.
Analitycy spodziewali się obniżki stóp w lipcu, gdy znana będzie skala oczekiwanego spadku czerwcowej inflacji, a rząd wyklaruje stanowisko w sprawie cięcia wydatków lub zwiększenia deficytu budżetowego, jednak RPP podjęła decyzję o miesiąc wcześniej.
Według analityków argumentami przeciwko obniżce stóp była sytuacja budżetu oraz wzrost inflacji w ostatnich miesiącach.
W maju inflacja wzrosła do 6,9 proc. po wzroście do 6,6 proc. w kwietniu i z 6,2 proc. w marcu. W relacji miesięcznej indeks CPI w maju wzrósł o 1,1 proc., czyli najwięcej od września ubiegłego roku, kiedy wzrost miesięczny wyniósł 1,0 proc.
W kwietniu inflacja bazowa netto wzrosła do 7 proc. z 6,7 proc. w marcu przy wzroście inflacji w kwietniu do 6,6 proc. z 6,2 proc. w marcu.
Minister finansów Jarosław Bauc powiedział, że Ministerstwo Finansów nie wie jeszcze, jaka będzie skala redukcji wydatków budżetowych i wielkość zwiększonego deficytu budżetowego i dlatego poczeka na wyniki makroekonomiczne, gdy będzie znana skala potrzebnej redukcji.
Wcześniej resort finansów szacował, że luka w dochodach budżetu w 2001 roku wyniesie 7-7,5 mld zł, jednak analitycy uważają, że może to być 11 mld zł.
Rząd zaplanował na ten rok deficyt budżetu w wysokości 20,5 mld zł, a po maju realizacja deficytu osiągnęła 99,3 proc. rocznego planu.
Według analityków, za obniżką stóp przemawiało zwolnienie wzrostu PKB.
Główny Urząd Statystyczny poinformował w poniedziałek, że PKB wzrósł w I kwartale 2001 roku o 2,3 proc. wobec 6 proc. w I kwartale ubiegłego roku i 2,4 proc. w IV kwartale 2000 roku.
Niektórzy ekonomiści nie wykluczali możliwości obniżki stóp w czerwcu, gdyż ostateczne rozstrzygnięcie sposobu nowelizacji budżetu nie zmienia sytuacji makroekonomicznej, natomiast odłożenie decyzji o cięciu stóp spowoduje, że w sposób znaczący wzrasta prawdopodobieństwo obniżki stóp w lipcu.
Skala obniżki o 150 punktów bazowych nie była oczekiwana przez rynek, który spodziewał się dostosowawczego cięcia do przewidywanej skali spadku inflacji na koniec roku, czyli o 100 punktów bazowych.
Jednak członkowie RPP, także zaliczani do grona zwolenników restrykcyjnej polityki monetarnej dawali ostatnio sygnały, że oczekują spadku inflacji w przyszłości, co przez część analityków zostało odebrane jako dopuszczenie możliwości cięcia stóp już w środę.
Dariusz Rosati powiedział w zeszłym tygodniu, że obecnie stopy procentowe są za wysokie i nie sprzyjają wzrostowi gospodarczemu, a Bogusław Grabowski powiedział, że oczekuje spadku inflacji bazowej w najbliższych miesiącach. We wtorek uczestnicy rynku powiedzieli PAP, że obniżka o 100 punktów bazowych została już zdyskontowana przez rynki pieniężne i złoty po obniżce o takiej skali powinien zachować się neutralnie.
Złoty po decyzji RPP lekko się osłabił do 3,96 za dolara i 3,4260 za euro wobec 3,952 za dolara i 3,4160 za euro przed ogłoszeniem decyzji RPP. Według analityków, za obniżką stóp przemawiało zwolnienie wzrostu PKB.
Główny Urząd Statystyczny poinformował w poniedziałek, że PKB wzrósł w I kwartale 2001 roku o 2,3 proc. wobec 6 proc. w I kwartale ubiegłego roku i 2,4 proc. w IV kwartale 2000 roku.
Decyzja RPP zaskoczyła całkowicie giełdę, gdzie WIG 20 wzrósł o ponad jeden procent osiągając 1.308,4 pkt o 12.26. Od 28 czerwca stopa lombardowa będzie wynosić 19,5 proc., stopa redyskonta weksli 18,0 proc., a stopa 28-dniowych operacji otwartego rynku nie mniej niż 15,5 proc.
W 2001 roku RPP po raz trzeci obniżyła stopy procentowe, po redukcji w lutym i marcu, za każdym razem o 100 punktów bazowych.
