozumieniu paragrafów 1 i 11 Kodeksu socjalnego I. Autorzy nie gwarantują kompletności listy i zachęcają ekspertów oraz zainteresowane osoby do zgłaszania potencjalnych uzupełnień lub poprawek.
Niemiecka gospodarka ma problem
Problemy z systemem socjalnym pojawiają się w momencie, gdy niemiecka gospodarka boryka się z trudnościami. Niemiecki eksport w sierpniu 2025 roku wyniósł 129,7 miliarda euro, co oznacza spadek o 0,5 proc. w porównaniu z lipcem. W ujęciu rocznym wartość wywozu zmniejszyła się o 0,7 proc. w porównaniu z sierpniem 2024 roku.
Bilans handlu zagranicznego Niemiec zamknął się w sierpniu nadwyżką w wysokości 17,2 miliarda euro. Dla porównania, w lipcu 2025 roku saldo wyniosło 16,3 miliarda euro, natomiast rok wcześniej nadwyżka sięgała 21,9 miliarda euro. Import do Niemiec w ujęciu rocznym wzrósł o 3,5 proc., co wskazuje na rosnący popyt wewnętrzny przy jednoczesnym osłabieniu eksportu.
Największym odbiorcą niemieckich towarów pozostają Stany Zjednoczone, jednak wartość eksportu do tego kraju spadła w sierpniu o 2,5 proc. w stosunku do lipca, osiągając poziom 10,9 miliarda euro. Jest to najniższa wartość od listopada 2021 roku oraz piąty kolejny miesięczny spadek. W ujęciu rocznym eksport do USA zmniejszył się o 20,1 proc. w porównaniu z sierpniem 2024 roku.
