27 lat temu, w nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku, Rada Państwa wprowadziła na terenie Polski stan wojenny. Władzę w kraju przejęła Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego z generałemWojciechem Jaruzelskimna czele.
POSŁUCHAJ GENERAŁA JARUZELSKIEGO:
Celem wprowadzenia stanu wojennego była likwidacja protestów społecznych oraz wstrzymanie procesów demokratyzacyjnych, zainicjowanych w sierpniu 1980 roku. Zagrażały one trwałości systemu komunistycznego oraz utrzymaniu władzy przez PZPR.
POSŁUCHAJ GENERAŁA JARUZELSKIEGO:
Zawieszono działalność wszystkich organizacji, stowarzyszeń i związków zawodowych. Zmilitaryzowano Polskie Radio i Telewizję Polską. Internowano działaczy i doradców NSZZ _ Solidarność _, wprowadzono godzinę milicyjną.
Konieczność stosowania się do rygorów stanu wojennego zapowiadali w telewizji umundurowani spikerzy.
Związek NSZZ _ Solidarność _ podjął działalność podziemną. Organizowano protesty, wydawano biuletyny informacyjne i ulotki, informujące o sytuacji w kraju i działalności związku.
Symbolem oporu było podziemne radio _ Solidarność _. Miało one podtrzymać społeczeństwo na duchu. Działało w wielu miastach, mimo prób zagłuszania oraz poszukiwań nadajników przez SB i milicję. Jednym z miast, w których nadawało radio _ Solidarność _ był Wrocław.
POSŁUCHAJLECHA WAŁĘSY:
NSZZ _ Solidarność _ nie wezwał do przeprowadzenia strajku generalnego, niemniej jednak w niektórych zakładach pracy wybuchały one spontanicznie. Specjalne oddziały milicji oraz wojsko brutalnie tłumiły wszelkie protesty. Tak było między innymi na Śląsku. W pacyfikacji kopalni Wujek zginęło wówczas 9 górników.
31 sierpnia 1982 - w rocznicę porozumień sierpniowych - w całym kraju odbyły się liczne demonstracje. Policja i wojsko użyły siły. Byli zabici i ranni.
Minister spraw wewnętrznych Czesław Kiszczak nazwał demonstracje awanturami, godzącymi w bezpieczeństwo państwa.
POSŁUCHAJ LECHA WAŁĘSY:
Stan wojenny zniesiono w lipcu 1983 roku. W czasie jego trwania straciło życie ponad 100 osób. Internowano ponad trzy tysiące osób, a czasowo pozbawiono wolności ponad 10 tysięcy.
Tysiące ludzi było represjonowanych i wyrzuconych z pracy za udział w protestach, popieranie podziemnej działalności NSZZ _ Solidarność _ oraz przynależność do związku.
Po pierwszych wolnych wyborach w 1989 roku, odpowiedzialni za wprowadzenie stanu wojennego stanęli przed parlamentarną komisją odpowiedzialności konstytucyjnej. Po czterech latach wniosek o postawienie ich przed Trybunałem Stanu umorzono, jednak potem Sejm orzekł, iż wprowadzenie stanu wojennego było sprzeczne z konstytucją.
ZOBACZ TAKŻE:
| PROCES ORGANIZATORÓW STANU WOJENNEGO |
| --- |
| Kwestią odpowiedzialności za wprowadzenie stanu wojennego zajął się po latach Instytut Pamięci Narodowej. W ubiegłym roku prokuratura IPN-u postawiła zarzuty 9-ciu osobom, członkom WRON oraz Rady Państwa PRL, wśród nich generałowi Wojciechowi Jaruzelskiemu i Czesławowi Kiszczakowi. Zarzuty dotyczą działania i kierowania _ związkiem przestępczym o charakterze zbrojnym, którego celem było popełnianie przestępstw _, jakim - w ocenie prokuratury IPN - był WRON. Oskarżonym grozi nawet do 10 lat więzienia. Proces trwa od września tego roku. Na ławie oskarżonych zasiada obecnie 6 osób. |